Morgunblaðið - 02.11.2013, Síða 16

16 LAUGARDAGUR 2. NÓVEMBER 2013
Þ
egar ég byrjaði á Tímanum var ég
sett á ritvél, og lærði ekki á tölvu
fyrr en ég kom hingað,“ segir Agnes
Bragadóttir, einn af reyndari blaða-
mönnum Morgunblaðsins. Á næsta
ári verða liðin þrjátíu ár frá því að hún hóf störf
á blaðinu. Á þeim tíma hefur tækninni fleygt
fram, en Agnes segir kröfurnar til blaðamanns-
ins ekki hafa breyst. „Hann þarf að ná í fréttina,
hafa hana rétta og staðreyna, það er óbreytt, en
vissulega var þetta meiri handavinna í þá daga.“
Agnes er nú í annað sinn um „stundarsakir
tímabundið“ fréttastjóri viðskiptafrétta, eins og
hún orðar það. Hún segir að í upphafi ferilsins
hafi hún fjallað mest um stjórnmál og síðar um
sjávarútveg. „Svo þegar ég kom heim frá Srí
Lanka, þar sem ég starfaði hjá friðargæslulið-
inu, árið 2004 var mikil bóla í uppsiglingu.
Styrmir Gunnarsson ritstjóri ræddi þá við mig
og bað mig um að taka við viðskiptaritstjórninni
tímabundið. Viðskiptafréttir Morgunblaðsins
höfðu þá gjörbreyst frá því sem var,“ segir
Agnes.
„Þegar ég byrjaði að vinna á blaðinu voru í
raun engar sérstakar viðskiptafréttir. Það
breyttist þegar Björn Vignir Sigurpálsson kom
til baka árið 1985. Þá var hann sérstaklega
fenginn til þess að byggja upp viðskiptaum-
fjöllun Morgunblaðsins, fyrst á afmörkuðum
fréttasíðum og síðar með vikulegu við-
skiptablaði,“ segir Agnes og bætir við að Björn
Vignir hafi, ásamt öflugum viðskiptablaða-
mönnum, byggt upp umfjöllun blaðsins. „Ég
tók við mjög góðu búi frá þeim,“ segir Agnes en
þá voru í vændum mestu bóluárin í aðdraganda
hrunsins.
Agnes segir að ástæða þess að Styrmir hafi
beðið sig um að taka við stjórninni hafi líklega
verið greinaflokkur eftir hana sem birtist í árs-
byrjun 2003 sem fjallaði um baráttuna um Ís-
landsbanka. „Þar fékk ég bæði innsýn í við-
skiptalífið og dýrmæt tengsl við
heimildarmenn. Ég fékk því tækifæri til þess að
rækta þau tengsl og efla á ný þegar ég tók við.“
Meira og fyrr á varðbergi
Mikið hefur verið fjallað um ábyrgð aðila á
hruninu og gjörðum eða aðgerðaleysi í aðdrag-
anda þess. Agnes telur að Morgunblaðið geti
verið fullsæmt af því hvernig blaðið tók á mál-
um. „Styrmir Gunnarsson ákvað í árslok 2005,
eftir að hafa fengið í hendur neikvæða skýrslu
bresks fjármálafyrirtækis um íslensku bank-
ana, sem Arnór Gísli Ólafsson, þá blaðamaður á
viðskiptaritstjórn Morgunblaðsins, hafði útveg-
að, að láta okkur í fréttum, bæði innlendum og
viðskiptafréttum afla frétta frá erlendum grein-
ingardeildum banka og fleirum. Morgunblaðið
var því meira á varðbergi gagnvart því sem var
að gerast en aðrir fjölmiðlar og jafnframt fyrr,
og Styrmir átti frumkvæðið að því.“
Agnes minnist þess og segir rétt að halda því
til haga að áhrifamiklir menn í viðskiptalífi
landsins hafi verið ósáttir við fréttaflutning
blaðsins. „Þessar fréttir, sem enduðu iðulega á
forsíðunni, þær vöktu gríðarlega óánægju í
bankakerfinu, bæði hjá stjórnendum og eig-
endum.“
Helst í hendur við viðskiptalífið
Spurð um framtíð viðskiptafrétta Morgun-
blaðsins segir Agnes að þær haldist mjög í
hendur við það sem sé að gerast í viðskiptalífi
landsins. Þannig hafi sérblaðið um viðskipti sem
kemur út á fimmtudögum verið orðið mjög stórt
á sínum tíma. „Það var svo mikið að gerast og
vikulega blaðið fór hátt upp í fjörutíu síður þeg-
ar mest var.“ Eftir hrun hafi eðlilega fækkað
síðunum í sérblaðinu, enda ákveðinn doði ríkt
yfir viðskiptalífinu.
