Morgunblaðið - 30.01.2013, Blaðsíða 25

UMRÆÐAN 25
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 30. JANÚAR 2013
ESB ætlast til að
Ísland hefji strax
upptöku ESB-
lagabálka svo að að-
löguninni verði
örugglega lokið tím-
anlega fyrir inn-
göngu. Stjórn-
málamenn eru að
blekkja almenning.
Upphaf aðlögunar
Í frétt frá fram-
kvæmdastjórn ESB 27. júlí 2010
um stækkun ESB með innlimun Ís-
lands segir : 1)
– „Inngönguferlið í ESB hefur í
för með sér að Ísland verður að
fara í tímanlega og afkastamikla
setningu ESB-lagabálka í heild
sinni eins og þeir eru við inn-
gönguferlið. Það er lykilatriði að
búið sé að þróa afkastagetu stjórn-
kerfisins og dómstóla nægilega til
þess að hægt sé að uppfylla skyld-
ur sem fylgja aðild að ESB.“
– „ESB undirstrikar enn frekar
að á meðan Ísland er á leiðinni inn
í sambandið verður landið að halda
áfram aðgerðum til þess að laga
sín lög að lögum ESB og tryggja
að þau verði að fullu komin í fram-
kvæmd. Áríðandi er að raunveru-
legt átak verði gert til að svo verði,
sérstaklega á sviði sjávarútvegs,
landbúnaðar, byggðamála, um-
hverfismála, í frjálsu flæði fjár-
magns og fjármálaþjónustu til þess
að mæta aðildarkröfum. Í þessu
átaki mun ESB fylgjast vandlega
með framgangi Íslands á öllum
sviðum. Regluleg endurskoðun á
framgangi umsóknlands að aðild
mun nú taka til Íslands eins og
annarra.“ –
Ofangreind yfirlýsing ESB tók
af allan vafa um að sambandið liti
svo á að um aðlögunarferlið hæfist
strax þrátt fyrir yfirlýsingar ráð-
herra ríkisstjórnarinnar um annað
á þessum tíma. Hún fól í sér að
ESB myndi fylgjast náið með
framgangi lagasetninga á öllum
sviðum að lögum ESB.
Ríkisstjórninni var ljóst á þess-
um tíma að setja þyrfti fram fjöl-
mörg frumvörp til að uppfylla
þessar kröfur. Hafa ber í huga að
að meðaltali er stjórn-
kerfi aðildarlanda ESB
100 sinnum stærra en
stjórnkerfi Íslands.
Það yrði því ekki létt
verk eða ódýrt að lög-
leiða og framfylgja
þeim þúsundum laga
og reglugerða sem
ESB-aðlögunin krafð-
ist. Stjórnvöld sáu
einnig á þessum tíma
að það yrði pólitískt
erfitt að koma slíkum
lagasetningum í gegn
og lögðu þess í stað áherslu á að
yfirfara þá kafla ESB-laganna sem
þegar var búið að innleiða í íslensk
lög í gegnum EES-samninginn. En
hver er staðan núna nærri þremur
árum síðar?
Staðan í árslok 2012
Í fréttatilkynningu ESB frá 10
október 2012 um aðlögun íslenskra
stjórnvalda að lögum ESB segir
m.a:
„Undirbúningur Íslands í að
mæta kröfum ESB á sviði laga og
reglna er góður í mörgum köflum.
Þetta er undirstrikað í góðum
gangi í viðræðum um nokkur svið.
Því til viðbótar hefur Ísland hafið
undirbúning á lykilsviðum eins og
landbúnaði. Sumt er skammt á veg
komið, aðallega á sviði fjár-
málaþjónustu, landbúnaðar,
byggðaþróunar, umhverfismála,
fiskveiða, í frjálsum fjármagns-
flutningum, sem og öryggi mat-
væla, dýralækningum og plöntu-
heilbrigði, sköttum og tollum.
Stöðugrar viðleitni er þörf til að
tryggja nauðsynlega stjórnsýslu og
fjármagn fyrir tímanlega aðlögun
og framkvæmd að lögum ESB.“ 2)
Í þessari yfirlýsingu bendir ESB
fremur kurteisislega á seinagang í
aðlögun Íslands að lögum ESB.
Sambandið er í raun að segja; ferl-
ið heldur svo lengi áfram meðan
Ísland aðlagar sig ekki ESB-
lögum. Um hvað er verið að semja?
Blekkingaleikur
stjórnmálamanna
Umræða um að þjóðin fái að
kjósa um aðildarsamning er því
blekking ef búið er að innleiða all-
an lagabálk ESB í íslenskt lagasafn
áður en slík kosning á sér stað.
