Læknablaðið - 15.04.2008, Síða 17

S Ý
FRÆÐIGREINAR
KLALYFJANOTKUN
resistant Escherichia coli and Klebsiella pneumoniae may
be lower than previously reported. Antimicrob Agents
Chemother 2004; 48:1934-40.
28. Lautenbach E, Strom BL, Bilker WB, Patel JB, Edelstein
PH, Fishman NO. Epidemiological investigation of
fluoroquinolone resistance in infections due to extended-
spectrum beta-lactamase-producing Escherichia coli and
Klebsiella pneumoniae. Clin Infect Dis 2001; 33:1288-94.
29. Lepelletier D, Caroff N, Riochet D, et al. Role of hospital
stay and antibiotic use on Pseudomonas aeruginosa
gastrointestinal colonization in hospitalized patients. Eur J
Clin Microbiol Infect Dis 2006; 25: 600-3.
30. Huotari K, Tarkka E, Valtonen V, Kolho E. Incidence and risk
factors for nosocomial infections caused by fluoroquinolone-
resistant Escherichia coli. Eur J Clin Microbiol Infect Dis
2003; 22: 492-5.
31. Arslan H, Azap OK, Ergonul O, Timurkaynak F. Risk factors
for ciprofloxacin resistance among Escherichia coli strains
isolated from community-acquired urinary tract infections
in Turkey. J Antimicrob Chemother 2005; 56: 914-8.
32. Hsu DI, Okamoto MP, Murthy R, Wong-Beringer A.
Fluoroquinolone-resistant Pseudomonas aeruginosa: risk
factors for acquisition and impact on outcomes. J Antimicrob
Chemother 2005; 55: 535-41.
33. Sahm DF, Critchley IA, Kelly LJ, et al. Evaluation of current
activities of fluoroquinolones against gram-negative bacilli
using centralized in vitro testing and electronic surveillance.
Antimicrob Agents Chemother 2001; 45: 267-74.
34. Harris A, Torres-Viera C, Venkataraman L, DeGirolami P,
Samore M, Carmeli Y. Epidemiology and clinical outcomes
of patients with multiresistant Pseudomonas aeruginosa.
Clin Infect Dis 1999; 28:1128-33.
35. Schneider-Lindner V, Delaney JA, Dial S, Dascal A, Suissa S.
Antimicrobial Drugs and Community-acquired Methicillin-
Resistant Staphylococcus aureus, United Kingdom. Emerg
Infect Dis 2007; 13: 994-1000.
36. Sýklalyfjanotkun og sýklalyfjaónæmi á íslandi 2006:
Sóttvamalæknir og nefnd um sýklalyfjanotkun og
sýklalyfjaónæmi; 2007.
37. Kristinsson KG. Ný breiðrófs-sýklalyf. Læknablaðið 1989;
75:141-7.
PARIET Eisai SÝRUHJÚPSTÖFLUR RE
Virkt innihaldsefni: Rabeprazolum INN. Abendingar: Virkt skeifugamarsár, virkt góðkynja magasár, bakflæðissjúkdómar í maga og vélinda með tærandi og
særandi einkennum, bakflæðissjúkdómar í maga og vélinda, lantímameðferð. í samsetningu með sýklalyfjameðerð til að uppræta H. pylori hjá sjúklingum með sár-
sjúkdóma í maga, vélinda eða skeifugöm. Zollinger-Ellison heilkenni og eftir þörfum. Skammtar og lyfjagjöf: Fullorðnir/aldraðir: Virkt skeifugarnarsár og virkt góðkynja
magasár: 20 mg einu sinni á dag að morgni. Flestir sjúklingar með virkt skeifugamarsár ná bata innan fjögurra vikna. Sumir sjúklingar geta þó þurft aðra fjögurra
vikna meðferð til þess að ná bata. Flestir sjúklingar með virkt góðkynja magasár ná bata innan sex vikna. En eins og áður geta sumir sjúklingar þurft aðra sex vikna
meðferð til þess að ná bata. Tærandi eða særandi bakflæðissjúkdómar í maga/vélinda: 20 mg einu sinni á dag í 4-8 vikur. Meðferð við einkennutn miðlungs eða alvarlegs bak-
flæðissjúkdóms frá maga í vélinda: 10 mg einu sinni á dag handa sjúklingum sem ekki em með vélindisbólgu. Ef ekki hefur tekist að ná einkennum niður eftir fjögurra
vikna meðferð skal rannsaka sjúklinginn nánar. Þegar einkenni hafa hjaðnað, má meðhöndla einkenni sem koma aftur fram með lyfjagjöf eftir þörfum og taka 10 mg
