Morgunblaðið - 10.12.2011, Blaðsíða 47

– yndislega sveitin mín! –
heilla mig og heim til sín
huga minn úr fjarlægð draga.
Blessuð sértu sveitin mín!
sumar, vetur, ár og daga.
(Sigurður Jónsson.)
Ég sé þig og ömmu fyrir mér
saman núna, hönd í hönd. Hún er
örugglega búin að vera bíða eftir
þér.
Kveðja,
Helga Hermannsdóttir
Það vekur ánægjulegar end-
urminningar að hugsa til baka til
æskuára minna þegar ég var á
fyrstu tíu árum ævi minnar að
alast upp í Eyjum í Kjós. Fjöl-
mennt heimili þriggja kynslóða,
sem áttu góða daga við leik og
fjölbreytt störf eins og gerðist til
sveita á þeim tíma. Á efri hæð
hússins bjuggu foreldrar mínir
og við systkinin, en á neðri hæð-
inni föðurafi og amma ásamt föð-
ursystkinum mínum, Lilju og
Ingólfi. Auk heimilisfólksins var
jafnan nokkuð af sumarfólki.
Bæði börnum í sumardvöl og
fullorðnum, sem ráðnir voru til
starfa við búskapinn og til að-
stoðar á heimilunum.
Við börnin vorum ekki ein-
ungs að leik heldur fengum að
vera þátttakendur í hinum dag-
legu störfum og nutum leiðsagn-
ar hinna fullorðnu.
Þessar endurminningar sækja
á hugann nú þegar Ingólfur föð-
urbróðir minn hefur kvatt þessa
jarðvist og haldið til nýrra heima
rösklega níutíu og tveggja ára
gamall, en hann tengist svo ótal
mörgum minningum mínum frá
þessum árum.
Vorið 1949 kom ung þýsk
kona, – Helga Pálsdóttir – til
starfa sem vinnukona á heimili
foreldra minna. Ekki þarf að orð-
lengja það að Ingólfur og Helga
urðu hjón og lifðu í farsælu
hjónabandi í tæplega 60 ár, en
Helga lést þann 15. febrúar 2008.
Þau Helga og Ingólfur tóku
við búi af foreldrum hans, en for-
eldrar mínir höfðu þá byggt ný-
býli að Hjalla í Kjós og við fjöl-
skyldan flutt þangað. Þó að
bæirnir væru þannig orðnir tveir
var eigi að síður ávallt mikil sam-
vinna milli heimilanna. Sameign í
ýmsum vélum og tækjum og
varla leið sá dagur að ekki væru
einhver samskipti milli bæjanna.
Það var gott að vera í verki
með Ingólfi. Hann var góður leið-
beinandi og lærifaðir. Við systk-
inin litum upp til hans. Það var
eftirsóknarvert að fá að vera í ná-
vist hans. Hvort heldur var við
daglegar gegningar, heyvinnu-
störf á sumrin, smalamennsku til
fjalla þar sem hann kunni góð
skil á örnefnum og fræddi okkur
um ýmislegt eða þá á frídögum í
góðu veðri á sumrin, þegar tími
var til að beisla reiðhestana og
skreppa í skemmtilega útreiðar-
túra.
Nokkrir áratugir eru nú síðan
ég flutti mitt heimili úr Kjósinni,
en ávallt hefur verið gott sam-
band við Ingólf og Helgu, meðan
hún lifði, svo og afkomendur
þeirra.
Eftir að þau hættu búskap í
Eyjum byggðu þau sér snoturt
íbúðarhús við Borgarhól, sem er
í námunda við bæinn í Eyjum en
fluttu síðar í Kópavog. Því miður
missti Ingólfur heilsuna skömmu
eftir að þau fluttu suður og und-
anfarin ár hefur hann dvalið á
hjúkrunarheimilinu Grund í
Reykjavík.
Ég gerði mér far um að reyna
að heimsækja frænda minn þeg-
ar ég var á ferðinni í höfuðborg-
inni. Það var ávallt ánægjulegt
að hitta hann. Hann tók gestum
jafnan fagnandi og var glaður í
sinni þó svo að honum liði ekki
alltaf vel.