Hvað ætla stjórnvöld að gera ef
þjóðin segir nei? Ætla þau að vinda
ofan af öllum lögunum sem breytt
var? Það er aðeins eitt sem kemur
í veg fyrir slíka ólýðræðislega laga-
setningu sem þessi þvingaða aðlög-
un krefst, það er að þjóðin fái að
kjósa um hvort hún vilji ganga í
ESB eða ekki, áður en lengra er
haldið. Stjórnmálamenn sem
hlynntir eru inngöngu í ESB hafa
blekkt almenning vísvitandi allan
þennan tíma um „hvað sé í pakk-
anum“ og spyrja má, hvers vegna?
Núna reyna stjórnvöld að koma á
breytingum á fullveldisákvæðinu í
stjórnarskránni til að geta haldið
áfram þessari aðlögun sem alls
ekki fólst í samþykkt Alþingis um
að hefja viðræður. Ætlar stjórn-
arandstaðan að taka þátt í þessum
blekkingarleik og breyta fullveld-
isákvæði stjórnarskrárinnar?
1) http://www.eu-un.europa.eu/articles/en/
article_9992_en.htm
2) http://europa.eu/rapid/press-
release_MEMO-12-767_en.htm?locale=en
Krafa ESB um aðlögun
Eftir Sigurbjörn
Svavarsson
Sigurbjörn
Svavarsson
» Til að koma í veg fyr-
ir þvingaða aðlögun
þarf þjóðin að fá að
kjósa um hvort hún vill
ganga í ESB áður en
lengra er haldið.
Höfundur er í stjórn Heimssýnar.
Kæri dr. A.G. Aug-
ustine Jeyakumar.
Við höfum fylgst
með fréttum af hrotta-
legri líkamsárás og
nauðgun ungrar konu
þann 16. desember í
Nýju-Delhi á Indlandi
með djúpum sársauka
og hryllingi. Ólýsan-
legur hrottaskapur
glæpsins leiddi til
dauða hennar sem var
23 ára nemi.
Lútherska heimssambandið (LH)
vottar fjölskyldu hennar og öllum
þeim sem syrgja hana samúð vegna
þess miskunnarlausa ofbeldis sem
hún mátti þola. Við biðjum Guð um
að gefa þeim öllum styrk og hug-
rekki til að takast á við þessa erf-
iðu áskorun. Það er átakanlegt að
það sem gerðist í Nýju-Delhi á Ind-
landi er ekki einangrað atvik. Við
gerum okkur fyllilega grein fyrir að
konur um allan heim verða fyrir of-
beldi og áreitni vegna þess að
tengsl karla og kvenna einkennast
af ójafnræði og kúgun. Því miður
er það svo að refsingu er iðulega
ekki beitt í tilvikum ofbeldis og
áreitni. Mörg brot eru ekki kærð
og jafnvel þótt það sé gert eru ger-
endur sjaldnast látnir svara til
saka.
Það atvik sem hér um ræðir sýn-
ir enn á ný að ofbeldið sem er inni-
falið í ranglátum tengslum
kynjanna kemur aftur og aftur upp
á yfirborðið og finnur sér leið út í
ofbeldisgjörðum. Þetta mega konur
um allan heim reyna í sínu eigin lífi
og jafnvel gjalda fyrir með lífinu
sjálfu.
Samt sem áður er þetta tiltekna
atvik ólíkt öðrum og það varð mér
hvatning til að skrifa þetta bréf.
Það sem er sérstakt er hvernig ind-
verskir borgarar rufu þögnina og
létu í ljósi þá ákveðnu skoðun að
ofbeldi og nauðgun eigi ekki að líð-
ast lengur og að hlutirnir verði að
breytast. Við hjá Lútherska heims-
sambandinu lofum Guð fyrir þessi
viðbrögð sem eru í sterkri andstöðu
við það hugarfar afneitunar og
þöggunar sem svo oft ríkir í sam-
bærilegum málum.
Í ljósi þessara merkilegu við-
bragða indversks samfélags sendi
ég þetta bréf sem hvatningu til
Sameinuðu evangelísk-lúthersku
kirknanna á Indlandi (United Ev-
angelical Lutheran Churches in
India, UELCI) og meðlimakirkna
þeirra í stuðningi þeirra við þá
samfélagsþróun sem hafin er. Þetta
skref ber vott um hugrekki og
stuðlar að þeirri djúpu umbreyt-
ingu sem þarf að eiga sér stað til
þess að uppræta algjörlega þær að-
stæður sem þessi unga kona og
margar aðrar ungar konur á Ind-
landi hafa mátt þola.
Meðlimakirkjur UELCI eru
vissulega vel í stakk búnar til að
láta sig varða og styðja slíkt um-
breytingarferli. Skjal LH „Kirkjan
mótmælir ofbeldi gegn konum“
[2002, kom út á íslensku 2003, ath.
