Læknablaðið - 15.11.2001, Blaðsíða 41

FRÆÐIGREINAR / FRÆÐIGREINAR í ERLENDUM BLÖÐUM
hannes Kári Kristinsson. Agardh E. Screening and
prevention ofdiabetic blindness. Acta Ophthalmol
Scand 2000; 78: 374-85.
• Elínborg Guðmundsdóttir, Friðbert Jónasson,
Vésteinn Jónsson, Einar Stefánsson, Sasaki H,
Sasaki K and the Iceland-Japan co-working Study
Group. „ With the rule“ astigmatism is not the rule
in the elderly. Reykjavik Eye Study: a population
based study of refraction and visual acuity in
citizens of Reykjavik 50 years and older. Acta
Ophthalmol Scand 2000; 78: 642-6.
• Ingimundur Gíslason, Einar Stefánsson. Diabet-
iska retinopatiens uppföljing och behandling i
Island. Oftalmolog 2000; 2:3.
• laCour M, Kiilgaard JF, Þór Eysteinsson, Wiencke
AK, Bang K, Dollerup J, Jensen PK, Einar Stef-
ánsson. Optic nerve oxygen tension: effects of
intraocular pressure and dorzolamide. Br J
Ophthalmol 2000; 84:1045-9.
• Elínborg Guðmundsdóttir, Einar Stefánsson, Gyða
Bjarnadóttir, Jóhanna F. Sigurjónsdóttir, Guðrún
Guðmundsdóttir, Már Másson, Þorsteinn Loftsson.
Methazolamide 1 % in cyclodextrin solution lowers
IOP in ocular hypertensive humans. Invest
Ophthalmol Vis Sci 2000; 41:35524.
• Allingham R, Margrét Loftsdóttir, María Soffía
Gottfreðsdóttir, Eiríkur Þorgeirsson, Friðbert
Jónasson, Þórður Sverrisson. Hodge WG, Damji
KF, Einar Stefánsson. Pseudoexfoliation in Ice-
landic Families. Br J Ophthalmol 2000; 85: 702-7.
• Þorstcinn Loftsson, Hólmfríður Guðmundsdóttir,
Jóhanna F. Sigurjónsdóttir, Hákon Hrafn Sigurðs-
son, Sigurður Daði Sigfússon, Már Másson, Einar
Stefánsson. Cyclodextrin solubilization of benzo-
diazepines: formulation of midazolam nasalspray.
Int J Ppharmaceut 2001; 212:29-40.
• Einar Stefánsson, Bek T, Porta M, Larsen N, Jó-
hannes Kári Kristinsson, Agardh E. Screening and
Prevention of Diabetic Blindness: Proceedings
Fourth Intemational Conference. St Vincent
Declaration Primary Care Diabetes Group.
Prague, October 13-14,2000: p. 23-47.
• Einar Stefánsson. The therapeutic ejfects of retinal
laser treatment and vitrectomy. A theory based on
oxygen and vascular physiology. Acta Ophthal-
mol Scand 2001:79:435-40.
• Hólmfríður Guðmundsdóttir, Jóhanna F. Sigur-
jónsdóttir, Már Másson, Oddur Fjalldal, Einar
Stefánsson, Þorsteinn Loftsson. Intranasal admi-
nistration of midazolam in a cyclodextrin based
formulation: bioavailability and clinical evaluation
in humans. Die Pharmazie 2001: 56.
Seroquel
AstraZeneca, 960203 TÖFLUR; N 05 A H 04 (Styttur sérlyfjaskrártexti og heimildaskrá)
Hver tafla inniheldur: Quetiapinum INN, fúmarat, samsvarandi Quetiapinum INN 25 mg, 100 mg eöa 200 mg. Töflurnar innihalda mjólkursykur (laktósu). Ábendingar: Seroquel er notað til meðhöndlunar á geðklofa. Skammtar og lyfjagjöf: Seroquel
á að gefa tvisvar á dag, með eða án matar. Fullorðnir: Heildardagskammtur fyrstu fjóra daga meðferðarinnar er 50 mg (dagur 1), 100 mg (dagur 2), 200 mg (dagur 3) og 300 mg (dagur 4). Eftir þessa fjóra daga er mælt með 300 mg dagskammti.