Við Heiðrún sendum börnum
Ingólfs tengdabörnum og öllum
afkomendum hans okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur og minn-
umst hans með virðingu og þakk-
læti.
Hermann Hansson.
Ingólfur var ungur maður í
foreldrahúsum þegar ég man
fyrst eftir mér. Hann var föður-
bróðir minn, yngstur sex systk-
ina. Afi og amma höfðu misst
bræður sína unga úr barnaveiki.
Bróðir ömmu hét Brynjólfur og
bróðir afa hét Ingjaldur. Af mik-
illi smekkvísi mynduðu þau nafn-
ið Ingólfur úr nöfnum þessara
látnu bræðra sinna.
Afi og amma bjuggu á neðri
hæð í Eyjum, vesturbæ, ásamt
föðursystkinum mínum Lilju og
Ingólfi. Foreldrar mínir bjuggu
fyrst í sambýli við afa og ömmu á
neðri hæðinni en síðan var inn-
réttuð íbúð á efri hæðinni þar
sem þau bjuggu ásamt okkur
börnunum níu. Sambýlið var afar
gott. Okkur systkinum þótti mjög
eftirsóknarvert að fara niður á
neðri hæðina til afa og ömmu og
Lilju og Ingólfs. Afi Guðni sat hjá
okkur á kvöldin og sagði okkur
frumsamdar sögur af útilegu-
mönnum meðan mamma mín og
Ingólfur fóru í fjósið. Lilja var
óþreytandi að svara margvísleg-
um spurningum krakkaskarans.
Amma Guðrún kunni ógrynni af
ljóðum og var sífellt að fara með
ljóð og syngja fyrir okkur. Ing-
ólfur var einnig söngvinn og oft
báðum við hann að syngja fyrir
okkur á útlensku og hann söng
„Si baba sia baba si vava “ og
hann söng líka Volga Volga og
margt fleira. Hann og Edda Lar-
sen vinnustúlka áttu saman
handsnúinn grammófón og við
fengum að spila á þetta tækni-
undur undir eftirliti. Allt var
þetta var ótrúlega skemmtilegt.
Ingólfur frændi minn var glað-
sinna, söngvinn, dagfarsprúður
og sívinnandi, stoð og stytta for-
eldra sinna. Hann var alltaf í
góðu skapi og var með afbrigðum
barngóður eins og raunar allt
heimilisfólkið. Hann var mikið
snyrtimenni, til dæmis voru
fjósastígvélin hans alltaf tandur-
hrein. Ingólfur var foreldrum
mínum ómissandi hjálparhella
þegar pabbi minn vann árum
saman utan heimilis. Þá var alltaf
leitað til Ingólfs og hann leysti öll
mál með glöðu geði.
Bræður mínir voru ekki háir í
loftinu þegar þeir fóru að fylgja
afa og pabba og Ingólfi eftir við
bústörfin. Þeim voru falin
ábyrgðarstörf, sem þeir gátu
valdið vegna góðrar leiðsagnar
hinna fullorðnu.
Svo gerðist ævintýrið, þegar
lífsförunautur Ingólfs, hún
Helga, kom siglandi frá Þýska-
landi og gerðist vinnukona hjá
foreldrum mínum og þau Ingólf-
ur felldu hugi saman. Þau hófu
búskap í Eyjum og bjuggu þar
þangað til Páll sonur þeirra tók
við búinu. Þau komu upp mörg-
um börnum og byggðu upp öll
hús á jörðinni þannig að vinnu-
dagur þeirra var langur og
strangur. Alltaf var jafn gaman
að heimsækja þau þegar leiðin lá
í Kjósina. Seinni árin höfðu þau
tækifæri til að ferðast bæði innan
lands og utan. Helga gat þá heim-
sótt fjölskyldu sína og föðurland
og þau nutu ferðalaganna. Þau
komu oft til Akureyrar til okkar
Benna og voru aufúsugestir. Síð-
ast sá ég Ingólf á 92 ára afmæl-
isdegi hans. Hann var svo glaður,
umvafinn sinni góðu fjölskyldu,
sem hélt honum veislu á Grund í
tilefni dagsins. Það er dýrmætt
að eiga minningar um þennan
góða mann. Ég sendi fjölskyldu
hans innilegar samúðarkveðjur
og alltaf minnist ég Ingólfs, þeg-
ar ég heyri góðs manns getið.
