Morgunblaðið - 30.01.2013, Blaðsíða 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. JANÚAR 2013
TILBOÐ
á 1 lítra
Kókómjólk
Faxafen 10 • 108 Reykjavík • sími 568 2870 • Opið mán.- fös. kl. 11.00-18.00
friendtex.is • praxis.is • soo.dk
Útsöluvörur - Frábær tilboð
ÚTSÖLULOK
Á MORGUN
FIMMTUDAG
40-70%
ÖLL BARNAFÖT
50-70%
Afsláttur
2 fyrir 1
af öllum friendtex fatnaði
Lokað laugardaginn 2. febrúar
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Fyrirhuguð hækkun Íslandspósts á
sendingarkostnaði blaða kemur illa
við rekstur héraðsfréttablaða sem
seld eru í áskrift, sérstaklega í dreif-
býlli héruðum. Hækkunin kemur til
viðbótar miklum hækkunum á send-
ingarkostnaði síðustu misseri. Póst-
og fjarskiptastofnun og Samkeppn-
iseftirlitið beindu því til fyrirtækis-
ins að breyta gjaldskránni.
Breytingar sem Íslandspóstur til-
kynnti nýlega felast í því að vöru-
flokkurinn „blöð og tímarit“ leggst
af og munu öll blöð framvegis verða
póstlögð sem almenn bréf yfir 51
gramm að þyngd. Þá munu afslátt-
arkjör breytast.
Póstkostnaður héraðsfréttablaða
sem seld eru í áskrift eykst verulega
við þessar breytingar. Þannig hefur
komið fram hjá Magnúsi Magnús-
syni, ritstjóra Skessuhorns, að
kostnaðurinn muni aukast um 30%.
Hann og fleiri útgefendur héraðs-
fréttablaða vekja athygli á að þessi
hækkun komi í kjölfar 70% hækk-
unar á síðustu tveimur árum. Breyt-
ingin virðist hafa lítil áhrif á útgef-
endur blaða sem dreift hefur verið
frítt inn á heimili og í fyrirtæki.
Utan einkaleyfis ríkisins
Þessi starfsemi Íslandspósts fell-
ur ekki undir einkaleyfi ríkisins til
bréfadreifingar og Póst- og fjar-
skiptastofnun (PFS) þarf því ekki að
samþykkja breytingar á gjaldskrá
fyrirfram.
Breytingarnar eiga sér þó þann
aðdraganda að Póst- og fjar-
skiptastofnun og Samkeppniseftir-
litið hafa beint því til fyrirtækisins
að breyta uppbyggingu gjaldskrár.
Kom það meðal annars fram í úr-
skurðum PFS og úrskurðarnefndar
í kærumálum fyrirtækja á póst-
markaðnum.
Samkeppniseftirlitið taldi að Ís-
landspóstur notaðist við afar mats-
kennda og huglæga mælikvarða við
ákvarðanir um afslætti í þyngdar-
flokknum 51 til 2.000 g. Gæti það
falið í sér röskun á samkeppni. Jafn-
framt taldi Samkeppniseftirlitið að
sérstök flokkun blaða og tímarita
styddist ekki við hefðbundin viðmið
við markaðsskilgreiningu og ætti að
teljast til þyngri bréfa.
„Okkur ber samkvæmt lögum um
póstþjónustu að byggja verðskrár
okkar þannig upp að þær taki mið af
raunkostnaði fyrir þá þjónustu sem
verið er að veita. Þetta er beinlínis
útkoman úr því,“ segir Ingimundur
Sigurpálsson, forstjóri Íslandspósts.
Hann segir að þessi flokkur, „blöð
og tímarit“, hafi á árum áður verið
verulega niðurgreiddur og frá stofn-
un Íslandspósts markvisst unnið að
aðlögun hans þannig að tekjur
stæðu undir kostnaði.
Ingimundur segir að fyrirtækið
hafi ekkert val haft, póstlögin séu
skýr sem og samkeppnislög. Hann
tekur fram að flest blöðin séu
þyngri en 50 grömm og hafi Íslands-
póstur því ekki einkarétt á dreifingu
þeirra.
Hin samræmda gjaldskrá Ís-
landspósts á að taka gildi 1. apríl.
Blaðamannafélag Íslands hefur
gagnrýnt Íslandspóst harðlega
vegna hækkunar póstburðargjalda
og telur hana aðför að héraðs-
fréttablöðum landsins.
Unnið gegn byggðastefnu
Ásmundur Einar Daðason, þing-
maður Framsóknarflokksins, hefur
óskað eftir fundi í umhverfis- og
samgöngunefnd Alþingis til að ræða
málið og að kallaðir verði til fulltrú-
ar frá innanríkisráðuneytinu, Ís-
landspósti og Blaðamannafélagi Ís-
lands auk fulltrúa héraðsfrétta-
blaða. Segist Ásmundur hafa fengið
góð orð hjá formanni nefndarinnar
um að boðað verði til fundarins.
