Læknablaðið - 15.06.2006, Blaðsíða 51

UMRÆÐA & FRÉTTIR / SKÝRSLA UM MANNAFLSÞÖRF í HEILBRIGÐISKERFINU
um lifandi börnum á ævi hverrar konu árið 1950
í um tvö lifandi fædd börn á ævi hverrar konu
árið 2004. Aldurshópurinn 65 ára og eldri hefur
síðan vaxið mest eða um 2,2% að jafnaði á ári.
Þessi aldurshópur var 8% af þjóðinni árið 1950 og
er í dag um 12% og verður 21% árið 2045 sam-
kvæmt mannfjöldaspá Hagstofu Islands. Þessi
þróun mun ýta á eftirspurn eftir heilbrigðistarfs-
fólki. Innan heilbrigðishagfræðinnar er ákveðin
þumalputtaregla sem segir að eldri einstaklingur
kosti heilbrigðiskerfið um fjórum sinnum meira
en yngri einstaklingur. Hækkandi meðalaldur í
þjóðfélaginu mun hafa áhrif á hvers konar heil-
brigðisþjónustu verður mest eftirspurn eftir þar
sem þeir eldri þurfa annars konar þjónustu en þeir
yngri. Af sjálfu leiðir að heilbrigðisstarfsfólk mun
verja hlutfallslega meiri tíma í umönnun þeirra en
eldri en gert er í dag. Þá mun aldurssamsetning
heilbrigðisstarfsfólks einnig breytast með breyttri
aldurssamsetningu þjóðarinnar og hætt er við að
nýliðun innan stéttarinnar minnki í samræmi við
minnkandi hluta þjóðarinnar á aldrinum 18-30 ára,
og framboðið af heilbrigðisstarfsfólki muni ekki
mæta aukinni eftirspurn.“
Fróðlegt er að skoða aldursdreifinguna innan
starfstéttanna fjögurra en þar vekur sérstaka
athygli að nýliðun innan sjúkraliða er mjög lítil og
bendir til þess að fáir sæki í nám í sjúkraliðun beint
að loknu tilskyldu grunnnámi. „Aldur nýliðanna
er nokkru hærri en í hinum stéttunum og bendir
til þess að nýnemar séu almennt eldri þegar þeir
hefja nám í sjúkraliðun. Langflestir sjúkraliðar
eru á aldrinum 45-55 ára og ef nýliðunin heldur
áfram að falla í stéttinni er við því að búast að mik-
ill vandi rnuni skapast innan fárra ára þegar stór
hópur sjúkraliða dettur út af vinnumarkaði sökum
aldurs. Samkvæmt formanni Sjúkraliðafélagsins er
einkum lágum launum um að kenna að fólk fælist
frá þessu umönnunarstarfi."
Hagfrœðingarnir Harpa Guðnadóttir og Sólveig Jóhannsdóttir.
Þegar litið er á aldurssamsetningu lækna og
hjúkrunarfræðinga virðist hún nokkuð eðlileg að
sögn þeirra Hörpu og Sólveigar. „Að vísu dettur
fjöldi lækna á aldrinum 30-40 ára niður en það á
sér eðlilegar skýringar þar sem stór hópur ung-
lækna heldur utan til frekara sérnáms á þessum
aldri. I hjúkrunarstéttinni kemur smá toppur á
aldursbilinu 40-50 ára sem gæti verið áhyggjuefni
eftir um 10 ár ef sá hópur nýtir sér 95 ára regluna
urn rétt til eftirlauna."
Læknablaðið 2006/92 479