Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1963, Qupperneq 31

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1963, Qupperneq 31
VERULEIKI OG VFIRSKIN segja að engin sannfærandi rök hafa verið færð fyrir því að þjóðríkin hafi ekki bolmagn til að neyta tækninnar sér til hagsbóta í friðsamlegum til- gangi. En hitt er alveg hárrétt að þjóð- ríkin hafa ekki krafta til að neyta hennar til stríðsrekstrar; til atómher- væðingar Evrópu er útrýming þjóð- erna nauðsynleg. Forsenda þess að kenningin gildi virðist þessvegna sú að mælikvarðinn á tæknilegar fram- farir sé afl morðvopna. Sá mælikvarði er auðvitað „réttur“ í kapítalistísku skipulagi, vegna þess að vopnaframleiðsla er ein helzta undirstaða þess skipulags á hástigi. Samanber Bandaríkin. Það er að vísu annað svið tækninn- ar sem með réttu má álíta ofurefli einstökum þjóðríkjum Vestur-Ev- rópu, það er geimrannsóknir. En þá ber þess að gæta að ekkert er því til fyrirstöðu að þjóðríki sameinist um stofnanir til lausnar ákveðnum verk- efnum, í friðsamlegum tilgangi, án þess að afsala sér tilveru sinni. Alþjóðleg samvinna í friðsamleg- um tilgangi og aukin verkaskipting milli þjóða er nauðsyn framtíðarinn- ar, en það mál er óskylt stór-ríkishug- sjón evrópskra auðjarla. Aðalatriðið í þessu sambandi er það að þau rök sem mæla með því að tækniþróunin út af fyrir sig krefjist útrýmingar þjóðerna virðast léttvæg; hinsvegar eru þau rök bæði augljós og sterk sem benda til þess að tækni- þróun -f- kapítalistískt efnahagskerfi muni óhjákvæmilega leiða í þessa átt. Hugsjónin „sameining Evrópu“ er í rauninni um þessar mundir aðeins eitt þeirra orðtaka sem stjómmála- menn grípa til fyrir hentugleika sakir til að dylja raunverulegar áætlanir sínar. Um sameiningu Evrópu er varla hægt að tala á þessu stigi, eng- in lögformleg stofnun evrópskra bandaríkja er í vændum. Það er að- eins um það að ræða að steypa sam- an í eina heild sterkustu öflum hins evrópska kapítalisma, gera úr þeim harðan kapítalistískan kjarna, sem verði jafn-rétthár í heiminum og hinn ameríski kjarni hefur verið nú um sinn. Þessi kjarni kann að innihalda aðeins Frakkland og Þýzkaland, þeg- ar til kastanna kemur, eða Frakkland, Þýzkaland og Bretland, eða Þýzka- land, Ítalíu og Frakkland; um það er ekki hægt að fullyrða neitt að svo komnu máli. Hinsvegar er augljóst að forustumenn þessarar sameiningar kæra sig ekki um að hafa þennan kjarna stærri en nauðsynlegt er til þess að hann geti gegnt því tvíþætta hlutverki að halda til jafns við Bandaríkin og bera ægishjálm yfir öll önnur ríki Vestur-Evrópu. Ræð- urnar um hina hættulegu „útþynn- ingu“ Efnahagsbandalagsins eru lær- dómsríkar í þessu sambandi. Auð- hringarnir sem mynda eiga hinn harða kjarna veita sjálfum sér for- gangsrétt til gróðans, og ætla sjálfum 21
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.