Læknablaðið - 15.02.2006, Blaðsíða 54

UMRÆÐA & FRÉTTIR / LÆKNADAGAR
Þessirfjórir lœknanemar
glöddu hlustir gesta við
setningu Læknadaga.
Lœknadagar hafa mörg
hlutverk og eitt þeirra er
að veita lœknum tœki-
fœri til að sýna sig og sjá
aðra kollega. Hér eru þeir
Eiríkur Jónsson og Einar
Thoroddsen nœr og Jón
Aðalsteinn Jóhannsson og
Sigurbjörn Sveinsson fjœr.
reykja minna en aðrir því einungis 2-3% þeirra
reykja daglega, heldur fleiri reykja af og til en yfir
90 af hundraði eru ýmist hættir eða hafa aldrei
reykt. Þarna koma íslenskir læknar svipað út og
erlendir kollegar þeirra. Læknar hreyfa sig líka yf-
irleitt meira en almenningur því rannsóknin sýndi
að aðeins 12% lækna stunda líkamsrækt sjaldnar
en einu sinni í mánuði.
Öðru máli gegnir hins vegar um áfengisneysluna
sem mæld var eftir svonefndum CAGE-kvarða
sem er mikið notaður í íslensku heilbrigðiskerfi.
Yfir 70 af hundraði lækna á aldrinum 40-69 ára
drekka einu sinni í viku eða oftar og einungis 5%
eru bindindismenn. Til samanburðar má nefna að
meðal almennings hér á landi eru 13% bindind-
ismenn. CAGE-kvarðinn sýndi líka að hjá 19%
lækna fundust vísbendingar um að áfengisneysla
væri vandamál og að 8% gætu átt við misnotkun
að glíma.
Þegar skoðað var hversu vel læknar fylgjast
með heilsu sinni kom í ljós að þeir sýna henni meiri
áhuga en flestar aðrar stéttir. Yfir 80% höfðu látið
mæla blóðþrýsting og kólesteról og læknar voru
duglegri en hjúkrunarfræðingar að láta bólusetja
sig gegn inflúensu og lifrarbólgu B. Síðast en ekki
síst telst það til tíðinda að 95% lækna höfðu farið
til tannlæknis á síðustu tveimur árum.
Öðru máli gegnir um hegðum lækna þegar þeir
veikjast en alkunna er að læknar eiga í mestu brös-
um með að bregða sér í hlutverk sjúklings. í ljós
kom að 73% lækna höfðu mætt í vinnu þegar þeir
hefðu ráðlagt sjúklingum sínum að vera heima.
Einnig kom fram að 44% lækna hefðu greint og
meðhöndlað eigin einkenni í tilvikum sem þeir
hefðu vísað sjúklingum sínum til sérfræðings.
Af þessum tölum dró Ardís þær ályktanir að
íslenskir læknar virtust ágætlega settir hvað varðar
heilsuvernd og lífsstíl. Spurningin væri hins vegar
hvort vinnuumhverfi þeirra sé verra en annarra
stétta þar sem stór hluti lækna þjáist af verkjum
og svefnvandamálum. Einnig væru geðraskanir
hjá yngri læknum og áfengisneysla lækna umhugs-
unarefni.
Vinnutíminn styttist en á kostnað hvers?
Kristinn Tómasson tók við af Árdísi og freistaði
þess að bera saman rannsókn sem hann og fleiri
stóðu að á starfsumhverfi lækna á Landspítala í
mars 2003 og HOUPE-rannsóknina sem gerð var
í nóvember 2004. Sá samanburður leið fyrir það
að spurningarnar voru ekki eins orðaðar og upp-
bygging rannsóknanna ólík. Þó gat hann lesið það
út úr samanburðinum að svo virtist sem vinnutími
lækna á Landspítalanum hefði styst um tæplega
tvær stundir á viku, læknar unnu að meðaltali 50,3
138 Læknablaðið 2006/92