Morgunblaðið - Sunnudagur - 11.08.2013, Blaðsíða 4

4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 11.8. 2013
Snæbjörn Ragnarsson í Skálmöld
segir landslagið breytt og menn
verði að finna flöt á breyttum að-
stæðum „Við gætum svo sem alveg
haldið áfram að streitast á móti og
setja upp fýlusvip, en því fyrr sem
við finnum þessu farveg, því betra.
Tæknin, markaðurinn og fólkið er
svona, dílum við það en reynum
ekki að snúa fólki aftur til forn-
aldar. Það eiga allir að geta verið
saman í liði, en eins og stór hluti
tónlistarfólks og útgefenda hagar
sér í dag er almenningi ekki gefinn
kostur á að spila með á eðlilegan
máta. Ég er ekki að segja að við
eigum að gefa eftir allan rétt og
leyfa lögbrot og yfirgang, þvert á
móti eigum við að
vinna saman.
Finnum form sem
virkar fyrir alla
og hættum að
þvinga fólk til að
standa við lög,
reglur og venjur
sem eru fyrir
löngu orðnar úreltar.“
Franz Gunnarsson úr hljóm-
sveitinni Ensími þekkir mikið til
tækni og segir að þetta nýjasta út-
spil íslensku vefsíðnanna sé ein-
faldlega aðför að íslenskri menn-
ingu. „Þessi yfirlýsing þeirra á
deildu.net er nátt-
úrulega algjörlega
út í hött. Það eru
höfundalög í gildi
í þessu landi. Mér
finnst þetta mikil
ögrun gagnvart
yfirvaldinu með
þessari yfirlýsingu. Það virðist
enginn skilningur í því að fram-
leiða efni, bíómyndir, tónlist og
fleira.“
Snæbjörn Steingrímsson, fram-
kvæmdastjóri Samtaka myndrétt-
hafa á Íslandi (SMÁÍS) segir að
síðan sé kolólögleg og eins og með
allt ólöglegt sé at-
hæfið refsivert.
Hann styður þá
kenningu að börn
og unglingar, alla-
vega ungir menn í
foreldrahúsum séu
á bak við síðuna.
„Þeir sem eru
komnir með hús og fjölskyldu og
einhverjar eignir, þeir eru ekkkert
að hætta sér út í þetta að ástæðu-
lausu enda er þetta ólöglegt.“
Spurður hvort SMÁÍS geti farið
í einkamál við þessa einstaklinga
segir Snæbjörn að samtökin hafi
engin tæki og tól til að komast að
því hverjir þetta séu. Lögreglan
verði að kanna allt slíkt. „Ef þessir
aðilar væru ekki að fela sig þá
gætum við farið í einkamál eins og
við gerðum með Istorrent í gamla
daga.“
Skoðun
rétthafa
Árið 2011 kannaði Capacent
neyslu og niðurhal tónlistar
og kvikmynda hér á landi á
tólf mánaða tímabili.
...á tólf mánaða tímabili frá
mars 2010 til mars 2011 er
talið að dreift hafi verið hátt í
900 þúsund tónlistardiskum
á Íslandi en það var aðeins
greitt fyrir tæplega helming
þeirra?
... árið 2011 keyptu Íslend-
ingar eða leigðu á netinu
tæplega 3 milljónir sjón-
varpsþátta eða kvikmynda en
á sama tíma horfðu þeir á um
9 milljónir mynda og þátta án
þess að greiða fyrir efnið?
... á árunum 2000 til 2010
fækkaði seldum eintökum af
erlendum geisladiskum á Ís-
landi um 77%?
... einungis 10% af útgefn-
um geisla-
diskum á Ís-
landi seljast
nógu vel til að
standa undir
útgáfukostn-
aði?
Íslenska niðurhalssíðan deildu.netvar nýverið seld aðila sem kall-ar sig Afghan Guru í net-
heimum. Nýi eigandinn breytti síð-
unni nú fyrir skömmu og leyfði
deilingar á íslensku efni. Fram að
því var íslenskt efni bannað með
öllu á síðunni þó stundum hafi dott-
ið inn eitt og eitt efni. Síðan fékk að
vera í friði enda ekki algengt að ís-
lenskar deilingarsíður verði eins
langlífar og deildu.net. Skömmu eft-
ir að kvikmyndin Svartur á leik
kom út var hún komin inn á síðuna
en í kommentakerfi myndarinnar
varð allt brjálað. Íslenskir netnot-
endur vildu ekki ná í hana og
kröfðu stjórnendur um að fjarlægja
myndina. Það var gert. Nú er öldin
önnur.