Ragnheiður Hansdóttir.
Mig langar að minnast frænda
míns Ingólfs Guðnasonar sem
skilur eftir sig góðar minningar
frá liðnum tíma. Ingólfur var
bóndi á Eyjum 1 í Kjós og bjó
hann þar alla tíð ásamt konu sinni
Helgu Pálsdóttur eða þar til
heilsan fór að gefa sig. Þá flutti
hann á hjúkrunarheimilið Grund
og Helga konan hans flutti til
hans nokkru síðar en Helga lést á
hjúkrunarheimilinu Grund 15.
febrúar 2008.
Ingólfur og Helga eignuðust
sjö börn og eru tvö þeirra látin,
Guðni sem lést af veikindum 16.
september 2002 og Anna Pálína
sem lést af slysförum aðeins
tveggja ára gömul í apríl 1955.
Ingólfur og Helga voru alveg ein-
stök hjón og var gott að koma til
þeirra og barnanna þeirra, dvald-
ist ég mikið hjá þeim í góðu yf-
irlæti bæði sem barn og ungling-
ur. Þau hjónin voru alla tíð
afskaplega samheldin í einu og
öllu og mikil gestrisni einkenndi
þeirra heimili. Það skipti engu
hvenær litið var til þeirra í heim-
sókn, alltaf var manni fagnað
innilega. Það var líka ómetanlegt
að hafa fengið að komast í sveit-
ina á sumrin, kynnast sveitastörf-
unum og að læra að umgangast
dýrin.
Ekki man ég eftir því að Ing-
ólfur hafi skipt skapi enda var
hann alveg sérstakt ljúfmenni og
leið mér ætíð vel í návist hans og
Helgu. Það var vel haldið utan
um hópinn, jafnt þeirra eigin
börn sem aðkomubörn. Þó mikið
væri að gera á stóru búi þá var
alltaf tími til að sinna okkur
krökkunum. Fengum við að taka
þátt í bústörfunum og var alltaf
mikil eftirvænting að fá að fara í
Kjósina. Mörg ævintýrin gerðust
þar enda tekið upp á ýmsu eins
og gengur og gerist í stórum
barnahóp. Í endurminningunni
virðist alltaf hafa verið sól og
blíða í Kjósinni og er ég þess full-
viss að hlýjar móttökur hjá ein-
stökum hjónum eigi sinn þátt
þar. Kæri Ingólfur, ég efast ekki
um að það hafi verið vel tekið á
móti þér og miklir fagnaðarfund-
ir þegar þú komst til ástvina sem
farnir voru á undan. Þín verður
sárt saknað en þú skilur eftir
margar góðar minningar sem ég
geymi. Takk fyrir allt, kæri
frændi.
Elsku Anna Guðfinna, Her-
mann Ingi, Guðrún Lilja, Páll
Heimir og Valborg Erna, ykkar
missir er mikill og vil ég votta
ykkur og fjölskyldum ykkar mín-
ar dýpstu samúð.
Ólafía Guðrún Leifsdóttir.
Glaður og reifur
skyli gumna hver,
uns sinn bíður bana.
(Úr Hávamálum.)
Ingólfur Guðnason, bóndi að
Eyjum I í Kjós, var sannarlega
glaður
og reifur maður. Hann og
Helga eiginkona hans verða okk-
ur ætíð minnisstæð fyrir gleði
sína og elskusemi. Þau voru bæði
hrókar alls fagnaðar hvar sem
þau komu.