einu sinni á dag þegar þörf er á. Zollinger-Ellison heilkenni: Ráðlagður upphafsskammtur fyrir fullorðna er 60 mg einu sinni á dag. Skammt má skal stilla upp að 120
mg á dag eftir þörfum hvers sjúklings. Skammta allt að 100 mg má gefa einu sinni á dag. 120 mg skammti getur þurft að skipta og gefa 60 mg 2 sinnum á dag. Með-
ferð skal halda áfram svo lengi sem klírúsk þörf er á. Uppræting á H. pylori: Sjúklinga með H. pylori sýkingu skal meðhöndla með upprætingarmeðferð. Mælt er með
eftirfarandi samsetningu sem gefin er í 7 daga: Pariet 20 mg tvisvar sinnum á dag + klaritrómýcín 500 mg tvisvar sinnum á dag og amoxicillín 1 g tvisvar sinnum á
dag. Fyrir ábendingar þar sem meðhöndlun er einu sinni á dag á að taka Pariet töflur á morgnana, fyrir mat til þess að auka meðferðarfylgni. Skert starfsemi nýrna
eða lifrar: Ekki þarf að breyta skömmtum handa sjúklingum með skerta nýma- eða lifrarstarfsemi. Sjá "Varnaðarorð og varúðarreglur". Börn: Lyfið ekki ætlað böm-
um. Frábendingar: Ofnæmi fyrir rabeprazóli, afleiðum benzímídazóls eða einhverju hjálparefni lyfsins. Meðganga og brjóstagjöf. Varnaðarorð og varúðarreglur:
Minnkun sjúkdómseinkenna við meðferð með rabeprazóli útilokar ekki að illkynja breytingar í maga eða vélinda séu fyrir hendi. Þess vegna á að útiloka illkynja
breytingar áður en meðferð er hafin. Fylgjast skal reglulega með sjúklingum í langtímameðferð (sérstaklega þeim sem em meðhöndlaðir lengur en í eitt ár). Aðvara
skal sjúklinga um að tyggja ekki né mylja. Lyfið er ekki ráðlagt bömum, þar sem engin reynsla er af notkun hjá þessum hópi. Engin gögn varðandi minnkað öryggi
lyfsins komu fram í rannsókn hjá sjúklingum með vægan eða miðlungs mikla skerðingu á lifrarstarfsemi samanborið við viðmiðunarhóp af sama aldri og kyni en þar
sem ekki er að finna gögn um notkun lyfsins við meðferð sjúklinga með alvarlegar tmflanir á lifrarstarfsemi, er þeim sem ávísa lyfinu ráðlagt að gæta varúðar þegar
meðferð með lyfið er fyrst hafin hjá slíkum sjúklingum. Milliverkanir: Rabeprazól er umbrotið af cýtókróm P450 (CYP450) kerfinu í lifur eins og önnur lyf af flokki
prótónupumpuhemla (PPI). Rannsóknir á heilbrigðum einstaklingum hafa sýnt að rabeprazól hefur ekki klínískt marktækar milliverkanir við lyf sem vom rann-
sökuð og umbrotna fyrir tilstilli CYP450 kerfisins, warfarín, fenýtóín, teófýllín og díazepam. Rabeprazól veldur mikilli og langvarandi hömlun á seytingu magasým.
Milliverkanir við lyf þar sem frásog er háð sýmstigi geta komið fram. Því getur þurft að fylgjast með hverjum sjúklingi þegar slík lyf em tekin samhliða rabeprazóli
til þess að ganga úr skugga um hvort stilla þurfi skammta. Rabeprazól hefur ekki neikvæð áhrif á plasmaþéttni amoxicillíns eða klaritrómýcíns þegar það er gefið
samtímis í þeim tilgangi að uppræta H. pylori sýkingu í efri hluta maga og gama. Engar milliverkanir við sýmbindandi lyf á fljótandi formi hafa sést. Það vom engar
klínískt marktækar milliverkanir við fæðu. Meðganga og brjóstagjöf: Lyfið á ekki að nota á meðgöngu. Konur með bam á brjósti eiga ekki að nota lyfið. Akstur
og stjórnun vinnuvéla: Á gmndvelli lyfhrifa og samantektar um aukaverkanir er ólíklegt að lyfið valdi tmflunum við akstur eða minnki hæfni til að nota vélar. Ef
árverkni verður minni vegna syfju er þó ráðlegt að forðast akstur og stjómun flókins vélbúnaðar. Aukaverkanir: Lyfið þoldist yfirleitt vel í klínískum rannsóknum.
