Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Page 126

Tímarit Máls og menningar
Eina vonin er aðpróa nýjan stíl
segir rithöfundurinn viÖ Ríkið. Mann-
kynsástarsaga eins og hér um ræðir er erfið
í stil og væri hægt að hugsa sér ýmiskonar
efnistök. Ólafur Haukur hefur valið að
hafa sína úthverfa, einfalda á ytra borði
vegna þess að undir niðri segir hún flókna
hluti. Umfram allt er hún bæði efnislega
og stíllega byggð upp af andstæðum eins
og hvað eftir annað hefur komið fram.
Gegn milljónadauða er stefnt einu jóðlífi,
gegn svo yfirþyrmandi efni er stefnt
barnalegum sögumanni og ýktri persónu-
sköpun, týpum sem minna á látbragðs-
leikara, gegn viðkvæmni er stefnt gal-
gopahætti og fyndni. Þó verður textinn
stundum ein tilfinning (77):
— En þetta ert líka þú sem ert
að fæðast uppá nýtt þarna inni,
segir hún, þitt fyrsta bros, þín
fyrstu skref, þitt fyrsta orð, þín
fyrstu tár, þín fyrsta sorg, þín fyrsta
hrösun, þín fyrsta ást, þinn fyrsti
koss, þitt fyrsta ljóð.
Raunar þarf ekki að undra mann þótt
stíll Almanaks jóðvinafélagsins sé Ijóð-
rænn því bókin ber undirtitilinn „ljóð-
saga“. Og eins og Má ég eiga við þig orð
er þessi ljóðsaga tilvalin handa fólki sem
aldrei les ljóð. Sömuleiðis er hún upplögð
handa þeim sem hafa gaman af ljóðum.
Og hún er bðkin fyrir þá sem elska ljóð!
Frágangur á bókinni er fallegur og
kápumyndin hennar Sigrid Valtingojer af
óléttu stúlkunni og friðardúfunni sem
stígur upp af brjósti hennar fellur undur-
vel að efni og anda bókar.
Silja Aðalsteinsdóttir.
ALDARFARSSÖGUR
Fyrsta útgefna skáldverk Fríðu Á. Sigurð-
ardóttur, smásagnasafnið Þetta er ekkert
alvarlegtj hefur hlotið óvenju hlýlegar
viðtökur lesenda og gagnrýnenda og er að
ýmsu leyti vel að þeim viðtökum komið.
Efniviður þessara sagna er nærtækur, þær
gerast allt umhverfis okkur, í íslensku
nútíma þéttbýlissamfélagi. Annað sam-
eiginlegt einkenni þeirra er raunsæislegur
frásagnarháttur sem höfundur fer kunn-
áttusamlega með.
Að öðru leyti eru sögurnar fjölbreyttar
að gerð og efni innan þessa ramma. Meg-
ininntak margra þeirra er einhvers konar
lífsuppgjör. Skrifstofumaður, sléttur og
felldur, er hættur að geta sofið á nóttunni
og fer því að skrifa ævisögu sína. Það sem
við lesum er þ6 ekki sú saga heldur hug-
renningar hans, innra eintal meðan hann
situr við skriftir. Fyrrverandi hjón hittast
af tilviljun eftir langan aðskilnað og samlíf
þeirra rifjast upp. Valdamaður rif)ar upp
ævi sína í einveru og vill söðla um og hefja
nýtt líf, en um seinan. Húsmóðir og lág-
launakona rifjar upp draum sinn sem
birtir lífshlutskipti hennar í hnotskurn.
Þessar „ævisögur" hafa mjög keimlíkan
boðskap að flytja. Þarna er fjallað um firr-
ingu og bælingu mannskepnunnar og
eftirsókn eftir gagnslausum verðmætum.
Hefðbundið kvennahlutskipti, mótun og
bæling kvenna, kemur einnig víða við
sögu, sbr. söguna Drauminn sem síðast
var getið og Bréf til systur þar sem kona
lýsir sjálfri sér og svipar reyndar talsvert til
aðalpersónunnar Sigrúnar i skáldsögunni
1 Skuggsjá, Hafnarfuði 1980.
116