Við hjónin hittum þau fyrst
fyrir meira en 40 árum og jukust
síðar kynni okkar þegar við feng-
um landskika hjá þeim undir
sumarbústað. Áður en bústaður-
inn reis tjölduðum við oft á skik-
anum og buðu þau hjónin þá okk-
ur að nota hreinlætisaðstöðuna
hjá þeim. Á vígslukvöldi bústað-
arins stakk Ingólfur upp á því að
hann yrði nefndur Svarthamrar,
sem er örnefni úr sveitinni, sem
við tókum með þökkum.
Ingólfur var mjög barngóður
og fengu börnin okkar og seinna
barnabörn að koma og fylgjast
með kúnum í fjósinu og öðrum
dýrum hjá honum. Undantekn-
ingarlaust var tekið á móti okkur
öllum með bros á vör. Ingólfur
talaði með hlýju um skepnurnar
og fór vel með þær, það var aug-
ljóst að honum þótti vænt um
dýrin.
Ingólfur hafði góða söngrödd
og hann hafði yndi af söng; nut-
um við þess þegar hann kíkti inn
til okkar og minnumst nú með
þakklæti allra skemmtilegu
kvöldanna sem við sungum sam-
an.
Við erum þakklát fyrir að hafa
átt samleið með Ingólfi Guðna-
syni, megi minning hans lifa um
ókomin ár. Aðstandendum hans
öllum vottum við samúð okkar.
Anna og Stefán.
MINNINGAR 47
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 2011
Örfá orð til minningar um Ásu
tengdamóður mína, þar fór kona
sem var einstök og ekkert nema
góðsemin og ljúfmennskan. En
það er varla hægt að minnast
hennar án Guðmundar því þau
hjónin voru sérlega samrýmd og
samtaka í öllum sínum gjörðum.
Það var kvíðin 19 ára stúlka
með 5 mánaða snáða í burðar-
rúmi sem kom með Nonna syni
þeirra á Vallartröðina í febrúar
1974 óviss hvernig henni yrði
tekið með þennan afleggjara
sinn. Sá kvíði var svo sannarlega
ástæðulaus þar sem Kalli eign-
aðist samstundis ömmu og afa
sem alla tíð tóku honum sem sínu
eigin barnabarni.
Hugulsemi og umhyggja
þeirra kom fram á ýmsan hátt, til
dæmis þegar við fluttum austur í
Drangshlíð þá sendu þau með
rútunni, vikulega í mörg ár, ný
brauð og dagblöðin. Þau komu
akandi austur á aðfangadag jóla
1975 en þá var ég fárveik og ólétt
að Þóru Björk. Þarna birtust
þau, björguðu jólunum og fóru
síðan með okkur Kalla í Kópa-
voginn, hjúkruðu mér og sáu um
barnið. Hjá þeim valdi ég einnig
að vera þegar ég eignaðist
yngsta barnið, Guðmund og ef ég
þurfti að vera í bænum í ýmsum
erindum og einnig í rúman mán-
uð 1985 þegar ég þurfti að vera í
bænum vegna veikinda því þar
var ég örugg og vissi að vel yrði
um mig hugsað.
Það koma ótal minningar
tengdar þeim hjónum upp í hug-
ann á þessum tímamamótum og
allar ljúfar.
Nú er komið að leiðarlokum og
kveð ég Ásu tengdamóður mína
með ást, virðingu og söknuði eftir
nær 38 ára samferð um þetta líf.
Hvíldu í friði og hafðu þökk
fyrir allt og allt.
Oddný.
Við skulum sól
sömu báðir
hinsta sinni
við haf líta.
Létt mun þá leið
þeim, er ljósi móti
vini studdur
af veröld flýr.
(Jónas Hallgrímsson.)
Að geta alltaf séð það góða og
bjarta. Að leggja alltaf á borð
fyrir einn gest enn, því heimilið
skal alltaf standa öllum opið. Að
fara í boltaleik við átta ára
barnabarnabarn, af fölskvalausri
gleði og kátínu. Svo mikilli að
barnið tók á sig krók, bara til
þess að leika við 91 árs lang-
ömmu sína. Að fylgjast með kis-
unum mínum stelast í bita hjá ná-
grönnum og gefa mér svo skýrslu
um glæpinn. Að samgleðjast öll-
um sem farnaðist vel. Að sjá það
góða í öllum og mega ekkert
aumt sjá, tala aldrei illa um nokk-
urn mann. Hugrakka samvinnu-
skólagengna hreppstjóradóttirin,
sem giftist æskuástinni þvert á
þágildandi stéttaskiptingu. Hún
var trú ástinni, enda uppskar hún
ríkulega. Þau áttu góða ævi sam-
an, hún og afi.
