Læknablaðið - 15.02.2006, Qupperneq 47

UMRÆÐA & FRÉTTIR / FÍKNIEFNI OG OFBELDI
stóðu svo upp án afskipta lögreglu, þannig að þetta
ofbeldi er ekki til í tölum lögreglu þó svo hún hafi
orðið vitni að því.“ segir hún.
Marktækar tölur?
Sú spurning vaknar hvort sá samdráttur á ofbeldi
sem lögreglan telur sig merkja í miðbænum leiti
sér útrásar í öðrum hlutum borgarinnar. Kristínu
finnst að í raun sé munurinn á þessum tegundum
ofbeldis sáralítill.
„Heimilisofbeldi er ekkert minna eða öðurvísi
en annað ofbeldi nema að það gerist á heimilinu
sem á að vera griðastaður. Við sjáum alls konar
útgáfur af því, jafnvel hafa komið hingað foreldrar
illa leiknir af börnum sínum. Það er oft vegna fíkni-
efna, börnin eru orðin skemmd af neyslu. Þetta
unga fólk er oft líka að neyta áfengis en fíkniefnin
draga það miklu hraðar niður.“
Fyrst talið barst að skráningu ofbeldisverka
vaknaði sú spurning hversu áreiðanlegar tölurnar
eru sem Valgerður sýndi á málþinginu. Eru þær
marktækar?
„Já, þær hljóta að endurspegla ástandið nokk-
uð vel vegna þess hversu margir koma við sögu.
Tölurnar sýna okkur að tæplega 10% af öllum
núlifandi íslenskum karlmönnum 15 ára og eldri
hafa verið lagðir inn á Vog og tæplega 4% kvenna
á sama aldri. Það koma um 1800 manns á ári inn
á Vog, þar af um 600 nýir. Þetta er harðari endinn
því þessu til viðbótar er stór hópur sem er virkur í
neyslu án þess að koma í meðferð.
Þórarinn Tyrfingsson á allan heiður af góðu
skráningarkerfi á Vogi sem hefur verið við lýði í 28
ár. Sama blaðið hefur verið notað til að skrá neysl-
una í hartnær 20 ár og af því má lesa ýmsar faralds-
fræðilegar upplýsingar um alla þá sem lagðir eru
inn,“ segir Valgerður.
Trúnaður og almannaheill
A málþinginu flutti Gunnar Armannsson fram-
kvæmdastjóri Læknafélags íslands erindi um
trúnaðarsamband læknis og sjúklings eins og lesa
mátti um í síðasta tölublaði Lœknablaðsins. Það
var sjónarmið lögfræðingsins en hvernig líta vanda-
mál sem tengjast trúnaðarsambandi læknis og
sjúklings út „á gólfinu" ef svo má segja?
„Þetta er í rauninni mjög einfalt fyrir okkur á
Vogi,“ segir Valgerður. „Við erum að sinna sjúk-
lingum sem geta alltaf leitað til okkar öruggir um
trúnað. Reyndar er furðanlega lítið um ofbeldi
inni á Vogi í ljósi þess að við erum iðulega með
afbrotamenn í meðferð og stórneytendur áfengis
og örvandi vímuefna. Það er afar sjaldgæft að við
þurfum að kalla til lögreglu, það gerist kannski
einu sinni eða tvisvar á ári og þá oftast þegar menn
ganga berserksgang.
Lögreglan kemur stundum til okkar í leit að
mönnum en sýna því yfirleitt fullan skilning að við
veitum henni enga þjónustu, nema ef sjúklingur
óskar þess sjálfur. Við eigum gott samstarf við lög-
reglu sem kemur oft með menn til okkar sem þurfa
að komast strax í meðferð."
Kristín segist vera sammála Valgerði um að
öllum sem þurfi aðstoð eigi að sinna og að almennt
gangi samskiptin við lögreglu mjög vel. „Hins
vegar heyrum við undir landslög, þar með talin
bæði lög um persónuvernd og um almannaheill.
Við eigum að gæta að hvoru tveggja og þegar þetta
stangast á lendum við í vandræðum. Við sjáum
stundum hluti sem við viljum koma í veg fyrir.
Dæmi um slíkt gæti verið maður sem veifar byssu
og segist ætla að fara að skjóta forsætisráðherrann.
Ef við teljum að honum sé alvara eigum við að láta
lögreglu vita.”
Hvenær á að kalla í lögreglu?
„Burðardýrin hafa verið vaxandi vandamál," heldur
Kristín áfram. „Stundum kemur lögreglan með þau
og veit af þeim og þá er þetta einfalt. En hvað eigum
við að gera þegar lögreglan veit ekki af þeim, þau
Hér eru þœr Kristín og
Valgerður í anddyri slysa-
deildarinnar í Fossvogi. í
glerbúrinu að baki þeim
eiga þeir sem þangað leita
að segja starfsfólki hver sé
ástceða heimsóknarinnar.
Þetta finnst þeim afleitur
staður til þess að rœða um
viðkvœm persónuleg mál-
efni, ekki síst þegar mikið
er að gera og fjöldi fólks
stendur í biðröð fyrir aftan
viðkomandi.
Læknablaðið 2006/92 131