Aukaverkanir sem komu fram hafa yfirleitt verið vægar eða fremur vægar og skammvinnar í eðli sínu. Algengustu aukaverkanimar (tíðni > 5%) í klínískum rann-
sóknum vom höfuðverkur, niðurgangur og ógleði. Algengar (>1%): Almennar: Höfuðverkur, þróttleysi ótilgreindir verkir/bakverkir, svimi, inflúensulík einkenni,
sýking, svefnleysi. Meltingarvegur: Niðurgangur, ógleði, kviðverkir, uppþemba, kokbólga, uppköst, hægðatregða. Öndunarfæri: Nefslímubólga, hósti. Sjaldgjæfar
(0,1-1%): Almennar: Vöðvaþrautir, brjóstverkir, svefnhöfgi, kuldahrollur, ropi, sinadráttur í fótum, liðverkir, hiti. Meltingarvegur: Munnþurrkur, meltingartmflanir.
Húð: Útbrot. Öndunarfæri: Berkjubólga, skútabólga. Geð: Taugaóstyrkur. Þvagfæri: Þvagfærasýkingar. Ofskömmtun: Allt að 80 mg skammtar á dag hafa þolast vel.
Ekkert sérstakt mótefni er þekkt. Rabeprazól er mjög mikið próteinbundið og er þess vegna ekki auðvelt að himnuskilja. Eins og við aðra ofskömmtun á að veita með-
ferð við einkennum og almenna stuðningsmeðferð. Lyfhrif: Rabeprazól tilheyrir flokki andseytandi efna, benzímídazólafleiða, sem sýna hvorki andkólínvirka né H2
histamínblokkandi eiginleika, en bæla losun magasým með sérstakri hömlun á H+/K+-ATPasa ensíminu. Áhrif em skammtaháð og leiða til hömlunar á bæði gmnn-
og örvaðri sýrulosun, óháð áreiti. Andseytandi virktti: Eftir inntöku 20 mg skammts af rabeprazól natríum hefst andseytandi verkun innan einnar klst., hámarksáhrif
koma fram innan 2-4 klst. Áhrif á gastrín í sermi: í klínískum rannsóknum voru sjúklingar meðhöndlaðir einu sinni á dag með 10 mg eða 20 mg af rabeprazól natríum í
allt að 43 mánuði. Gastrínþéttni í sermi jókst á fyrstu 2 til 8 vikunum sem endurspeglar hamlandi áhrif á sýmlosun og hélst stöðug meðan á meðferð stóð. Önnur áhrif:
Ekki hafa sést almenn áhrif rabeprazól natríum á miðtaugakerfi, hjarta- og æðakerfi og öndunarfæri hingað til. Rabeprazól natríum, gefið í inntöku í 20 mg skömmt-
um í 2 vikur, hafði engin áhrif á starfsemi skjaldkirtils, kolvetnisefnaskipti eða blóðþéttni skjaldkirtilshormóns, kortisóls, estrógens, testósteróns, prólaktíns, kólesý-
stókíníns, sekretíns, glúkagons, FSH, LH, reníns, aldósteróns og vaxtarhormóns. Lyfjahvörf: Frásog: Lyfið er á formi sýmhjúptaflna. Þetta lyfjaform er nauðsynlegt
þar sem rabeprazól er óstöðugt í sým. Frásog rabeprazóls hefst þess vegna ekki fyrr en taflan fer úr maga. Frásog er hratt, hámarksþéttni rabeprazóls kemur fram
um 3,5 klst. eftir 20 mg skammt. Dreifmg: Rabeprazól er um 97% bundið plasmapróteinum í mönnum. Umbrot og útskilnaður: Hjá mönnum em tíóeter (Ml) og karbox-
ýlsýra (M6) aðalumbrotsefni í plasma auk súlfóns (M2), desmetýltíóeters (M4) og merkaptúrsýmafleiðu (M5) sem em lítilvæg umbrotsefni sem greinast í minna
mæli. Handhafi markaðsleyfis: Eisai Svárdvágen 3A, 182 33 Danderyd, Sweden Umboð á Islandi: Vistor hf., Hörgatúni 2,210 Garðabæ. Pakkningar og verð: 1. mars
2008:10 mg: 28 stk. 3.432 kr., 56 stk. 5.241 kr. 20 mg: 14 stk. 3.122 kr, 28 stk 4.908 kr., 56 stk. 8.900 kr, 120 stk. 16.693. Greiðsluþátttaka E. Notkunarleiðbeiningar á
íslensku skulu fylgja hverri pakkningu lyfsins. Nánari upplýsingar er að finna í sérlyfjaskrá á vef Lyfjastofnunar.
LÆKNAblaðiö 2008/94 285