Dagskammtinn má aðlaga að klínískum viðbrögðum og þoli viðkomandi sjúklings, á bilinu 150-750 mg/dag. Aldraðir: Eins og með önnur geðlyf, skal lyfið notað með varúð hjá öldruðum, sérstaklega í upphafi meðferðar. Skammtaaukning getur
þurft að vera hægari og dagsskammtur lægri en hjá yngri sjúklingum, og fer það allt eftir klínískum viðbrögðum og þoli viðkomandi sjúklings. Klerans quetiapíns var að meðaltali um 30-50% minni hjá öldruðum samanborið við yngri sjúklinga.
Börn og unglingar: Mat á öryggi og verkun lyfsins hjá bömum og unglingum er ekki fyrirliggjandi. Sjúklingar með nýrnabilun: Ekki er nauðsynlegt að aðlaga skammtinn. Sjúklingar með lifrarbilun: Quetiapin umbrotnar að miklu leyti í lifur, og skal
því notað með varúð hjá sjúklingum með lifrarbilun, sérstaklega í upphafi meðferðar. Upphafsskammtur lyfsins skal vera 25 mg/dag hjá sjúklingum með lifrarbilun. Skammtinn skal auka daglega um 25-50 mg þar til viðunandi skammti er náð, og
fer það allt eftir klíniskum viðbrögðum og þoli viðkomandi sjúklings. Frábendingar: Ofnæmi fyrir innihaldsefnum lyfsins. Varnaðarorð og varúðarreglur: Samtímis sjúkdómar: Lyfið skal nota með varúð fyrir sjúklinga með þekkta hjarta- og
æðasjúkdóma, sjúkdóma í heilaæðum og fyrir sjúklinga sem hættir til að fá of lágan blóðþrýsting. Seroquel getur orsakað stöðubundið blóðþrýstingsfall, sérstaklega í upphafi þegar verið er að auka skammta smám saman. Flog: í klíniskum
samanburðarrannsóknum var enginn munur (tíðni floga hjá sjúklingum sem fengu lyfið eða lyfleysu. Eins og með önnur geðlyf, skal gæta varúðar við meðhöndlun sjúklinga sem fengið hafa flog. Slðkomin hreyfitruflun (tardive dyskinesia): (kliniskum
samanburðarrannsóknum var enginn munur í tlðni extrapýramídal einkenna hjá sjúklingum sem fengu ráðlagða meðferðarskammta af lyfinu eða lyfleysu. Þetta bendir til að lyfið valdi síður síðkominni hreyfitruflun en venjuleg sefandi lyf. Hafa
skal í huga að minnka skammta lyfsins eða hætta notkun þess ef vísbending og einkenni um síðkomna hreyfitruflun koma fram. Illkynja sefunarheilkenni: lllkynja sefunarheilkenni hefur verið tengt við sefandi lyfjameðferð. Klínísk einkenni eru t.d.
ofurhiti, breytt andlegt ástand, vöðvastífni, óstöðugleiki í ósjálfráða taugakerfinu og hækkun á kreatínín fosfókínasa. I slíkum tilvikum skal hætta notkun á lyfinu og gefa viðeigandi lyfjameðferð Milliverkanir: Aðalverkun lyfsins er á miðtaugakerfið,
og því skal gæta varúðar við samtímis notkun annarra lyfja sem verka á miðtaugakerfið og alkóhóls. Lyfjahvörf lithíums breytast ekki ef það er notað samtímis lyfinu. Samtímis notkun á sefandi lyfjunum risperidon eða halóperidól hefur ekki marktæk
áhrif á lyfjahvörf quetiapins. Samtímis notkun á thíoridazín eykur klerans quetiapins. Lyfið örvar ekki lifrarensímin sem taka þátt í umbrotum fenazóns. Samtímis notkun á fenýtóíni (örvar microsomal ensím) veldur aukningu í klerans quetiapins.