En þó eru jákvæð teikn á lofti. „Það eru
merki þess að líf sé að færast á ný í vissa afkima
viðskiptalífsins og ein helsta undirstöðugreinin,
sjávarútvegur, gengur vel í dag. Fari viðskipta-
lífið aftur á flug, og vonandi ekki bóluflug að
þessu sinni, mun þess sjá stað í viðskipta-
umfjöllun Morgunblaðsins,“ segir Agnes. „Við
munum þá byggja á góðu gildunum, afla frétt-
arinnar, staðreyna hana og flytja hana á eins
skiljanlegu mannamáli og hægt er.“
Íslenskukunnátta lykilatriði
Talið berst að því hvaða kosti blaðamenn þurfi
að hafa. „Almennur blaðamaður þarf að vera
góður í íslensku, ég tel það lykilatriði fyrir alla
sem ætla sér að vinna á fjölmiðlum. Í öðru lagi
þarf maður að hafa eðlislæga forvitni, vilja til að
læra og fræðast um hvað er að gerast.“ Að lok-
um segir Agnes að blaðamaðurinn þurfi að vera
með ákveðinn og mikinn áhuga á málum til þess
að „ná fréttinni“ og geta komið textanum frá
sér á góðu og skiljanlegu máli.
„Þegar kemur að viðskiptablaðamönnum,
skiptir höfuðmáli fyrir mig sem fréttastjóra að
hafa blaðamenn sem eru sérmenntaðir í hag-
fræði og viðskiptafræði,“ segir Agnes, þar sem
þeir geti þá nýtt sér menntun sína og fræði til
þess að auka skilning fólks á umfjöllunarefni
fréttanna. Hlutverk hennar sem fréttastjóra
verði þá einfaldlega að laga textann ef þeir
verða of fræðilegir í umfjölluninni, og gera hann
læsilegan fyrir almenning. „En ég þarf ekki að
gera mikið af slíku í dag, ég er með af-
burðamenn með mér,“ segir Agnes að lokum.
Byggjum á góðu
gildunum
Agnes Bragadóttir er einn reyndasti blaðamaður landsins
og fréttastjóri viðskiptafrétta á Morgunblaðinu.
Morgunblaðið/Golli
Agnes Bragadóttir segir að umfang viðskiptablaðsins haldist í hendur við viðskiptalífið.
Þ
að hafa orðið miklar
breytingar á þessum
tíma. Þegar ég kom í jan-
úar 2000 var hérna sex
manna deild sem hafði
verið í nokkurn tíma, og sá hópur
skrifaði bara í blaðið. Starfsum-
hverfið var því allt öðruvísi en í dag,“
segir Víðir Sigurðsson, umsjón-
armaður íþróttadeildar Morg-
unblaðsins. Hann segir að þar muni
mest um tilkomu internetsins. „Á
þeim tíma var öll íþróttaumfjöllun á
mbl.is mun minni og einfaldari, þeir
sem voru á vakt þar skrifuðu tilfall-
andi íþróttafréttir, þetta var hlið-
arbúgrein þeirra,“ segir Víðir, „en
eftir því sem leið á áratuginn tókum
við íþróttaumfjöllun mbl.is smám
saman yfir.“
Víðir segir erfitt að mæla nákvæm-
lega hversu mikill hluti starfs íþrótta-
blaðamanna Morgunblaðsins sé
tengdur mbl.is „Starfið er jöfnum
höndum á hvorumtveggju víg-
stöðvum. Við erum á vakt frá sjö á
morgnana til tólf á kvöldin, og á þeim
tíma eru menn að dekka netið, auk
þess að koma út blaðinu,“ segir Víðir.
Það má því segja að 17 tíma sólar-
hringsins séu íþróttafréttamenn
Morgunblaðsins á vaktinni. „Við er-
um í raun alltaf á netinu,“ segir Víðir
kíminn og bætir við að það þýði
ákveðið skipulag að koma hlutunum
saman og við útdeilingu verkefna.
Sérblaðið með betri
hugmyndum
Á níunda og tíunda áratugnum var
íþróttaumfjöllun Morgunblaðsins
ekki í sérstöku blaði nema á þriðju-
dögum. „Ég held að sérblað Morg-
unblaðsins hafi verið með því besta
sem blaðið fann upp á. Það gefur
íþróttunum mjög sterkt vægi,“ segir
Víðir sem bætir við að það hafi einnig
virkað sem ákveðinn friðarstillir.
