Morgunblaðið - 13.11.2014, Qupperneq 13

FRÉTTIR 13Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. NÓVEMBER 2014
„Skrifarar voru fljótari að skrifa
handrit en margir hafa talið áður.
Líklega hafa skrifarar Flateyjarbók-
ar verið um átta til níu mánuði að
skrifa hana – eða megnið af henni,“
segir Guðvarður Már Gunnlaugsson,
rannsóknardósent á handritasviði
Árnastofnunar.
Þetta er meðal þess sem hann mun
ræða í erindi sínu í dag sem nefnist
Fjögur handrit og frímerki. Tilefnið
er fæðingardagur Árna Magnússonar
handritasafnara 13. þessa mánaðar.
Rannsókn Guðvarðar á hversu langan
tíma það tók skrifara að skrifa þykkar
bækur byggist á erlendum handrita-
rannsóknum. Í sumum handritum er
sagt hversu langan tíma það tók að
skrifa þau.
„Ég held að flestir hafi haldið að það
tæki lengri tíma að skrifa stórt handrit
eins og Flateyjarbók. Hins vegar hafa
tveir forverar mínir í starfi haldið
þessu fram en ekki getað sannað það.“
Það er talið að virkt skriftartímabil
skrifara hafi verið 30 ár. Þessi nið-
urstaða gefur vísbendingu um að af-
kastageta skrifara hafi verið meiri en
áður var talið. T.d. hefur skrifari Kon-
ungsbókar eddukvæða verið um 15
daga að skrifa hana ef hann hefur
ekki þurft að sinna öðrum verkum og
skrifað á sama hraða og erlendir
skrifarar. Þetta dregur upp skýrari
mynd af handritamenningunni á Ís-
landi á miðöldum.
Guðvarður mun einnig ræða um
frímerki sem hafa verið gefin út ný-
verið og eru byggð á myndum úr
handritum.
Íslandspóstur gaf út tvö frímerki
með myndum úr handritum í tilefni
af því að í fyrra voru 350 ár liðin frá
fæðingu Árna og var sú útgáfa í sam-
vinnu við danska póstinn. Þá gaf Ís-
landspóstur út frímerki með mynd úr
Flateyjarbók í tilefni af því að í sum-
ar voru 800 ár liðin frá fæðingu
Sturlu Þórðarsonar sagnaritara og
loks hefur Íslandspóstur gefið út
jólafrímerki með teikningum úr
handriti sem kallað hefur verið Ís-
lenska teiknibókin.
„Teiknarar frímerkjanna náðu
myndunum afskaplega vel. Handrit-
in eru mörg hver dökk og illa farin,“
segir Guðvarður og bætir við að gam-
an sé að sjá myndir handritanna á frí-
merkjum. Fyrirlesturinn hefst í
Þjóðminjasafninu klukkan 12.10.
thorunn@mbl.is
Handritaskrifarar fljótari
 Frímerki og handrit rædd í tilefni fæðingardags
handritasafnarans Árna Magnússonar (1663-1730)
Morgunblaðið/Eggert
Handritafræðingur Guðvarður Már
Gunnlaugsson heldur fyrirlestur.
Blikur eru á lofti á erlendum áburð-
armörkuðum og er ekki gefið að mikl-
ar verðlækkanir á olíu undanfarið
muni skila sér í lægra innkaupsverði
á áburði til íslenskra söluaðila.
Verð í framvirkum samningum á
Norðursjávarolíu fór niður í 81,23 dali
í fyrradag og hafði ekki verið jafnlágt
síðan í október 2010.
Elías Hartmann Hreinsson, deild-
arstjóri búvörudeildar SS, sem flytur
inn áburð frá Yara, segir verðþró-
unina koma á óvart.
„Eins einkennilega og það kann að
hljóma þá er hráefnisverð og olíu- og
gasverð að lækka en samt hafa orðið
miklar hækkanir á áburðarverði í
Evrópu. Maður skilur þetta ekki,“
segir Elías Hartmann og tekur fram
að SS hafi beðið með að panta áburð
vegna óvissunnar.
Alls 3,5 milljarðar á ári
Eyjólfur Sigurðsson, fram-
kvæmdastjóri Fóðurblöndunnar, seg-
ir árlega flutt inn 50.000 tonn af
áburði fyrir um 3,5 milljarða króna.
Heimsmarkaðsverð áburðar hafi
hækkað í erlendri mynt um allt að
20% síðan í nóvember í fyrrahaust.
„Verðið hefur ekki lækkað aftur.
Við sjáum enn ekki merki þess að
lægra olíuverð muni leiða til lægra
áburðarverðs. Kostnaðarverð á köfn-
unarefnisáburði ræðst að hluta til af
verði á gasolíu. Það er orkukostn-
aðarhlutinn sem hefur þar áhrif. Að
öðru leyti eru það aðrir þættir sem
hafa áhrif á verð áburðar. Við þykj-
umst eiga inni lækkun í síðari hlut-
anum en það eru ekki komin fram
merki um það.“ baldura@mbl.is
Morgunblaðið/Kristján
Áburðarpokar Verð á áburði hefur
áhrif á matvælaverð á Íslandi.
Lægra olíu-
verð skilar
sér ekki
 Áburðarverð fer
hækkandi í Evrópu
Hanna Birna Kristjánsdóttir innan-
ríkisráðherra hefur skipað dr.
Hjört Braga Sverrisson, fram-
kvæmdastjóra mannréttinda-
deildar ÖSE í Kosovo, formann
kærunefndar útlendingamála.
Nefndin hefur störf í byrjun næsta
árs, en í samræmi við breytingar á
lögum um útlendinga verður frá og
með 1. janúar næstkomandi unnt að
kæra ákvarðanir Útlendingastofn-
unar til óháðrar úrskurðarnefndar.
Hjörtur Bragi leiðir störf nefnd-
arinnar, sem verður skipuð þremur
fulltrúum auk starfsmanna.
Formaður nýrrar
kærunefndar