Sjúklingar sem taka samtímis lyfinu og fenýtóín, eða önnur lyf sem ön/a lifrarensím s.s. karbamazepín, barbítúröt og rífampicín, geta þurft að auka skammtinn af lyfinu til að hafa stjórn á einkennum sjúkdómsins. Ef sjúklingur hættir að taka fenýtóín
og tekur í staðinn lyf sem örva ekki lifrarensím, s.s. natríum valpróat, getur þurft að minnka skammtinn af lyfinu. Ensímið CYP3A4 er helst ábyrgt fyrir sýtókróm P450 tengdum umbrotum quetiapins. Samtímis notkun á címetidíni, sem letur P450
ensímið, hefur ekki áhrif á lyfjahvörf quetiapins. Samtímis notkun á geðdeyfðarlyfjunum imipramín (letur CYP2D6) eða flúoxetín (letur CYP3A4 og CYP2D6) hefur ekki marktæk áhrif á lyfjahvörf quetiapins. Samt sem áður er mælt með að gæta
varúðar þegar lyfið er notað samtímis lyfjum sem letja CYP3A4 (t.d. ketókónazól eða erýthrómýcín). Meöganga og brjóstagjöf: Ekki hefur verið færð sönnun á öryggi og verkun lyfsins á meðgöngu. Því skal aðeins nota lyfið á meðgöngu ef
kostir þess réttlæta hugsanlega áhættu af notkun þess. Ekki er vitað að hve miklu leyti lyfið útskilst í móðurmjólk. Því skal ráðleggja konum sem nota lyfið að forðast að hafa börn á brjósti. Akstur og stjórnun annarra véla: Sjúklingum skal
ráðlagt að aka ekki bifreið eða stjórna öðrum tækjum fyrr en þeir vita hvaða áhrif lyfið hefur. Aukaverkanir: Algengasta aukaverkunin er svefnhöfgi, sem kemur helst fram í upphafi meðferðar, en hættir yfirleitt við áframhaldandi meðferð. Lyfið
veldur ekki hækkun á prólaktíni líkt og mörg önnur geðlyf. Algengar (>1%): Taugakerfi: Svefnhöfý. Almennt: Þróttleysi, svimi. Hjarta- og æðakerfi: Réttstöðuþrýstingsfall, of lágur blóðþrýstingur, hraðtaktur. Meltingarfæri: Hægðatregða, munnþurrkur,
meltingartruflun. Blóð: Fækkun hvitra blóðkorna, hlutleysiskymingafæð. Efnaskipti: SGPT (ALT) hækkun, SGOT (AST) hækkun, þyngdaraukning. Öndunarfæri: Nefslímubólga. Sjaldgæfar (0,1-1%): Almennt: lllkynja sefunarheilkenni. Hjarta- og
æðar: Yfirlið. Efnaskipti: Kólesterólhækkun, blóðfituhækkun, hækkun á gamma-GT. Blóð: Fjölgun eósínfíkla. Taugakerfi: Ftykkjakrampi, grand mal rykkjakrampi. Meðferð með lyfinu hefur tengst örlítilli skammtaháðri lækkun á skjaldkirtilshormónum,
sérstaklega í heildar T4 og fríu T4. Lækkunin náði hámarki á fyrstu 2-4 vikum meðferðarinnar, en við áframhaldandi notkun varð ekki frekari lækkun. Ofskömmtun og eiturverkanir: Takmörkuð reynsla er af ofskömmtun á lyfinu í klínlskum
rannsóknum. Útlit: Töflur 25 mg: Kringlóttar, 0 6 mm, ferskjulitaðar, kúptarog filmuhúðaðar. Töflur 100 mg: Kringlóttar, 0 8,5 mm, gular að lit, kúptarog filmuhúðaðar. Töflur 200 mg: Kringlóttar, 0 11 mm, hvítar að lit, kúptar og filmuhúðaðar.
Pakkningar: Töflur 25 mg: 100 stk (þynnupakkað);12.147 kr„ Töflur 100 mg: 30 stk. (þynnupakkað); 7.876 kr., 100 töflur (þynnupakkað); 22.945 kr., Töflur 200 mg: 30 stk. (þynnupakkað); 11.474 kr., 100 töflur (þynnupakkað); 33.735 kr.
Afgreiðslutilhögun: Lyfið er lyfseðilskylt. Tryggingastofnun ríkisins greiðir lyfið að fullu. Ágúst 2001.
Heimildaskrá 1. ARVANITIS LA, MILLER BG: Multiple fixed doses of Seroquel (quetiapine) in patients with acute exacerbation of schizophrenia: a comparison with haloperidol and placebo. The Seroquel Trial 13 Study Group. Biological Psychiatry
(1997) 42:233-46. 2. SMALL JG, HIRSCH SR, ARVANITIS LA, MILLER BG, LINK CG: Quetiapine in patients with schizophrenia. A high- and low-dose double-blind comparison with placebo. Seroquel Study Group. Arch. Gen. Psychiatry (1997)
54:549-57. 3. BRECHERM, RAK TW, MELVIN K, JONES AM: The long-term effect of quetiapine (Seroquel monotherapy on weight in patients with schitzophrenia). International Journal of Psychiatry in Clinical Practice (2000) 4:287-91.
Umboð á íslandi: Pharmaco hf. AstraZeneca, Hörgatúni2, 210 Garðabæ, Sími:535 7152 Fax: 565 7366
Læknablaðið 2001/87 901