Læknablaðið - 15.05.2003, Síða 72
UMRÆÐA & FRÉTTIR / HEILKENNI ALVARLEGRAR BRÁÐRAR LUNGNABÓLGU
með tímanum að hjarðónæmi meðal manna sem
stöðvað getur útbreiðsluna. Fari svo mun þessi sjúk-
dómur breytast í staðbundinn barnasjúkdóm með
tímanum. Faraldurinn hefur þegar haft mikil efna-
hagsleg áhrif, einkum í Kína. Reyna mun mjög á heil-
brigðisstarfsfólk og heilbrigðisstofnanir um heim all-
an á komandi mánuðum.
Heimildir
1. Acute respiratory syndrome, China. Weekly Epidemilogical
Records 2003; 78: 41-8.
2. Acute respiratory syndrome, China - Update. Weekly Epi-
demiological Records 2003; 78: 57-64.
3. Acute respiratory syndrome, China, Hong Kong Administra-
tive Region of China, and Viet Nam. Weekly Epidemilogical
Records 2003; 78: 73-80.
4. CDC. Outbreak of severe acute respiratory syndrome - world-
wide, 2003. MMWR 2003; 52: 226-8.
5. WHO www.who.int/csr/sarscountry/2003_04_23/en/
6. Peiris JS, Lai ST. Poon LLM. Coronavirus as a possible cause
of severe acute respiratory syndrome. Lancet image.thelancet.
com/extras/03art3477web.pdf
7. WHO Update 34. Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)
- multi-country outbreak -. Unanswered questions: a critical
point in the evolution of SARS. 19 April 2003.
8. Mclntosh K. Coronaviruses. In: Mandell GL, Bennett JE,
Dolin R, eds. Mandell, Douglas, and Bennett's Principles and
Practice of Infectious Diseases, 5th ed. Philadelphia: Churchill
Livingstone, Inc., 2000.
9. Sizun J, Yu MWN, Talbot PJ. Survival of human coronaviruses
229E and OC43 in suspension after drying on surfaces: a
possible source of hospital-acquired infections. J Hosp Infect
2000; 46: 55-60.
10. Ijaz MK, Brunner AH, Sattar SA. Nair RC, Johnson-Lussen-
burg CM. Survival characteristics of airborne human corona-
virus 229E. J Gen Virol 1985; 66: 2743-8.
11. CDC. Update: Outbreak of Severe Acute Respiratory Synd-
rome - Worldwide. MMWR 2003; 52:12.
12. WHO. Update 33 - Update on Hong Kong and China, first
SARS case reported in India 18 April 2003.
13. Tsang KW, Ho PL, Ooi GC. Yee WK, Wang T, Chan-Yeung M.
A Cluster of Cases of Severe Acute Respiratory Syndrome in
Hong Kong. N Engl J Med www.nejm.org 31 March 2003.
14. Poutanen SM, Low DE, Henry B, Finkelstein S, Rose D,
Green K. Identification of Severe Acute Respiratory Synd-
rome in Canada. N Engl J Med 2003; 10
15. Heymann DL. Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS)
- multi-country outbreak. WHO update 27. One month into
the global SARS outbreak: Status of the outbreak and lessons
for the immediate future. 11 April 2003.
Heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu
(HABL) tilkynningaskyldur sjúkdómur
Tilkynning frá
Landlæknis-
embættinu
§ Vöktun hefst 1. nóvember
2002 til að ná yfir sjúkdómstil-
felli af óvenjulegri lungna-
bólgu í Kína sem nú teljast
samrýmast HABL. Alþjóðleg
útbreiðsla HABL uppgötvað-
ist fyrst í mars 2003 meðal
sjúklinga sem veiktust í febr-
úar 2003.
* Náin samskipti: Umönnun,
sambúð eða bein snerting við
slím frá öndunarvegi eða við
líkamsvessa sjúklings með grun
um eða líklega með HABL.
** Útsett svæði: Svæði þar sem
staðbundin útbreiðsla á HABL
á sér stað samkvæmt upplýs-
ingum heilbrigðisyfirvalda á
viðkomandi svæðum. Svæðin
eru skilgreind á hveijum tíma
á slóð Alþjóðaheilbrigðismála-
stofnunarinnar (WHO):
www. who. int/csr/sars/en/
Þann 4. apríl 2003 undirritaði heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, að höfðu samráði við sótt-
varnarráð, breytingu á reglugerð nr. 129 /1999 um
skýrslugerð vegna smitsjúkdóma. Breytingin felst í
því að heilkenni alvarlegrar bráðrar lungnabólgu
(HABL) verður talið til tilkynningaskyldra sjúk-
dóma samkvæmt sóttvarnalögum nr. 19/1997. Til-
kynningaskyldir smitsjúkdómar eru þeir sjúkdóm-
ar sem ógnað geta almannaheill. Öllum þeim sem
telja sig geta verið með einkenni sjúkdómsins er
skylt að leita læknis. Leiði læknisrannsókn í ljós að
sjúklingur sé haldinn HABL er sjúklingi skylt að
hlíta fyrirmælum læknis. Jafnframt er lækni skylt
að tilkynna sóttvarnarlækni um sjúkdóminn.
Enn er ekki vitað með vissu hvað veldur HABL
en talið er að kórónaveira geti verið orsök sjúk-
dómsins. Á meðan ekki er hægt að sýna fram á
sjúkdóminn með ræktun sýkils eða með öðrum
rannsóknaraðferðum er stuðst við sjúkdómslýs-
ingu sem þarf að uppfylla eftirfarandi skilyrði:
Grunsamlegt tilfelli
1. Sjúklingur (frá 1. nóvember 2002§) með sögu
um:
• háan hita (>38 °C)
og
• hósta eða öndunarörðugleika
og eitt eða fleira af eftirtöldu:
• náin samskipti' við sjúkling með grun um
eða líklega með HABL síðustu 10 daga áður
en einkenna varð vart
• saga um ferðalög til útsettra svæða" 10 dög-
um áður en einkenna varð vart.
2. Sjúklingur með óskýrðan sjúkdóm í öndunar-
vegum sem leiðir til dauða eftir 1. nóvember
2002§ en engin krufning hefur verið gerð
og eitt eða fleira af eftirtöldu:
• náin samskipti við sjúkling með grun um
eða líklega með HABL síðustu 10 daga áður
en einkenna varð vart
• saga um ferðalög til útsettra svæða ‘ 10 dög-
um áður en einkenna varð vart.
Líkleg tilfelli
1. Röntgenmynd af lungum sjúklings með grun um
HABL sýnir íferðir sem samrýmast lungna-
bólgu eða heilkenni öndunarálags (Respiratory
Distress Syndrome - RDS).
444 Læknablaðið 2003/89