„Það hefur stundum komið upp í um-
ræðunni að fella íþróttirnar aftur inn
í blaðið, en menn hafa alltaf rekið sig
strax á hávær mótmæli yfir því að þá
yrði ófriður við morgunverðarborðið
þegar menn gætu ekki tekið út sínar
íþróttasíður og lesið þær án þess að
hafa allt blaðið með. Þetta er sérstaða
sem Morgunblaðið hefur haft og mun
vonandi hafa lengi enn,“ segir Víðir.
Íþróttafréttamenn Morgun-
blaðsins hafa reynt að sinna sem
flestum þeim íþróttum sem stund-
aðar eru hérlendis og eru innan lög-
sögu íþróttahreyfingarinnar. „Við
höfum það að leiðarljósi að gera sem
best við stærstu viðburðina í sem
flestum greinum,“ segir Víðir. Bolta-
íþróttirnar eru þó alltaf fyrirferð-
armestar, og segir Víðir að auk vin-
sældanna eigi mótafyrirkomulagið
sinn þátt í því. Í mörgum íþrótta-
greinum sé kannski bara eitt stórt Ís-
landsmót á ári og viðkomandi grein
því ekki mikið í sviðsljósinu utan þess
tíma, en tímabilin í knattspyrnu,
handbolta og körfubolta nái yfir
stóran hluta ársins.
Leik ekki lokið fyrr en í blaðinu
Internetið hefur breytt íþrótta-
umfjöllun nokkuð. „Það var sagt í
gamla daga ef leikurinn fór fram
klukkan tvö á laugardegi að þá væri
honum ekki lokið fyrr en umfjöllunin
hafði birst í Mogganum á þriðjudegi.
Þá var kannski skrifuð um hann lærð
og löng ritgerð með ítarlegum lýs-
ingum á því sem gerist í leiknum. Það
er gaman að bera saman blöðin frá
sérstaklega svona 1970-1980 við það
sem gerist í dag,“ segir Víðir. Núna
sé staðan hins vegar þannig að það sé
hægt að gera ráð fyrir því að allir viti
hvernig leikar fóru um leið og flautað
er af, þökk sé netinu. „Þetta hefur
kallað á allt aðra nálgun og allt önnur
vinnubrögð. Það er ekki lengur sagt í
umfjöllun í blaðinu að einhver hafi
brunað upp hægri kantinn á 24. mín-
útu, gefið fyrir markið og skotið hafi
verið rétt framhjá. Nú fer öll sú um-
fjöllun fram á netinu jafnóðum og
hlutirnir gerast,“ segir Víðir.
Íþróttafréttamaðurinn þarf því að
sinna ýmsum hlutverkum, vera með
upphitun í aðdraganda leiksins, lýsa
honum beint á netinu, taka viðtöl, oft-
ast myndbandsviðtöl, sem flest birt-
ast á mbl.is. „Svo þurfa menn að setj-
ast niður og skrifa sína sýn á leikinn
fyrir blaðið, hvað þeim fannst áhuga-
verðast og þar hafa menn nokkuð
frjálsar hendur.“
Eðli íþróttafréttanna í dagblaði
hefur því breyst frá því að vera stað-
reyndamiðlun yfir í meiri greiningu.
„Þegar lesandinn veit hvernig leik-
urinn fór og hverjir skoruðu er
áherslan lögð á að fá eitthvað frá eig-
in brjósti, eitthvað sem er spennandi
að lesa daginn eftir, hvaða sýn hefur
þessi íþróttafréttamaður á það sem
gerðist?“
Víðir segir að íþróttafréttirnar séu
ennþá í mikilli þróun. „Þetta mun allt
þróast áfram, en meðan þörf er á
dagblaði verður þörf fyrir íþrótta-
fréttir í dagblaði. Það mun haldast í
hendur.“ Víðir segir að þetta samspil
nets og blaðs muni skipta þar meg-
inmáli. „Í blaðinu þarftu að kasta
meira ljósi á hlutina með umfjöllun,
viðtölum og fréttaskýringum frekar
en að miðla bara staðreyndum um úr-
slit leikja.“
Greining í
stað lýsingar
Víðir Sigurðsson segir alla íþróttaumfjöllun
Morgunblaðsins hafa tekið breytingum.
Morgunblaðið/Rósa Braga
Víðir Sigurðsson gekk til liðs við blaðið árið 2000. Hann segir íþrótta-
umfjöllun hafa breyst mjög síðan þá, einna helst vegna internetsins.