Frjáls verslun - 01.11.2009, Síða 62
62 F R J Á L S V E R S L U N • 1 1 . T B L . 2 0 0 9
L a x V e I ð I
Bankakreppan hefur haft áhrif í laxveiðinni. Þegar kreppan skall
á þurrkaðist kaupendahópur dýrustu veiðileyfanna, þ.e. bankar
og stórfyrirtæki, svo til út í einu vetfangi á nýliðnu sumri, 2009.
Verulegur samdráttur varð sömuleiðis í sölu veiðileyfa á öðrum
tímum sumarsins.
Þetta kom til að því að bankar og stórfyrirtæki á Íslandi fóru
mikinn í góðærinu og keyptu upp nánast alla dýrustu dagana í
flestum af bestu ám landsins og ýttu í mörgum tilvikum útlendingum
frá bestu og dýrustu dögunum. Bankarnir og stórfyrirtækin yfirbuðu
og margar sögur eru til af flottheitum á þeirra vegum við árnar.
Með bankahruninu skall á tímabundið myrkur; kaupendahópurinn
að dýrustu laxveiðileyfunum hvarf. Við þessu hafa veiðileyfasalar og
veiðiréttareigendur orðið að bregðast; sameiginlega. Þeir hafa orðið
að lækka verðið á þessum dögum þannig að munurinn er núna
tölvuert minni á milli dýrustu daganna og þeirra ódýrustu. Hafi
línuritið í góðærinu verið eins og fjallið Baula lítur það núna út frekar
eins og Herðubreið eða jafnvel Skjaldbreiður.
Þá hafa margir veiðileyfasalar beint sölunni aftur til erlendra
veiðimanna við sölu þessara daga og það sýnist hafa gefið góða raun;
þeir eru að koma aftur.
Verðtryggingu kippt úr sambandi
Á veiðileyfamarkaðnum gerðist það sem margir hafa kallað eftir
á fjármálamarkaðnum; hann frysti vísitöluna strax eftir hrun og
víða var verðtryggingin tekin úr sambandi að öllu leyti eða hluta.
Þetta helgast af því að lánskjara- eða vísitala neysluverðs hefur verið
notuð í mörgum samningum á milli leigutaka og eigenda ánna,
veiðiréttareigenda, undanfarin ár. Leigan hefur hækkað sjálfkrafa á
milli ára í takt við vísitölu neysluverðs. Það er liðin tíð.
Mjög ósennilegt er að vísitala neysluverðs verði tekin upp aftur.
Núna er leitast við að semja um fast verð fyrir árnar og svokölluð skipt
áhætta tekin upp í auknum mæli. Í henni felst að veiðiréttareigendur
fá aukagreiðslur í samræmi við árangur í sölustarfsemi. Þetta þýðir að
„Það hafa orðið mjög miklar breytingar á veiðileyfa-
markaðnum á mjög skömmum tíma. Það er ekki langt
síðan öll veiðileyfi, jafnt dýr sem ódýr, seldust upp og
í raun komust færri að en vildu. Þetta ástand leiddi til
verðhækkana á veiðileyfamarkaðnum en það má segja
að þeim sama markaði hafi verið snarlega kippt niður
á jörðina við efnahagshrunið,“ segir Páll Þór Ármann,
framkvæmdastjóri Stangaveiðifélags reykjavíkur, SVFr.
Að sögn Páls Þórs reyndist nýliðið veiðisumar öllum
veiðileyfasölum erfitt. Kaupendahópur dýrustu veiðileyf-
anna hrundi eins og spilaborg í kjölfar efnahagshrunsins
og íslenskir stangaveiðimenn drógu sömuleiðis úr
veiðileyfakaupum. Við þessu þurfti að bregðast.
„Ákveðinnar leiðréttingar var þörf. til þess að ná henni
fram þurfti Stangaveiðifélag reykjavíkur að ræða við alla
sína viðsemjendur í hópi eigenda ánna, veiðiréttareigenda.
Sú vinna hefur staðið yfir í rúmt ár. Mikilvægi
Páll Þór Ármann, framkvæmdastjóri Stangaveiðifélags reykjavíkur:
Útlendingarnir að koma aftur
Páll Þór Ármann, framkvæmdastjóri Stangaveiðifélags Reykjavíkur.
Verðskrá SVFr í krónum en ekki
erlendri mynt styrkir samkeppnisstöðu
okkar, segir páll Þór Ármann, fram-
kvæmdastjóri SVFr. Útlendingarnir
eru að koma aftur til veiða á besta
tímanum.