Nú hrúgast inn íslenskt efni eins
og enginn sé morgundagurinn og
þegar þetta er skrifað hafa nærri
sex þúsund manns náð í Djúpið,
mynd Baltasars Kormáks, á þessum
tveimur síðum. Er myndin lang-
vinsælasta efni beggja vefsíðnanna,
icepeerz og deildu. Sálin hans Jóns
míns, Stuðmenn, Ásgeir Trausti,
Borgríki, Manna-
siðir Gillz, Sönn
íslensk sakamál,
Steindinn okkar
og fleiri kunn-
ugleg nöfn er
hægt að sækja
án kostnaðar.
„Fólk hefur
verið hrætt við að setja inn íslenskt
efni eftir að þeir voru kærðir þarna
í gamla daga, eigendur dc++ og
torrent.is síðnanna,“ segir einn
virkur notandi deildu.net sem ekki
vill koma fram undir nafni því hann
óttast að fá kæru á sig enda búinn
að stela hugverkum fyrir nokkuð
marga þúsundkalla.
Svona virkar „torrent“
Hann segir að þetta virki þannig að
íslensk mynd sé annaðhvort leigð
eða keypt, skráarformati hennar
breytt í AVI-form og hún minnkuð,
því næst sett þarna inn. Við tónlist
þurfi ekkert að gera. Henni er bara
dúndrað inn á síðuna.
En af hverju að kaupa mynd til
þess eins að deila henni? „Svo aðrir
geti notið. Oft er það þannig að
maður sér kvikmynd í lélegum
gæðum en sér að þetta er góð
mynd þannig að þá fer maður á
hana í bíó eða leigir hana. Þetta er
kannski bara rosalega stórt sýn-
ishorn. Svona er bara veruleikinn í
dag. Maður vill ekki borga þrjú
þúsund kall fyrir einhverja lélega
íslenska mynd í bíó. Maður verður
að vera búinn að sjá að hún er
góð,“ bætti hann við.
Enginn hagnaður
Morgunblaðið hafði samband við
manninn sem segist vera eigandi
síðunnar deildu.net. Sá kallar sig
Afghan Ghuru og segist vera frá
Afganistan. Það eru hinsvegar líkur
á að hann sé Íslendingur.
„Það er enginn hagnaður í því
fólginn fyrir mig að eiga þessa
síðu,“ segir hann. „Ef ég horfi á
mynd eða hlusta á tónlist sem mér
líkar kaupi ég það efni – pottþétt.
Ef hinsvegar myndin er léleg þá
nenni ég henni ekki einu sinni. Það
verður að búa til góðar myndir til
að hagnast, ekki búast við hagnaði
með því að búa til lélegt efni,“ sagði
hann og ítrekaði að hann óttast
ekki aðgerðir gegn sér og síðunni.
„Ég mun stýra örlögum síðunnar,
enginn annar.“
Svo mörg voru þau orð.
Lögreglumál að stela
Lögreglan á í erfiðleikum með að
fylgjast með því hvað er að gerast í
netheimum enda fjársvelt stofnun.
Samkvæmt heimildum Morg-
unblaðsins eru síðurnar tvær sem
um ræðir komnar inn á borð lög-
reglunnar. Eru þar á frumstigi
rannsóknar.
Lögreglan veit hverjir standa að
síðunni, hverjir deila efninu og
hverjir sækja. Það er nefnilega svo
að það er erfitt að afmá fótspor sín
á netinu. Allt þetta niðurhal hefur
afleiðingar. Tölvur gætu verið gerð-
ar upptækar, greiða gæti þurft sekt
og málið gæti farið fyrir dóm. Það
er nefnilega ólöglegt að hala niður.
En það vantar pening til að sækja
þessa þrjóta netsins til saka.
Nokkrar myndir
sem hægt er að ná
í á vefsíðunum.
Morgunblaðið/Eggert
VISSIR ÞÚ AÐ...
Áður fyrr stálu menn tónlist með
því að líma yfir hakið á kassettu.
Atlaga að íslenskri menningu
TVÆR ÍSLENSKAR „TORRENT-SÍÐUR“, ÞAR SEM HVER SEM ER GETUR NÁÐ SÉR Í ÍSLENSKT EFNI TIL AFÞREYINGAR, ERU
UPPI Á VERALDARVEFNUM. STÆRSTA DEILINGARSÍÐA LANDSINS VAR NÝVERIÐ SELD OG ÞAR HRÚGAST NÚ INN ÍS-
LENSKT EFNI. EFNI Í FULLUM GÆÐUM SEM ENGINN BORGAR FYRIR AÐ HORFA Á EÐA HLUSTA.
* Frönsku myndinni Intouchables var niðurhalað 60 þús-und sinnum. Það þarf enginn að segja mér að það hafiekki haft áhrif á DVD-söluna. Snæbjörn SteingrímssonÞjóðmálBENEDIKT BÓAS
benedikt@mbl.is