Því þannig var hún amma. Góð
og ræktarsöm, hlý, nærgætin og
kímin. Sem tók alltaf vel á móti
lítilli ömmustelpu sem stalst upp
í Kópavogsstrætó eftir hádegi.
Strætó stoppaði rétt hjá ömmu-
húsi og þar var gengið inn í nota-
leg húsakynni þar sem tíminn
Ása Gissurardóttir
✝ Ása Giss-urardóttir
fæddist í Drangs-
hlíð undir A-
Eyjafjöllum 5. októ-
ber 1920. Hún lést á
Dvalarheimilinu
Grund 24. nóv-
ember 2011.
Útför Ásu fór
fram frá Digra-
neskirkju 9. desem-
ber 2011.
leið hægar undir
notalegu tifi stand-
klukkunnar. Þar
lærði stelpan að
prjóna, sauma og að
lesa ljóð. Þar sem
ömmustelpa fékk að
heyra um nykra,
skoffín, gráar sæ-
kýr, tröll og álfkon-
ur í barnsnauð. Allt
í sömu andrá og
sögur af bændum,
hreppstjórum, prestum, ljós-
mæðrum og förukonum. Þar sem
áhersla var lögð á að við erum öll
misjöfn að upplagi, en samt öll
jafn mikilvæg. Að allir hafi eitt-
hvað til síns brunns að bera. Það
þurfi bara að finna hæfileikana,
þótt það geti stundum verið tíma-
frekt verkefni. Og þar sem amma
prjónar þumal á fingravettlinga,
skólaverkefnið í níu ára bekk. Við
vitum það báðar að þetta er svo-
lítið svindl, en það er alveg sama.
Amma segir nefnilega að hæfi-
leikar mínir liggi annars staðar.
Þannig var hún amma.
Ása Ólafsdóttir.
Eftirfarandi minningargrein
eftir Gerði Ósk Jóhannsdóttur
um Ásu Gissurardóttur fór með
greinum um Kristínu Maríu
Gísladóttur í blaðinu í gær, 9.
desember, er hún því birt hér aft-
ur. Greinarhöfundur og aðrir að-
standendur eru beðnir velvirð-
ingar á mistökunum.
Að kvöldi 24. nóvember bárust
mér þær fréttir að hún elsku
amma Ása hefði látist. Síðustu
dagana var ljóst í hvað stefndi,
amma södd lífdaga og tilbúin að
sameinast afa aftur í eilífri
himnavist.
Ég er afar þakklát fyrir síð-
asta skiptið sem ég heimsótti
ömmu með yngstu ungana mína
tvo. Við komum til hennar á fal-
legum sunnudegi og hún bauð
þeim upp á gotterí. Knúsaði hana
Hólmfríði litlu og dáðist að skóla-
drengnum Friðriki. Hrósaði mér
eins og hún gerði alltaf, með full-
kominni trú á að ég yrði góður
hjúkrunarfræðingur. Svo var
hún orðin þreytt og vildi hvíla
sig. Ég kyssti hana bless og
kvaddi og þegar ég gekk út laust
þeirri hugsun niður að ef til vill
væri þetta síðasta skiptið sem ég
sæi hana. Það var ekkert sem
benti sérstaklega til þess að
dauðastríðið nálgaðist en hún var
auðvitað orðin 91 árs gömul og ég
á leið út að vinna í nokkrar vikur.
Ég stóð í lyftunni, horfði á börnin
mín og fann að ég var sátt, ég
gæti ekki hafa kvatt hana betur
og það var ekkert meira sem ég
þurfti að segja.