Ásmundur segir að útgáfa héraðs-
fréttablaða sé mikilvæg út frá
menningar- og byggðalegum sjón-
armiðum. Þau séu mikilvægur vett-
vangur skoðanaskipta á landsbyggð-
inni og til að tryggja fréttaflutning
úr öllum byggðum landsins. „Í Nor-
egi er útgáfa héraðsfréttablaða við-
urkenndur hluti af byggðastefnu og
er styrkt. Hér er ríkisfyrirtækið Ís-
landspóstur að vinna gegn byggða-
stefnu,“ segir Ásmundur.
Stofnanir töldu rétt að hækka gjöldin
 Hækkanir á sendingarkostnaði blaða og tímarita koma illa við útgáfu héraðsfréttablaða  Þing-
maður óskar eftir fundi  Forstjóri Íslandspósts segir að útburður blaða hafi verið niðurgreiddur
Morgunblaðið/Eyþór
Blaðberi Póstur borinn í hús í viðeigandi litum.
„Þetta tekur verulega í, þetta eru
stórar fjárhæðir fyrir lítinn rekstur.
Ég sé ekki alveg hvernig ég leysi
málið,“ segir Gísli Valtýsson, út-
gefandi Frétta í Vestmannaeyjum.
Gísli vekur á því athygli að út-
gáfan fái 1.350 kr. á mánuði fyrir
áskrift að blaðinu, fyrir utan virð-
isaukskatt. Íslandspóstur vilji fá
533 krónur af því. Samsvarar það
því að Pósturinn taki 40% af
áskriftargjaldinu til sín.
Blaðberar dreifa Fréttum í
heimabænum en Gísli segist ekki
hafa aðra möguleika en Póstinn til
að dreifa blaðinu til fjölmargra
áskrifenda uppi á landi. „Við höf-
um enga samningsstöðu. Þeir
segjast bara þurfa að hækka,“ seg-
ir Gísli um samskiptin við Íslands-
póst. „Maður verður að reyna að
finna smugu til að spara. Varla er
hægt að hækka áskriftargjöldin,
þau eru nógu há fyrir,“ segir Gísli.
Hann segir að möguleikar á
netáskrift hafi verið í athugun.
Þetta verði ef til vill til þess að
flýta því. „Það er ekkert víst að
Pósturinn fái meiri tekjur af okkur,
þegar upp verður staðið,“ segir
hann.
Ekki hægt að hækka
Sigmundur Sigurgeirsson, ritstjóri
og útgefandi Sunnlenska frétta-
blaðsins, segir að hækkun póst-
kostnaðarins komi illa við blaðið.
Blaðberar annist dreifingu á
nokkrum stöðum en pósturinn
dreifi því um allar sveitir í þremur
sýslum auk þeirra brottfluttu
Sunnlendinga um allt land sem
kaupi blaðið.
Sigmundur segir að útgáfu-
kostnaðurinn aukist óhjákvæmi-
lega, nái þessi breyting fram að
ganga. Ekki sé hægt að velta hon-
um út í áskriftarverðið. Fólk þoli
ekki slíkar hækkanir, þegar laun
hækki lítið. „Ég hugsa að við höld-
um uppi heilum starfsmanni á
pósthúsinu. Mér finnst skrítið að
þeir haldi að maður sé í útgáfu-
starfsemi fyrir þá,“ segir Sigmund-
ur.
Ekki burðugur rekstur
„Þetta er hlutfallslega stór liður í
bókhaldinu. Þessar miklu hækk-
anir gera það að verkum að rekst-
urinn verður þyngri. Rekstur fjöl-
miðla í dag er ekki það burðugur
að hann þoli það en ekki einfalt að
bregðast við,“ segir Karl Eskil
Pálsson, ritstjóri Vikudags á Akur-
eyri.
Blaðburðarfólk annast dreifingu
blaðsins á Akureyri en blöð til ann-
arra áskrifenda í þéttbýli og sveit-
um héraðsins og úti um allt land
eru sett í póst. Karl segir að dreif-
ingin hafi löngum verið þriðji
stærsti kostnaðarliður héraðs-
fréttablaða. Sá kostnaður hafi ver-
ið að rjúka upp og blöðin megi
tæpast við frekari hækkunum.
Skil vel áhyggjur kollega
Hækkun póstkostnaðar virðist ekki
koma eins illa við blöð sem dreift
er frítt. Páll Ketilsson, ritstjóri og
útgefandi Víkurfrétta á Suður-
nesjum, segist að minnsta kosti
ekki hafa fengið neina tilkynningu
um það. Íslandspóstur dreifir
blaðinu frítt til allra heimila og
fyrirtækja á Suðurnesjum og það
er einnig sent til fólks utan svæð-
isins sem eftir því hefur óskað.
„Ég skil vel áhyggjur kollega
minna af ósanngjörnum hækk-
unum. Þessar héraðsmiðlaútgáfur
eru ekki á neinum styrkjum og ekki
er verið að leita eftir þeim.“
40% af áskriftargjaldi fara
í að greiða sendingarkostnað
ÚTGEFENDUR HÉRAÐSFRÉTTABLAÐA Í VANDRÆÐUM
Gísli
Valtýsson
Sigmundur
Sigurgeirsson
Karl Eskil Pálsson Páll Ketilsson