Læknablaðið

Árgangur

Læknablaðið - 15.01.2009, Síða 16

Læknablaðið - 15.01.2009, Síða 16
FRÆÐIGREINAR RANNSÓKNIR mikilvægar upplýsingar um tengsl lyfjanotkunar við heilbrigði, heilbrigðisþjónustu og félagslega þætti. Til dæmis mætti kanna tengsl lyfjanotkunar og byltna hjá öldruðum með tengingu lyfjagagna- grunns við slysaskráningu. Rannsókn af þessu tagi leggur einnig grunn að hagkvæmnigreiningu tiltekinna lyfjameðferða sem verður að teljast verð- ugt framtíðarverkefni ekki síst í ljósi ört stækkandi hóps aldraðra og fjölveikra. Ályktun Niðurstöður þessarar úttektar gefa til kyrtna að geðlyfjanotkun eldri íslendinga sé almenn, sér- staklega hvað varðar notkun kvíðastillandi lyfja og svefnlyfja. Samanborið við upplýsingar úr sambærilegum dönskum lyfjagagnagrunni virð- ist ávísun á geðlyf umtalsvert meiri hér á landi. Höfundar telja þörf fyrir frekari umræðu og rann- sóknir á undirliggjandi orsökum, gagnsemi og afleiðingum almennrar notkunar geðlyfja meðal aldraðra Islendinga. Þakkir Þakkir fær Kristinn Jónsson, kerfisfræðingur, Landlæknisembættinu. Heimildir 1. Shah RR. Drug development and use in the elderly: Search for the right dose and dosing regimen. Br J Clin Pharmacol 2004; 58:452-69. 2. Jyrkka J, Vartiainen L, Hartikainen S, et al. Increasing use of medicines in elderly persons: a five-year follow-up of the Kuopio 75+ Study. Eur J Clin Pharmacol 2006; 62:151-8. 3. Medicines consumption in the Nordic Countries 1999-2003: Nordic Medico Statistical Committee (NOMESCO)2004. 4. Wettermark B, Hammar N, Ford CM, et al. The New Swedish Prescribed Drug Register - Opportunities for pharmacoepidemiological research and experience from the first six months. Pharmacoepidemiol and Drug Saf 2007; 16: 726-35. 5. Indikatorer för utvárdering av kvaliteten I alders lákemedelsterapi: Svenska Socialstyrelsen 2003. 6. Lernfelt B, Samuelsson O, Skoog I, Landahl S. Changes in drug treatment in the elderly between 1971 and 2000. Eur C Pharmacol 2003; 59: 637-3. 7. Gurwitz JH, Field TS, Harrold LR, et.al. Incidence and Preventability of Adverse Drug Events Among Older Persons in the Ambulatory Setting. JAMA 2003; 289:1107-16. 8. Piette JD, Heisler M, Wagner TH. Cost-Related Medication Underuse Among Chronically 111 Adults. Am J Public Health 2004; 94:1782-1787. 9. Solomon D. Underuse of osteoporosis medications in elderly patients with fractures: American J Med 2003; 115: 398-400. 10. Fialová D, Topinková E, Gambassi G, et al. Potentially Inappropriate Medication Use Among Elderly Home Care Patients in Europe. JAMA 2005; 293:1348-58. 11. Samúelsson O, Björnsson S, Jóhannsson B, Jónsson PV. Lyfjanotkun aldraðra á bráðasjúkrahúsi: Aukaverkanir og gæðavísar. Læknablaðið 2000; 86:11-6. 12. Giron MS, Forsell Y, Bernsten C, et al. Sleep problems in a very old population: drug use and clinical correlates. J Gerontol A Biol Sci Med Sci 2002; 57: M236-40. 13. Buysse DJ. Insomnia, depression and aging. Assessing sleep and mood interactions in older adults. Geriatrics 2004; 59: 47-51. 14. Skoog I. Psychiatric epidemiology of old age: the H70 study - the NAPE Lecture 2003. Acta Psychiatr Scand 2004; 109: 4- 18. 15. Hanlon JT, Schmader KE, Koronkowski MJ, et al.; Adverse drug events in high risk older outpatients. J Am Geriatr Soc 1998; 46: 252-3. 16. Moore AR, O'Keeffe ST. Drug-Induced Cognitive Impairment in the Elderly Drugs Aging 1999; 15(1): 15-28. 17. Sigfússon E. Notkun svefnlyfja og róandi lyfja síðustu 26 árin. Heilbrigðis- og tryggingaráðuneytið 2004. 