Fyrstu dagana eftir að amma
dó fann ég fyrir togstreitu, átti
ég að fara heim og fylgja ömmu
til grafar eða átti ég að klára
vinnuna hér úti eins og planað
var? Ég velti þessu fyrir mér,
skoðaði flug og ræddi við vini og
fjölskyldu þar til ein vinkona mín
spurði mig: „Hvað hefði amma
þín viljað?“ Ég heyrði það strax.
„Vertu ekkert að hafa fyrir mér,“
sagði amma svo oft í gegnum tíð-
ina og þótti mér stundum nóg um
ósérplægnina. Og þó að mig langi
mikið að vera heima með fjöl-
skyldunni ákvað ég að klára
vinnuna mína hér úti, vera þakk-
lát fyrir þessa góðu stund sem
við áttum áður en ég fór út og
eiga mína eigin fallegu stund hér
úti.
Amma Ása var besta amma í
heimi. Hún átti svo mikla ást að
hún skein úr grænu augunum og
með faðmlögum, klappi á öxl og
kossum á kinn fyllti hún líf mitt
af kærleika og hamingju. Margar
af ánægjulegustu æskuminning-
um mínum tengjast ömmu og afa
í Vallatröðinni. Sundferðir í
Kópavogslaugina, slæðurnar og
loðhúfurnar í skúffunni í gang-
inum sem voru hin skemmtileg-
ustu leikföng, ævintýraferð í
þvottahúsið sem var inni í skáp,
búrið hennar ömmu með öllum
fjársjóðunum, að hjálpa ömmu að
tæma og fylla bala í vinnunni og
þakklætið sem ég fékk fyrir
„hjálpina“ sem var mér algjör-
lega ómetanlegt. Næturgisting
þar sem beddinn í sjónvarpsher-
berginu var búinn upp svo að ég
gæti kúrt mig fyrir framan sjón-
varpið að horfa á barnatímann.
Og þó að beddinn væri búinn upp
fyrir mig í sjónvarpsherberginu
mátti ég alveg skríða upp í hlýja
ömmu og afa holu.
Grjónagrauturinn á laugar-
dögum, öll fjölskylduboðin, sum-
ardagar á pallinum og kvöld-
heimsóknir þar sem amma, afi og
Bjössi frændi sátu hvert í sínum
stól, amma iðulega að prjóna.
Búðaráp að skoða snið og efni
fyrir fermingarkjólinn minn.
Súkkulaðikakan hennar ömmu
sem var náttúrlega best í heimi
og fyrir litla gikkinn mig bakaði
hún alltaf aukaköku sem var með
kremi en ekki sultu á milli botna.
Með söknuði og þakklæti kveð
ég elsku ömmu Ásu, kveiki á
kerti og sendi fallegar hugsanir
til allra heima á Íslandi.
Gerður Ósk Jóhannsdóttir.
✝
Ástkær móðir okkar, tengdamóðir og amma,
EVA ÞÓRSDÓTTIR,
Sundlaugavegi 18,
Reykjavík,
lést á Heilbrigðisstofnun Suðurnesja
mánudaginn 28. nóvember.
Útför fer fram frá Fossvogskirkju þriðjudaginn
13. desember kl. 13.00.
Kristinn V. Daníelsson, Unnur Garðarsdóttir,
Sigríður I. Daníelsdóttir, Þórður Guðmundsson,
Þór Ingi Daníelsson, Anneli Planman,
Einar Daníelsson, Kristjana Sigurðardóttir,
Hraunar Daníelsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
✝
Alúðarþakkir til allra þeirra fjölmörgu sem
sýndu okkur samúð, hlýhug og hjálpsemi við
andlát og útför okkar ástkæru eiginkonu,
móður, tengdamóður og ömmu,
GUÐLAUGAR ÖNNU GUÐNADÓTTUR
húsfreyju á Urðum
í Svarfaðardal.
Sérstakar þakkir til starfsfólks Dalbæjar og F.S.A. svo og til
kvenna í kvenfélaginu Tilraun fyrir þeirra ómetanlegu aðstoð.
Guð blessi ykkur öll.
Einar Hallgrímsson og fjölskylda, Urðum.