Tímarit Máls og menningar - 01.04.1959, Blaðsíða 42

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
starfsþreki þeirra. Hið nýja fyrirkomulag hefur skapað nýja starfsorku, áhuga
og félagsanda.
í fjórða lagi hefur sameining hinna efnahagslegu og stjórnarfarslegu þátta
í eina heild, það er sameining kommúnunnar og sveitarfélagsins, gert allt
skipulagið auðveldara og einfaldara, dregið úr skrifstofubákninu og sparað
vinnuafl.
I lögum Spútnik-kommúnunnar segir, að markmiðið sé að afnema muninn
milli borga og sveita svo og muninn milli líkamlegrar og andlegrar vinnu og
að skapa skilyrði fyrir því að unnt verði að taka upp hið kommúniska skipu-
lag skref fyrir skref.
Hvaða líkur eru fyrir því að þessu marki verði náð? Mér var mikil forvitni
á að fá þeirri spurningu svarað og þótti þess vegna mikið happ, þegar mér
gafst tækifæri til að heimsækja eina af stærstu kommúnunum í Kína í Hopei-
fylki, ekki langt frá Peking.
í öllu héraðinu eru 310 þúsund íbúar, þar af eru 111 þúsund vinnufærir.
Arið 1957 voru þarna aðeins samvinnufélög „á æðra stigi“, sem þeir kalla svo.
Nú hefur allt héraðið verið skipulagt í kommúnur. Þær eru 7 í öllu héraðinu,
40—50 þúsund manns í hverri, en þær hafa samband sín á milli og mynda
þannig eina lieild. Svo eru deildir í hverju þorpi. Alls staðar eru pólitísk stjórn
og hústjórn, eða efnahagsstjórn, sameinaðar í eitt.
Þeir sögðu mér að konnnúnuskipulaginu í héraðinu hefði ekki verið komið
á fyrr en í byrjun ágúst. Samt hefði þegar náðst sá árangur frá því í fyrravet-
ur, að byggðar hefðu verið 288 vatnsstíflur og virkjaðar vatnsaflsstöðvar, sem
nægðu til að sjá öllu héraðinu fyrir rafmagni. Þrátt fyrir mikið regnleysi í
sumar hefði verið hægt að sjá ökrunum fyrir nægilegu vatni til þess að tryggja
uppskeruna. Þar sem ekki var um aðra vatnsmiðlun að ræða, var grafið
nægilegt af brunnum og vatninu dælt upp með gufuafli. Þeir sögðust plægja
meira en fjórfalt dýpra en áður, og sjálfir framleiða þeir tilbúinn áburð.
Þeir sáðu allt að því tiu sinnum meira korni í hverja einingu lands en áður.
Árangurinn af öllu þessu varð sá, sögðu þeir, að í ár mætti gera ráð fyrir að
uppskeran mundi verða allt að því jafnmikil og samanlögð uppskera átta ára
áður, á þeim stöðurn þar sem aukningin yrði mest.
Með einna mestu stolti sýndu þeir mér bómullarakur nokkurn, seni Mao for-
seti hafði skoðað, þegar hann heimsótti þá í ágústmánuði. Bómullarplönturn-
ar, sem áður náðu þeim tæplega í hné, eftir jiví sem jjeir sögðu, voru nú orðn-
ar næstum eins háar og þeir sjálfir og báru margfaldan ávöxt.
Þarna voru allar helztu nauðsynjar látnar í té án endurgjalds í peningum.