Tímarit Máls og menningar - 01.04.1959, Blaðsíða 35
„STÖKKIÐ MIKLA“ í KÍNA
kolaframleiðslan tvöfaldaðist og vel það, framleiðsla véla til stóriðnaðar jókst
um 120% og framleiðsla á vefnaðarvörum um allt að 30%. Eins og sjá má af
þessum tölum er langmest áherzla lögð á þungaiðnaðinn. (Sumar þær tölur,
sem hér hafa verið nefndar, eru áætlunartölur í lok þriðja ársfjórðungs 1958,
svo endanlegar niðurstöðutölur hafa getað breytzt nokkuð og þá efalítið frek-
ar til hækkunar).
1 iðnaðinum hafa verið unnin stórvirki, sem ekki eiga sér neilt fordæmi. 1
landbúnaðinum hafa þó gerzt enn furðulegri tíðindi. Á síðastliðnu ári varð
framleiðslan á korni tvöfalt meiri en árið áður og bómullarframleiðslan meira
en tvöfaldaðist og er þá orðin meiri en öll bómullarframleiðsla Bandaríkj-
anna. Árið 1957 var kornframleiðslan í Kína tæplega 300 kg. á mann, en á
fyrra ári komst hún upp í 375 miljónir lesta eða 550—600 kg. á mann. Ef
uppskeran ykist enn um 45 % eða svo, yrði framleiðslan um 800 kg á hvert
mannsbarn. En það er einmitt það mark, sem Kínverjar höfðu sett sér fyrst
um sinn og gerðu ráð fyrir að það mundi laka mörg ár. En þegar því marki er
náð, hefur Kína komizt jafnfætis þeim löndum, sem lengst eru komin í land-
búnaði, að því er snertir kornframleiðslu á mann. Þegar ég var í Kína, var
ekki búizt við að þessu marki yrði náð fyrr en eftir 2—3 ár, þótti að minnsta
kosti varlegra að gera ekki ráð fyrir að það tæki skemmri tíma, en nú herma
fréttir, að keppt verði að því að auka framleiðsluna enn um 40% þegar á þessu
ári, og skortir þá lítið á að þeir hafi náð því, sem þeir ætluðu sér fyrsta sprett-
inn. Þetta er meiri kornframleiðsla en Kínverjar þurfa á að halda til mann-
eldis, og verður þá hægt að nota meira til skepnufóðurs, svo að hægt verði að
snúa sér að því að auka kjöt- og mjólkurframleiðsluna og jafnframt leggja
miklu meiri áherzlu á framleiðslu hráefna til iðnaðar. í sumar var áætlað, að
eftir 2—3 ár yrði kjötframleiðslan orðin 50 kg. og bómullarframleiðslan 10
kg. á mann. Sennilega eru þessir frestir orðnir úreltir núna, svo að gera má
ráð fyrir að þetta geti tekizt á skemmri tíma.
Víxláhrifin milli landbúnaðar og iðnaðar munu verða til þess að braða
mjög þróun beggja. Ef maður spyr bændurna í þorpunum hvað þá vanhagi
helzt um, eru þeir fljótir til svars: Okkur vantar traktora, flutningavagna, raf-
stöðvar og áburðarverksmiðjur. Jafnskjótt og iðnaðurinn verður fær um að
verða við kröfum bænda að nokkru ráði, mun landbúnaðurinn á ný taka stórt
stökk fram á við, ennþá stærra en nú. Hins vegar er aukning landbúnaðar-
frainleiðslunnar nauðsynleg undirstaða fyrir stóriðnaðinn. Frá landbúnaðin-
um þarf hann að fá nauðsynleg hráefni, mannafla og matvæli.
Á fárra mánaða fresti verður að breyta kjörorðunum. Svo fljótt úreldast
25