Læknablaðið - 15.01.2003, Blaðsíða 18

FRÆÐIGREINAR / ALGENGI GEÐLYFJANOTKUNAR
Fig. 2. One year preva-
lence of anxiolytics use by
length ofuse and age.
Fig. 3. One year
prevalence of hypnotics use
by length ofuse and age.
=32,86, df =5, p<0,0001) og byggist að mestu á lang-
límanotkun. Aukning með hækkandi aldri er meiri
Table IV. Relative risks (R.R.) with 95% confídence intervals (C.l.) for use of psycho- tropic drugs by gender and medical consultation due to mental or physical discomfort or history oftreatment for alcohol problems.
Medical consultation Drugs Men Women
R.R. 95% C.l. R.R. 95% C.l.
Mental Antidepressants 19.40 12.95-29.07 17.48 11.81-25.87
discomfort Anxiolytics 16.73 10.73-26.08 9.23 6.38-13.36
Hypnotics 3.92 2.73-5.63 3.22 2.42-4.28
Any of the three 5.94 4.81-7.36 4.75 3.96-5.70
Physical Antidepressants 2.60 1.55-4.35 2.41 1.55-3.74
discomfort Anxiolytics 2.14 1.24-3.69 2.11 1.35-3.30
Hypnotics 2.05 1.42-2.94 2.17 1.54-3.05
Any of the three 2.19 1.62-2.94 2.09 1.61-2.70
Treatment Antidepressants 4.53 2.83-7.26 3.65 2.27-5.86
for alcohol Anxiolytics 4.03 2.35-6.91 3.51 2.08-5.94
problems Hypnotics 1.72 1.08-2.75 1.73 0.98-3.05
Any of the three 2.63 1.94-3.56 2.50 1.84-3.38
því lyfi sem notað hefur verið lengst á árinu er ljóst að
svefnlyf móta línuritið að verulegu leyti (mynd 4), en
þó draga hin lyfin heildarlínuritið lítils háttar niður í
elsta hópnum. Algengi notkunar geðlyfja einhvern
tíma á árinu eykst með hækkandi aldri (kí-kvaðrat
fyrir leitni =24,49, p=0,00017). Algengi langtímanotk-
unar (í 12 mánuði) eykst sömuleiðis með hækkandi
aldri (kí-kvaðrat fyrir leitni = 26,84, p=0,00006). Til
samanburðar má geta þess að ársalgengi verkjalyíja-
notkunar 2001 var 66,4%, en fór heldur lækkandi með
hækkandi aldri. Aðeins 14% þeirra sem tóku geðlyf í
yngsta aldurshópnum tóku þau í 12 mánuði, en 34%
þeirra sem voru eldri (kí-kvaðrat = 6,80, df=l, p=0,0091).
Eins og vænta má er lyfjanotkun miklu meiri með-
al þeirra sem hafa leitað læknis vegna andlegrar van-
líðanar, áhættuhlutfallið er frá rúmlega þremur fyrir
svefnlyf upp í tæplega tuttugu fyrir geðdeyfðarlyf
(tafla IV). Sama er að segja um lyfjanotkun þeirra
sem leitað hafa aðstoðar vegna áfengisnotkunar og
svipað má segja um lyfjanotkun þeirra sem leitað
18 Læknablaðið 2003/89