Morgunblaðið - 10.12.2011, Blaðsíða 26

BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Skýrt er kveðið á um það í EES-
samningnum að engar skuldbind-
ingar skuli fylgja samstarfi ríkjanna
í efnahagsmálum. Að óbreyttu ætti
nánari samvinna aðildarríkja
Evrópusambandsins í efnahags-
málum því ekki að hafa bein áhrif á
Íslandi í gegnum EES-samninginn.
Orðrétt hljóðar 46. grein 5. kafla
um samvinnu og stefnu í efnahags-
og peningamálum svo:
„Samningsaðilar skulu skiptast á
skoðunum og upplýsingum um
framkvæmd samnings þessa og
áhrif samstarfsins á efnahags-
starfsemi og framkvæmd stefnu í
efnahags- og peningamálum. Þeir
geta enn fremur rætt stefnu, ástand
og horfur í efnahagsmálum. Þessi
skipti á skoðunum og upplýsingum
skulu fara fram án nokkurra skuld-
bindinga.“
Skiptast á upplýsingum en
án nokkurra skuldbindinga
Einnig má rifja upp grein 76 í 4.
kafla í hagskýrslugerð en hún
bregður líka birtu á samstarfið:
„Samningsaðilar skulu tryggja úr-
vinnslu og dreifingu samfelldra og
sambærilegra hagskýrslna sem lýsi
og geri kleift að fylgjast með öllum
þeim þáttum sem máli skipta á sviði
efnahags-, félags- og umhverfismála
á Evrópska efnahagssvæðinu,“ seg-
ir í greininni og er svo kveðið á um
„sameiginlegar starfsáætlanir og
vinnubrögð við hagskýrslugerð hvar
sem það á við í stjórnsýslunni“.
Undirstrika báðar greinarnar að
EES-samningurinn bindur ekki
hendur samningsríkjanna í efna-
hagsmálum. Á því sviði eru áhrifin
minni en til dæmis í umhverfis-
málum þar sem íslensk stjórnvöld
og sveitarstjórnir þurfa að innleiða
ýmsa staðla vegna samningsins.
Ströng skilyrði evrusamstarfs
Nokkur grundvallaratriði undir-
strika þann mun sem er á aðild að
EES-samningnum annars vegar og
aðild að Evrópusambandinu og sam-
starfinu um evruna hins vegar.
Nægir þar að benda á að til að
geta tekið upp evru þurfa ríki að
uppfylla Maastricht-skilyrðin. Er
þar meðal annars kveðið á um að
halli af rekstri hins opinbera skuli
ekki vera meiri en sem nemur 3% af
vergri landsframleiðslu, skuldir
þess ekki meiri en sem nemur 60%
af vergri landsframleiðslu og verð-
bólga ekki vera 1,5% meiri en í þeim
þremur aðildarríkjum ESB sem
hafa hagstæðustu verðbólgu-
þróunina.
Krefst aukinnar samleitni
Fjallað er um Maastricht-
skilyrðin á vef Seðlabanka Íslands
með þeim orðum að „aukin efna-
hagsleg samleitni þátttökuríkja
Efnahags- og myntbandalags Evr-
ópu (EMU) [sé] talin nauðsynleg
forsenda þess að unnt sé að taka
upp evru með árangursríkum
hætti“.
Yfirlýsing framkvæmdastjórnar
ESB um nýsamþykkt samkomulag
aðildarríkjanna undirstrikar að ætl-
unin er að samþætta efnahagsstjórn
evrópskra ríkja enn frekar.
Er þar rætt um „nýjan „efna-
hagslegan sáttmála“ og um umtals-
vert öflugri samhæfingu efnahags-
stefnunnar á sviðum þar sem ríkin
eiga sameiginlegra hagsmuna að
gæta“.
„Þetta krefst nýs samnings milli
aðildarríkja evrunnar ... í sameigin-
legum, metnaðarfullum reglum sem
endurspegla eindreginn stjórnmála-
legan ásetning þeirra í nýrri laga-
umgjörð“. Þarf því að breyta
reglum um evrusamstarfið til að
heimila yfirstjórn fjármála. Þær
breytingar snerta ekki krónulandið
Ísland.
Samþættari efnahagsstefna
hefur ekki áhrif á Ísland
Reuters
Í nauðvörn Ekki sér fyrir endann á skuldakreppunni á evrusvæðinu.
26 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. DESEMBER 2011
VR | KRINGLUNNI 7 | 103 REYKJAVÍK | S. 510 1700 | F. 510 1717 | WWW.VR.IS
2008 2011
Í dag eru um 2.400 VR félagar á atvinnuleysisskrá eða hátt í 9% félagsmanna. Þetta er óásættan-
legt og krefst VR þess að stjórnvöld og atvinnulífið grípi til atvinnuskapandi aðgerða.
Til að vekja athygli á atvinnuleysinu hafa verið hengdir upp borðar á Kringlumýrarbraut, einn
borði fyrir hvern atvinnulausan VR félaga.
VR félagar
Atvinnulausir VR félagar 519
26.835
2.465
27.929
FÍ
T
O
N
/
SÍ
A
Þegar Jón Baldvin Hannibals-
son, þáverandi utanríkis-
ráðherra, mælti fyrir frum-
varpi til laga um Evrópska
efnahagssvæðið, þ.e. um
heimild fyrir Íslands hönd til
að fullgilda samning um Evr-
ópska efnahagssvæðið, rifjaði
hann upp sérstaka fyrirvara
Íslendinga við undirritun
samningsins.
,,Við getum aldrei gefið
okkur á vald yfirþjóðlegum
stofnunum. Við getum aldrei
afsalað okkur fullveldinu eða
rétti okkar til þess að taka
eigin nauðsynlegar ákvarðanir
til að tryggja afkomu okkar
og sjálfstæði.“
Nánari samvinna aðildar-
ríkja Evrópusambandsins í
ríkisfjármálum fellur undir
fyrirvarann sem íslensk
stjórnvöld gerðu forðum, enda
verður nú hægt að hlutast í
ríkisfjármál þeirra ríkja sem
ekki uppfylla skilyrði hinnar
nýju efnahagssamvinnu.
Fullt forræði þjóðþinga yfir
útgjöldum hins opinbera verð-
ur þar með úr sögunni.
Gegn anda
samningsins
YFIRÞJÓÐLEGT VALD
Árið 1993 Úr þingsal Alþingis þeg-
ar EES-samningurinn var ræddur.