Læknablaðið - 15.04.2008, Blaðsíða 21

FRÆÐIGREINA
FYRIRBURA
gildi (dreifing) eftir því sem við á. Samanburður á
tölfræðilegri marktækni milli tveggja mælinga hjá
börnunum var gerð með pöruðu t-prófi.
Tilskilin leyfi fengust hjá Siðanefnd Landspítala
og Persónuvernd.
Niðurstöður
A rannsóknartímabilinu lögðust 397 böm inn á
vökudeild. Þar af voru 26 börn fædd fyrir 30 vikna
meðgöngu og vógu <1250g við fæðingu. Af þeim
voru sex börn útilokuð vegna ófullnægjandi upp-
lýsinga um vökva- og saltbúskap í sjúkraskrám.
Miðgildi meðgöngulengdar bamartna var 27
vikur (24-29 vikur) og miðgildi fæðingarþyngdar
þeirra var 905g (620-1250g).
Vökvagjöf, eðlisþyngd þvags og þyngdartap
Bömin fengu að meðaltali 164+22 ml/kg á sól-
arhring af vökva á rannsóknartímabilinu. Þeim
var gefið að meðaltali minnst af vökva fyrsta
sólarhringinn eftir fæðingu (100+35 ml/kg) og
mest á sjötta sólarhring (194+46 ml/kg). Marktæk
neikvæð fylgni var milli meðgöngulengdar og
fæðingarþyngdar, og þess magns af vökva sem
börnunum var gefið á fyrstu dögunum eftir fæð-
ingu (R2=-0,33; p=0,008 og R2=-0,42; p=0,002). Sjá
mynd 1.
Ekki vora nægilega nákvæmar upplýsingar
um þvagútskilnað barnanna til þess að hægt væri
að skrá vökvajafnvægi þeirra. Eðlisþyngd þvags
var hæst á fyrsta sólarhring en fór síðan lækkandi
og var lægst á tíunda sólarhring (1008,7+8,07 og
1004,3±2,9; p=0,01).
Þyngdartap barnanna fyrstu dagana eftir
fæðingu var að meðaltali 11,7+7,6% af fæðing-
arþyngd þeirra. Miðgildi þyngdartaps var 10,6%
(3,1-29,5%). Það reyndist vera marktæk jákvæð
fylgni milli þyngdartaps og vökvagjafar bamanna
(R2=0,70; p<0,001). Sjá mynd 2. Samband með-
göngulengdar og þyngdartaps náði ekki tölfræði-
legri marktækni (R2=-0,19; p=0,05), en neikvæð
fylgni var milli fæðingarþyngdar og þyngdartaps
bamanna (R2=-0,27; p=0,02).
Þéttni natríums og natríumgjöf
Öll börnin mældust með lága þéttni natríums í
sermi (<135 mmól/L) að minnsta kosti einu sinni
á rannsóknartímabilinu. Magn natríums sem gefið
var fyrstu 10 dagana eftir fæðingu er sýnt á mynd
3. Meðalþéttni natríums í sermi allra bamanna á
rannsóknartímabilinu var 137+4 mmól/L og mið-
gildið var einnig 137 mmól/L (127-150 mmól/L).
Natríumgjöf var að meðaltali 5,7+3,1 mmól/
kg/sólarhring. Börnin fengu að meðaltali minnst
af natríum á þriðja sólarhring (4,4+1,7 mmól/kg)
Sólarhringur
en mest á sjötta sólarhring eftir fæðingu (7,3±3,3
mmól/kg).
Það reyndist vera marktæk neikvæð fylgni milli
þess magns af natríum sem börnunum var gefið
og meðalþéttni natríums í sermi (R2=-0,3; p=0,01),
sjá mynd 4. Hins vegar var ekki marktæk fylgni
milli þess vökvamagns sem börnin fengu að með-
altali á dag og meðalþéttni natríums í sermi þeirra
(R2=0,006; p=0,7). Marktæk neikvæð fylgni fannst
milli fæðingarþyngdar og þess magns af natríum
sem bömunum var gefið á fyrstu 10 dögunum
eftir fæðingu (R2=-0,25; p=0,02), (mynd 5), en ekki
milli meðgöngulengdar og þess magns af natríum
sem gefið var (R2=-0,08; p=0,2).
Mynd 3. Magn natríums
sem gefið varfyrstu 10
sólarhringana eftir fæðingu.
Umræður
Meginmarkmið þessarar rannsóknar var að kartna
orsakir lágrar þéttni natríums í sermi minnstu
fyrirburanna á vökudeild Barnaspítala Hringsins.
I þeim tilgangi var einkum kannað samband
natríumgjafar, vökvagjafar og fæðingarþyngdar,
og þéttni natríums í sermi barnanna.
Samband vökvagjafar og þéttni natríums í sermi
Byrjað var á því að kanna hvort lág gildi natríums
í sermi barnanna gætu verið vegna of mikillar
Mynd 4. Samband
natríumgjafar og
meðalþéttni natríums í
sermifyrstu 10 dagana eftir
fæðingu.
R2=-0,3; p=0,02
*Magn natríums sent gefið var að
meðaltali á sólarhring Jyrstu
10 dagana eftir fæðingu.
LÆKNAblaðið 2008/94 289