Morgunblaðið - Sunnudagur - 14.07.2013, Blaðsíða 6

V
ígamenn hvaðanæva
hafa undanfarið
streymt til Sýrlands.
Flestir eru þeir bók-
stafstrúarmenn og til-
heyra harðlínuhópum, sem taka þátt
í baráttunni gegn stjórn Bashirs al-
Assads, forseta Sýrlands. Margir
koma frá öðrum ríkjum í Mið-
Austurlöndum, en aðrir koma víðar
að. Talið er að allt frá 500 til rúm-
lega 1.000 múslímar frá Evrópu taki
þátt í baráttunni með uppreisn-
armönnum.
Gleyma að þeir snúa aftur
Sérfræðingar segja að þróunin
minni á atburðarásina í Afganistan
á níunda áratug 20. aldar. Þá þyrpt-
ust erlendir vígamenn til Afganist-
ans til að berjast gegn hersetuliði
Sovétmanna. Afleiðinga þess gætir
enn, þremur áratugum síðar. Þátt-
takendur í þeim átökum urðu lykil-
menn í að skipuleggja og stunda
hryðjuverkastarfsemi í fjölda landa.
„Þessir einstaklingar snúa aftur
með reynslu af að berjast í vopn-
uðum átökum og þjálfun í að beita
vopnum og sprengiefni,“ segir rit-
höfundurinn og blaðamaðurinn Ha-
zem al-Amin, höfundur bókar, sem
nefnist Einmana salafistinn, í sam-
tali við blaðið The Daily Star í Bei-
rút. „Lönd sem ýta undir för bar-
dagamanna til Sýrlands hafa
tilhneigingu til að gleyma því að dag
einn munu þeir snúa aftur og verða
félagar í óvirkjuðum hryðjuverka-
sellum.“
Talið er að vaxandi hlutur bók-
stafstrúaðra vígamanna, svokallaðra
jihadista, í baráttu uppreisnarmanna
muni ekki aðeins draga dilk á eftir
sér í Sýrlandi, heldur hafa áhrif víða
um heim.
Karim Emile Bitar er stjórnandi
rannsókna við Stofnun alþjóða-
samskipta og herfræði í Frakklandi.
„Vestræn ríki á borð við Frakkland
og Bretland velta fyrir sér hvað
muni gerast þegar jihadistar snúa
aftur til Evrópu eftir að hafa náð
sér í herþjálfun. Staðan í Jórdaníu
er sérstakt áhyggjuefni. Þar óttast
margir að þessir vígamenn muni
dag einn snúa aftur
til heimalands síns og
vilja taka upp barátt-
una.“
Erlendu vígamenn-
irnir koma margir til
Sýrlands í gegnum
Tyrkland. Við tyrk-
nesku landamærin er
tiltölulega rólegt og
líf útlendinganna get-
ur tekið á sig
skrýtna mynd. Í Der Spiegel er lýs-
ing á lífinu í sýrlenska landamæra-
þorpinu Atimah. Hinir nýkomnu
draga á eftir sér töskur á hjólum. Í
einum graut heyrist norðurenskur
hreimur, rússneska, aserbaídsjanska
og arabískur hreimur Sáda. Þarna
eru þúsund jihadistar á einum reit
og margir hafa það svo gott að þeir
fara ekki lengra.
Veitingastaðir spretta upp í
Atimah, skrifstofa með heitinu „Int-
ernational Contacts“ sér um að
bóka flug og skipta gjaldmiðlum,
hvort sem það eru bresk pund, evr-
ur, dollarar eða rial frá Sádi-Arabíu.
Vígamenn í Counter-Strike
Þrjú netkaffihús eru í þorpinu fyrir
þá sem þurfa að hafa samband
heim. Bókstafstrúarmennirnir þurfa
ekki að hafa áhyggjur af að fara á
mis við helstu tækninýjungar. Í
græjubúðinni er hægt að fá nýjasta
iPadinn og Samsung Galaxy-símann.
Verslunareigandinn segir að einn
viðskiptavinurinn hafi eytt þúsund
dollurum hjá sér. Maturinn er ódýr
og leigan lág, segir í greininni. Á
kvöldin heyrast þó bardagahljóð, en
þegar betur er að gáð er ástæðan
sú að jihadistarnir eru í tölvu-
leiknum Counter-Strike. „Í Atimah
er hið heilaga stríð búningaupp-
ákoma og öllum getur liðið eins og
þeir taki þátt án þess að meiða sig,“
skrifar blaðamaður Der Spiegel.
