SunnudagsMogginn - 04.03.2012, Blaðsíða 32

32 4. mars 2012
Borgin Abbottobad í Himalaja-fjöllum komst í sviðsljós fjöl-miðla á síðasta ári þegar banda-rískir sérsveitarmenn tóku þar
af lífi nokkra íbúa í friðsælu heldri manna
hverfi. Húsráðandi þar var hinn illræmdi
Ósama bin Laden. Morgunblaðið heim-
sótti þessa fallegu fjallabyggð í febrúar og
skyggnist um for-
vitnilegar nærsveitir.
Fjölmiðlar hafa gert
vígi Ósama nokkur skil
en á allra síðustu dögum
hefur verið unnið að því
að rífa það. Hér er því
einu við að bæta að mik-
ill meirihluti þeirra bæj-
arbúa í Abbottobad sem
blaðamaður ræddi við
töldu þessa sögu Bandaríkjamanna hrein-
an uppspuna og fráleitt að Ósama hafi
verið einn af íbúum borgarinnar. Frá
þessu voru þó undantekningar og þannig
taldi Zubair Awan blaðaljósmyndari sem
tók myndir úr húsi hryðjuverkaleiðtogans
það rétt að Ósama hafi búið þarna og verið
veginn af bandaríkjamönnum ásamt syni
og nokkrum öðrum íbúum sem vígamenn
heimsveldisins skyldu eftir liggjandi í
blóði sínu. Myndir Awan af þeim mönnum
og húsinu hafa farið í fjölmiðla um heim
allan.
„En Ósama var ekki í neinum tengslum
við Al-Qaeda,“ bætti Awan við. „Hann
var búinn að slíta á þau tengsl og bjó þarna
bara með eiginkonum sínum.“
Sætur ilmur Abbottobad
Ég man þegar ég kom hingað fyrstog fann
sætan ilm Abbottobad.
Þannig orti breski herforinginn James
Abbott (1807-1896) við burtför frá Ab-
bottobad. Hann var árið 1849 settur yfir
Hazarahérað í hinni indversku nýlendu
Breta og færði skömmu síðar stjórnstöð
héraðsins frá bænum Haripur sem herfor-
inginn Hari Singh Nawla stofnaði nokkr-
um áratugum fyrr. Hin nýja stjórnstöð
fékk nafn hins nýja landsstjóra, Abbotto-
bad. Ljóðið sem hefur hlotið talsverða
frægð orti hann við burtför frá bænum og
þar lofar hann snjó sem var hið mesta sjóv,
á stað sem var eins í draumi, skammt frá
litlum straumi. Dagblaðið Guardian gaf
hinu einstaka ljóði James Abbott þá ein-
kunn að þar væri komið sá versti kveð-
skapur sem nokkur maður hefur sett á
blað!
James Abbott kemur við sögu í átökum
Rússa og Breta í Mið-Asíu þar sem njósn-
arar og agentar voru sendir þvers og kruss
milli hinna litlu konungdæma til að draga
úr möguleikum andstæðingsins til áhrifa.
Ein af ævintýralegri ferðum þessa tíma var
sendiför Abbotts og síðar félaga hans Sha-
kespear til konungsins í smáríkinu Kiva
þar sem þeir lögðu hart að honum að
sleppa öllum þrælum af rússneskum upp-
runa. Þar með hefðu Rússar ekki lögmæta
ástæðu til að ráðast á konungdæmið en
Bretar töldu slík afskipti Rússa ógna ný-
lenduveldi sínu á Indlandi.
Bær skóla og hers
Abbottobad er um milljón manna borg og
byggir tilvist sína á tvennu. Annarsvegar
gríðarlega stórri herstöð en pakistanski
herinn er langstærsti vinnuveitandi
landsins og eins og forsætisráðherrann lét
nýlega hafa eftir sér, ríki í pakistanska
ríkinu. Hin stoðin undir byggðina í Ab-
bottobad eru skólar en menntastofnanir í
bænum eru 50 talsins, þar af sjö á vegum
hersins og aðrar sjö teljast til skóla á fram-
haldsskóla- og háskólastigi. Í vígbúnaði og
menntun ber borgin höfuð og herðar yfir
aðrar borgir af sambærilegri stærð í Pak-
istan.
En það er einmitt hinn mikli styrkur
pakistanska hersins sem gerir Pakistönum
ómögulegt að viðurkenna að starfandi
leiðtogi Al-Queda hafi verið búsettur í
bænum. Pakistan ver helmingi allra tekna
ríkisins til hermála og virðing þjóðarinnar
fyrir hernum er mjög einlæg og inngróin
hverjum manni líkt og trúin.
En fyrir leikmann er ekki erfitt að sjá
ástæðu fyrir því að flóttamaður heims-
lögreglunnar velji Abbottobad sem sinn
verustað. Það er í rauninni af sömu ástæðu
og pakistanski herinn hefur hér eina af
sínum stærstu bækistöðvum. Við erum
hér rétt við gríðarlega illfært ættbálka-
svæði þar sem mætast óteljandi menning-
arheimar og það er stutt að flýja í skjól frá
Abbottobad. Öfugt við nágrannabæina er
þessi bær nógu stór til að íbúar Bilal hverf-
isins þar sem Ósama bjó, geri sér ekki rellu
yfir því þó það búi ókunnugt fólk í einu
húsinu.
Óvíg fjallaskörð
Abbottobad er í 1300 metra hæð og teygir
sig um fjallaskörð neðst í vesturenda Hi-
malajafjalla. Hér um liggur frægur vegur.
Kínverjar og Pakistanar sammæltust um
vegagerð þessa eftir að hafa lagt niður
vopn og samið um landamæri milli hinna
fornu konungsríkja Hunza Pakistanmegin
og Kashgar Kínamegin á sjöunda áratug
20. aldar. Framkvæmdin við veginn tók
síðan 20 ár.
Það eru ekki endilega mikil tíðindi að
nágrannalönd semji um vegalagningu en
Karakoram þjóðvegurinn er talinn verk-
fræðilegt afrek þar sem svæðið var áður
nánast ófært öllu nema fuglinum fljúg-
andi. Hér um lágu vissulega gamlar þjóð-
leiðir en þær fóru mun lengri og krókótt-
Frá heimabæ Ósama og
ævintýralegum nærsveitum
Séð yfir Abbottobad ofan af Sarban-hæð, ungur leiðsögumaður blaðamanns stillir sér upp á fremstu snös.
Ljósmyndir/Bjarni Harðarson
Bláeygður Kalash-drengur.
Gamall maður í Abbottobad.
Bjarni
Harðarson