Læknablaðið - 15.11.2001, Blaðsíða 55

UMRÆÐA & FRÉTTIR / AÐALFUNDUR LÍ
Hlúum að sérstöðu og sjálfsmynd lækna
Setningarræða
formanns
Sigurbjörns
Sveinssonar
Jón Kristjánsson heilbrigðismálaráðherra,
aðrir gestir og fundarmenn og félagar í Læknafélagi
íslands. Ég vil bjóða ykkur öll velkomin til þessa
fundar sem haldinn er á 83. starfsári félagsins.
Það skiptast á skin og skúrir í daglegri önn félags
okkar og er þessi aðalfundur haldinn við sh'kar að-
stæður.
Nýlega komst LÍ að mikilvægu samkomulagi við
íslenska erfðagreiningu eftir langvinn og erfið skoð-
anaskipti um álitamál um hluta af starfsemi fyrirtæk-
isins, umræðu, sem náð hefur um alla kima þjóð-
félagsins. Samkomulag þetta er einfalt í sniðum, lætur
lítið yfir sér, ef svo má að orði komast, en felur annars
vegar í sér mikilvæga öryggis- og réttindabót fyrir al-
menning og vísar hins vegar öðrum úrlausnarefnum í
farveg, þar sem aðilar geta unnið í samneiningu að
farsælli lausn ágreiningsefna án þess að í nokkru sé
dreginn í efa fullveldisréttur okkar til setja okkur lög
og hlýta þeim í þessum efnum. Nú er tóm til að skoða
þessi mál í víðara samhengi, án streitunnar sem fylgir
kappinu á skeiðvellinum og án þeirra miklu tilfinn-
inga, sem fylgja gjarnan andlegunt átökum af þessum
toga. Þetta er ánægjuefni. Það er líka ánægjuefni,
hversu vel og fordómalaust hinn nýi heilbrigðisráð-
herra hefur tekið þessu samkomulagi og tjáð sig um
að hann vilji skoða það opnum huga. Það er afar
mikilvægt að samkomulagi þessu sé veitt pólitískt
skjól og hef ég rökstuddar ástæður til að ætla að þessi
velvilji nái út fyrir veggi heilbrigðisráðuneytisins.
Þessi aðalfundur er líka haldinn í skugga, skugga
boðaðs frumvarps til laga um breytingar á lögum um
heilbrigðisþjónustu og lögum um almannatryggingar.
Margir kannast við efni þessa frumvarps frá drögum
sem í hámæli komust síðastliðið vor. Að vísu hefur
verið brugðist vel við ýmsum athugasemdum, sem
við það voru gerðar, en það er mín skoðun að afleið-
ingar þessa fyrir sjálfstæða atvinnustarfsemi lækna, ef
að lögum verður, munu verða hinar sömu og lagt var
upp með í upphafi.
I plaggi, sem fyrir þessum fundi liggur og varðar
starfsvettvang lækna segir með leyfi ykkar:
„ Heilbrigðisþjónustan á íslandi er góð og skilvirk í
samanburði við heilbrigðisþjónustu iðnríkja Vestur-
landa. Eflitið er til annarra Evrópulanda, þá er árang-
ur Islendinga meðal þess besta sem gerist, ef mœldur
er með kvörðum lífslíkna við fœðingu, burðarmáls-
dauða, dánartíðni og fleiri mœlitœkjum lieilbrigðis-
frœðinnar. íslendingar hafa náð þessum árangri með
því að verja hóflegum hluta þjóðartekna til heilbrigð-
ismála í samanburði við önnur vestrœn ríki.
Pað eru gömul sannindi og ný, að tilraunir til um-
bóta takast illa, séu þœr þvingaðar fram án víðtœks
skilnings og stuðnings þeirra sem við þœr eiga að búa.
Það hefur einkennt þróun heilbrigðismála á íslandi,
að þar hefur gœtt varfœrni og aðgát verið höfð við að
innleiða nýjar hugmyndir og reynt að aðlaga þœr að
íslensku umhverfi án þess að varpafyrir róða því, sem
vel hefur reynst hér á landi.
Petta er að sínu leyti hvatning til þess, að haldið
verði áfram á sömu braut. “
Ég fæ ekki betur orðað eða stutt með rökum þá
ósk, að þessi sjónarmið verði í heiðri höfð við setn-
ingu nýrrar löggjafar um starfsumhverfi lækna. Ég fæ
ekki varist þeirri hugsun, að oft sé litið á lækna og
starfsemi þeirra sem sérstakt viðfangsefni eða vanda-
mál, hvort sem litið er til fjárveitinga, eftirlits með því
hvernig opinberu fé er varið og stöðu lækna almennt
í heilbrigðisþjónustunni. Vísa ég þá ekki einvörð-
ungu til stjórnmálamanna, sem vissulega eru ekki
alltaf öfundsverðir af hlutskipti sínu, heldur einnig
margra annarra sem læknar eiga skipti við á þessum
vettvangi. Læknum er vel ljóst mikilvægi starfa sinna
í heilbrigðisþjónustunni og þeir hafa mikinn og heil-
brigðan metnað fyrir sína hönd. Þessi metnaður er
ekki einvörðungu sjálfsmiðaður, heldur beinist fyrst
og fremst að viðfangsefnunum og nærir árangur í
starfi og hvetur þá til að ná þeim markmiðum sem
þjóðfélagið hefur sett góðri heilbrigðisþjónustu. Að
þessum metnaði og að sérstöðu lækna og sjálfsmynd
þeirra á að hlúa, hvort sem er með læknalögum eða
annarri löggjöf sem varðar starfsvettvang þeirra.
Læknablaðið 2001/87 915