Í þorpinu eru nokkrar bókstafs-
trúarfylkingar og þær eru mis-
vinsælar. Tóbak á ekki upp á pall-
borðið, en ein fylkinganna hefur
aflað sér vinsælda með því að leyfa
reykingar í laumi.
Ekki ánetjast þó allir hinu „ljúfa
lífi“ í Atimah og margir fara á víg-
stöðvarnar til að berjast. Ekki ríkir
þó alltaf traust á milli sýrlenskra
uppreisnarmanna og erlendu víga-
mannanna. „Við vonum að eftir fall
Assads fari jihadistarnir aftur,“ seg-
irt Hassan Hamada, yfirmaður úr
sýrlenska flughernum, sem flúði yfir
í hitt liðið og er nú í forustu upp-
reisnarhersins.
Sýrland skóli
erlendra
vígamanna
ERLENDIR VÍGAMENN FLYKKJAST TIL SÝRLANDS
TIL AÐ TAKA ÞÁTT Í UPPREISNINNI GEGN BASHIR
AL-ASSAD. ÁHYGGJUR HAFA VAKNAÐ UM AÐ SÝRLAND
VERÐI ÚTUNGUNARSTÖÐ HRYÐJUVERKAMANNA
LÍKT OG AFGANISTAN FYRIR 30 ÁRUM.
Sýrlenskur uppreisnarmaður í héraðinu Idlib mundar loftvarnabyssu og reynir að miða út flugvél frá stjórnarhernum.
Landamærabærinn Atimah, þar sem erlendir jihadistar safnast saman, er í héraðinu.
AFP
HEIMURINN
tu til bana
rúm smenn Mo-
hameds Morsis, s egypski herinn
steypti af stóli forseta. Stuðnings-
menn Bræðralag múslíma kröfðust
þess í fjöl um að hann
yrði sett embætti að nýju. Adly
Man
erh
KANADA
LAC-MEGANTIC st með olíufarmjórnlaus leS
p urakk í bænfór út af sporinu og s
s hafi50ttast er aðí Quebec í Kanada. Ó
ð skipulagiað til þesslátið lífið. Málið gæti o
ur á aðytt og aukið líkolíuflutninga verði bre
smíðuð verði
olíuleiðsla, sem
kanadísk stjórn-
völd hafa þ
á bandarís
ráðamenn
verði lögð
LÚXEM
LÚXEMB
af sér sem t
Hann hefu
því hefur verið ha
landsins hafi hlerað s
var 18 ár í embætti o
evrumálum, meðal an
hóps evrópskra fjár
IS stökök á mi
þeil aða varð
nn Osa a bi La
í Pa an æpkist
í s
6 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 14.7. 2013
Evrópskir jihadistar – Nýjasta
útflutningsvaran, sagði í fyr-
irsögn greinar eftir Soeren
Kern, fræðimann við Gate-
stone-stofnunina í New York, í
mars. Þar sagði hann að Sýr-
land hefði tekið við af Afgan-
istan, Pakistan og Sómalíu sem
helsti áfangastaður herskárra
íslamista, sem vilja ná sér í
reynslu af vígvellinum án op-
inbers eftirlits.
Breska ríkis-
útvarpið, BBC,
segir að leyniþjón-
ustur í Evrópu hafi
áhyggjur af því að
evrópskir múslím-
ar, sem nú berjast
í Sýrlandi muni
snúa aftur og
fremja hryðju-
verk.
Palestínumaðurinn Maher
Sukkar frá Líbanon er einn
þeirra erlendu vígamanna,
sem haldið hafa til Sýrlands.
ÁHYGGJUR Í EVRÓPU
* Vestræn ríki á borð við Frakkland og Bretland velta fyrir sérhvað muni gerast þegar jihadistar snúa aftur til Evrópu eftirað hafa náð sér í herþjálfun.
Karim Emile Bitar, stjórnandi rannsókna við
Stofnun alþjóðasamskipta og herfræði í Frakklandi.
Alþjóðamál
KARL BLÖNDAL
kbl@mbl.is