18. Helgason T, Tómasson K, Zoéga T. Algengi og dreifing notkunar geðdeyfðar-, kvíða- og svefnlyfja. Læknablaðið 2003; 89:15-22. 19. SigurðssonJÁ. Notkunróandilyfjaogsvefnlyfja: upplýsingar frá apóteki og úr sjúkraskrám í Egilsstaðalæknishéraði 1986- 1989. Læknablaðið 1994; 80: 99-103. 20. Kamel NS. Gammack JK. Insomnia in the elderly: cause, approach, and treatment. Am J Med 2006; 119(6): 463-9. 21. Evans ME, Mottram P. Diagnosis of depression in elderly patients. Advances in Psychiatric Treatment 2000; 6: 49-56. 22. Sorock GS and Shimkin EE. Benzodiazepine sedatives and the risk of falling in a community-dwelling elderly cohort. Arch Int Med 1988; 148: 2441-4. 23. Ray A, Griffin MR, Downey W. Benzodiazepines of long and short elimination half-life and the risk of hip fracture. JAMA 1989; 262: 3303-7. 24. Swift C. Falls in late life and their consequences— implementing effective services. BMJ 2001; 322 : 855-7. 25. Campbell AJ, Robertson MC, Gardner MM, et al. Psychotropic medication withdrawal and a home-based exercise program to prevent falls: a randomised, controlled trial. J Am Geriatr Soc 1999; 47 : 850-3. 26. Paulose-Ram R, Jonas BC, Orwig D, et al. Prescription psychotropic medication use among the U.S. adult population: results from the third National Health and Nutrition Examination Survey, 1988-1994. J Clin Epidemiol 2003; 57: 309-17. 27. Simoni-Wastila L. Gender and Psychotropic Drug Use. Med Care 1998; 36: 88-94. 28. Roe CM, McNamara AM, and Motheral BR. Gender- and age- related prescription drug use pattems. Anna Pharmacother 2002: 36: 30-9. 29. Öppna jámförelser av hálso- och sjukvárdens kvalitet och effektivitet. Jámförelser mellan landsting 2007. Sveriges kommuner och landsting. Stockholm 2007. 30. Hayes B, Klein-Schwartz W , Barrueto F. Polypharmacy and the Geriatric Patient. Clin Geriatr Med 2007; 23: 371-90. 31. Johnell K, Klarin I. The Relationship between Number of Drugs and Potential Drug-Drug Interactions in the Elderly: A Study of Over 600.000 Elderly Patients from the Swedish Prescribed Drug Register. Drug Saf 2007; 30: 911-8. 32. Beers MH. Explicit criteria for determining potentially inappropriate medication use by the elderly. Arch Int Med 1997; 157:1531-6. 33. Fick DM, Cooper JW, Wade WE, et al. Updating the Beers criteria for potentially inappropriate medication use in older adults: results of a US consensus panel of experts. Arch Intern Med 2003; 163: 2716-24. 34. Fastbom J, Claesson CB, Comelius C, Thorslund M, Winblad B. The use of medicines with anticholinergic effects in oider people. J Am Geriatr Soc 1995; 43:1135-40. 35. Salzman C. Medication compliance in the elderly. J Clin Psychiatryl995; Suppl 1:18-22. 36. MacLaughlin EJ, Raehl CL, Treadway AK, et al. Assessing medication use in the elderly: Which tools to use in clinical practice. Drugs and Aging 2005; 22: 231-55. 37. Ásgeirsson ÁG, Almarsdóttir AB. Umfang og ástæður sóunar lyfja á íslandi - skil almennings. Rannsóknarstofnun um lyfjamál við Háskóla íslands, Reykjavík: 2008. 38. Tybjerg J, Gulmann NC. Use of psychopharmaceuticals in municipal nursing homes. A nationwide survey. Ugeskr Laeger 1992; 154: 3126-9. 39. Hughes CM, Lapane KL, Mor V, et al. The Impact of Legislation on Psychotropic Dmg Use in Nursing Homes: A Cross-National Perspective. J Am Geriatr Soc 2000; 48: 931-7. 16 LÆKNAblaðið 2009/95
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96

x

Læknablaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Læknablaðið
https://timarit.is/publication/986

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.