Læknablaðið - 15.04.2008, Qupperneq 65

U M R Æ Ð U R
F R Á
O G FRÉTTIR
SIÐANEFND
Á því er byggt sérstaklega að sú háttsemi kærða sem kærandi
telur að varði við 3. mgr. 22. gr. siðareglna lækna, geti ekki undir
neinum kringumstæðum fallið undir þá verknaðarlýsingu sem
fram komi í ákvæðinu. Fráleit sé tilvísun kæranda til 234. gr.
almennra hegningarlaga nr. 19/1940 í þessu sambandi enda feli
það ekki í sér að bera út móðgun í skilningi ákvæðis að vera
ritstjóri og ábyrgðarmaður blaðs eða tímarits þar sem ærumeið-
andi móðgun er birt.
Sama marki sé brennd tilvísun til þess að kærandi sé hlut-
deildarmaður í broti gegn 148. gr. almennra hegningarlaga nr.
19/1940.
Hér verði að hafa í huga að Siðanefnd lækna sé á engan hátt
bær til að taka afstöðu til þess hvort læknir hafi brotið gegn
refsiákvæðum almennra hegningarlaga og sé skylt að leggja til
grundvallar í niðurstöðu að menn séu saklausir af refsiverðri
háttsemi nema hún hafi verið sönnuð fyrir dómi.
Niðurstaða
I úrskurði siðanefndar frá 7. desember sl. segir að umfjöllun
Jóhanns Tómassonar læknis í grein £ Læknablaðinu um þá
ákvörðun að Kári Stefánsson leysti af lækna á taugadeild
Landspítalans (LSH) fæli í sér mjög hvassa gagnrýni á þá ráð-
stöfun. Komi þar fram mikil vandlæting greinarhöfundar á ráð-
stöfun þessari sem hann er augljóslega mjög ósáttur við.
Siðanefnd áréttar að til þess beri að líta að því eru takmörk
sett hverjar skorður læknum eru settar þegar þeir fjalla um
störf starfssystkina sinna. Of þröng túlkun gæti leitt til þess að
menn teldu sér ekki fært að fjalla um menn eða málefni af ótta
við að verða sakaðir um brot á siðareglum stéttarinnar og telur
Siðanefnd að það sé til þess fallið að hamla eðlilegri umræðu.
Því taldi nefndin að ekkert hafi verið því til fyrirstöðu að
fjallað var um ráðningu Kára Stefánssonar til afleysinga á
taugadeild Landspítalans (LSH) í grein í Læknablaðinu umrætt
sinn. Verði enda að játa höfundi svigrúm í þessu efni með vísan
til grunnraka þeirra sem liggja að baki ákvæðis 3. mgr. 5. gr.
siðareglna lækna.
Þá taldi nefndin að greinarskrifin í heild sinni hafi ekki
falið í sér brot á siðareglum lækna. Hins vegar taldi nefndin
tiltekin ummæli engan veginn fela í sér háttvísi í umtali grein-
arhöfundar um starfsbróður sinn. Var það einnig álit nefnd-
arinnar að ummælin væru til þess fallin að rýra traust og álit
starfsbróður Jóhanns og taldi Siðanefnd að ummælin fælu í sér
brot á 3. mgr. 22. gr. siðareglna lækna þar sem segir:
Lækni er skylt að auðsýna öðrum læknum drengskap og hátt-
vísi jafnt í viðtali sem umtali, ráðum sem gerðum, í ræðu og riti
og hann skal forðast að kasta rýrð á þekkingu eða störf annarra
lækna.
Ákvæði þetta er öldungis samhljóða 1. mgr. 28. gr. siðareglna
lækna sem í gildi voru þegar greinin birtist. Samkvæmt fram-
ansögðu liggur fyrir það álit Siðanefndar að greinarhöfundur
hafi brotið gegn siðareglum lækna með skrifum sínum í umrætt
sinn. Greinin er merkt höfundi sínum auk þess sem mynd hans
birtist með greininni í Læknablaðinu. Fer því ekkert á milli mála
hver sá aðili er sem samkvæmt framansögðu braut gegn siða-
reglum lækna með tilteknum ummælum í greininni.
Kemur þá til álita hvort kærði hafi brotið gegn siðareglum
lækna með því að margnefnd grein birtist í blaði því sem hann
var ábyrgðarmaður fyrir. Við það mat verður ekki fram hjá því
litið að samkvæmt 1. mgr. 15. gr. laga nr. 57/1956 um prentrétt
ber höfundur refsi- og fébótaábyrgð á efni rits, ef hann hefur
nafngreint sig og er auk þess annaðhvort heimilisfastur hér á
landi, þegar ritið kemur út, eða undir íslenskri lögsögu, þegar
mál er höfðað. Þá segir í 2. mgr. sömu greinar að ef enginn slík-
ur höfundur hafi nafngreint sig, beri útgefandi rits eða ritstjóri
ábyrgðina, því næst sá er hefur ritið til sölu eða dreifingar, og
loks sá, sem annast hefur prentun þess eða letrun.
Siðanefnd telur að þegar af þeirri ástæðu að framangreindar
ábyrgðarreglur prentlaga eiga við hér beri að sýkna kærða af
kröfum kæranda.
Birta ber úrskurð þennan í Læknablaðinu.
Úrskurðarorð
Kærði Vilhjálmur Rafnsson skal sýkn af kröfum kæranda Kára
Stefánssonar.
Birta skal úrskurð þennan í Læknablaðinu.
Allan V. Magnússon
Ingvar Kristjánsson
Stefán B. Matthíasson
LÆKNAblaðið 2008/94 333