þýð.] hefur verið þýtt á fjögur
tungumál sem notuð eru á Ind-
landi. Þetta skjal skilgreinir ofbeldi
gegn konum sem synd. Ég bið þess
að prestar, prédikarar, kennarar og
starfsfólk kristniboðs kirknanna
muni nota þetta tækifæri til að
koma þeim boðskap á framfæri,
bæði af prédikunarstóli, í bibl-
íuleshópum og sunnudagaskólum.
Þannig geta þau hjálpað þeim sem
koma til kirkju að takast á við þær
sársaukafullu fréttir sem voru svo
áberandi í fjölmiðlum. Skjal LH „It
shall not be so among you: a faith
reflection on Gender and Power“
[„Eigi sé svo meðal ykkar: trúarleg
umfjöllun um kynferði og völd“,
kom út 2009 en hefur
ekki verið þýtt á ís-
lensku, ath. þýð.] sem
bendir á tenginguna á
milli kynferðis og
valda er önnur heimild
sem kirkjufólk og
söfnuðir geta nýtt sér
til að efla virka þátt-
töku í umbreytingar-
ferlinu.
Við erum þakklát
fyrir að UELCI hefur
þegar skuldbundið sig
til að vera vakandi fyr-
ir jafnræði milli kynjanna, til dæm-
is með því að hafa sett á laggirnar
sérstaka skrifstofu sem miðar að
því að vekja karla og konur til vit-
undar um nauðsyn þess að stöðva
ofbeldisfull samskipti. Mörg verk-
efni eru nú þegar á dagskrá
UELCI sem eiga að stuðla að heil-
brigðu jafnvægi milli kynjanna. Ég
hvet meðlimakirkjur UELCI til að
skuldbinda sig ennfrekar í þágu
þessara verkefna sem lið í framlagi
þeirra til samfélagsumræðunnar
sem nú á sér stað á Indlandi.
Meðlimakirkjur Lútherska
heimssambandsins um allan heim
draga lærdóm af sársaukafullum
aðstæðum í líkingu við þær sem
indverska samfélagið þarf að horf-
ast í augu við nú. Lærdómurinn er
sá að til þess að hugsjónin um jafn-
ræði í samskiptum karla og kvenna
geti orðið að veruleika þurfi að fara
fram víðtæk sjálfsskoðun innan
kirknanna, byggð á bæn. Eitt mik-
ilvægasta framlag kristinna kirkna
í að uppræta ofbeldi gegn konum
er að gæta þess að innan þeirra sé
vitund, árvekni og viðbúnaður
gagnvart slíku ofbeldi, leyndu og
ljósu. Okkur er að skiljast að þessu
verði best náð með því að koma á
framfæri skýrum skilaboðum um að
ofbeldi verði aldrei liðið og hafa
ákveðnar verklagsreglur þegar
kemur að kærum gegn misnotkun.
Ég vil í þessu opna bréfi nota
tækifærið til að hvetja allar með-
limakirkjur LH til að láta ekki
staðar numið við þann lamandi
hrylling sem ofbeldið og grimmdin
vekja með okkur, heldur halda
áfram að dýpka skuldbindinguna
við jafnrétti kynjanna. Þögnina sem
oft umlykur ofbeldi verður að rjúfa,
við verðum að vakna til vitundar
um mikilvægi þessa máls, fræða
leiðtoga og móta stefnu. Sú sára
reynsla sem saga ungu indversku
konunnar lýsir minnir okkur á að
það að ná fram jafnrétti kynjanna
er spurning um líf og dauða!
Í lokin vil ég senda mínar bestu
óskir til handa meðlimakirkjum
UELCI í þjónustu þeirra og vitn-
isburði. Á þessum tíma kirkjuársins
erum við minnt á þá hluti sem
Jesús Kristur birtir okkur og það
hvetur kirkjurnar um allan heim til
að halda á lofti hugsjóninni um líf í
fullri gnægð. Sá er grundvöllur
boðunar þeirra, kærleiksþjónustu
og vitnisburðar um stræti og torg.
Í Jesú Kristi, sem er Drottinn og
frelsari.
Eftir Martin Junge
» Opið bréf frá Martin
Junge, aðalritara
Lútherska heims-
sambandsins, til dr.
A.G. Augustine Jeyak-
umar, forseta Samein-
uðu evangelísk-lúth-
ersku kirknanna á
Indlandi, dagsett 14.
janúar 2013.
Martin Junge
Höfundur er aðalritari Lútherska
heimssambandsins.
Þögnina, sem oft
umlykur ofbeldi,
verður að rjúfa
Bíla- og vélavörur
...sem þola álagið!
Það borgar sig
að nota það besta!
Viftur
HjólalegusettKúlu- og rúllulegur Hemlahlutir Hjöru- og öxulliðir
Stýrisendar
og spindilkúlurViftu- og tímareimar
Kúplingar- og höggdeyfar
th
or
ri@
12
og
3.
is
/3
1.
31
3
www.falkinn.is