Tímarit Máls og menningar - 01.03.1982, Síða 128

Tímarit Máls og menningar
endurskapað það af fullkomnu frelsi án
þess að flækjast í smáatriðum. Að því til-
skildu náttúrlega að viðkomandi væri
skáld.
„Líkamlegt samband í noróurbænum" er
raunsönn ýkjusaga á la SvavaJakobsdóttir,
beinskeyttari hér heldur en í sjónvarps-
uppfærslunni því hér er Guðrún í raun-
verulegu líkamlegu sambandi við bílinn
sem notandi hans.
„Ást við fyrstu sýn“ þótti mér aftur á
móti aldrei hefa sig en þar er lagt út af
hinum hrikalega misskilningi kynjanna í
ástamálum og tilhugalífi og eru gerð
miklu betri skil í „Adolf og Eva“ og
„Tröl/skessan“. Umgjörð Adolfs og Evu
auk þess ósvikinn sjötti áratugur þegar
fólk sem hafði ekki annað til sakar unnið
en vanga síðasta dans stóð uppi með hvað
annað út á gaddinum og eigraði um í
næloni og blankskóm en ef það komst í
húsaskjól tók ekki betra við því drengur-
inn reyndist iðulega vera með fulla vasa af
því sem stúlkan vildi ekki sjá. Já, svona var
það, segir lesandinn og auðvitað var það
búið að veta svona allan tímann þótt það
renni ekki upp fyrir manni fyrr en einhver
kemur nákvæmlega að því orðum.
En Steinunn gerir betur en staðfesta
það sem maður vissi fyrir, „Pabbatíminn“
kemur manni á óvart með sínum raunsæja
tvískinnungi, lögð í hugskot einstæðrar
móður sem liggur samansaumuð í bak og
fyrir á fæðingardeildinni og sproksetur í
huganum liðið og leggur á ráðin um að
táldraga karlpening sem heimsækir lög-
legar eiginkonur sínar. Ekki einleikið
hvað maður getur lesið þessa sögu oft.
Hér er ekki verið að hrúga saman setn-
ingum til að hrekja lesandann út í hom og
ýta honum niður í stól. Allt vex fram af
skáldlegri útsjónarsemi og nákvæmni.
Mætti ekki bara sjónvarpa öllu heila gill-
inu? Hikstalaust „Lifðu líftnu lifandi“ þar
sem kona af ætt Guðrúnar í norðurbæn-
um er farin að skúra á Moderna Museet í
Stokkhólmi en ofbýður svo nútímalistin
að hún brýst inn í eftirlíkingu af geð-
veikrasellu á The State Hospital, heggur á
hlekki fanganna, brýtur fiskabúr af haus-
um þeirra, og hæ{tir ekki fyrr en hún
hefurgætt þá mannlegri reisn, þó svo hún
hafi þurft að fórna goltreyjunni sinni til
að hylja blygðun stípalingsins.
Eða þá „Draumur í dðs“ þar sem eigin-
lega vindur fram tveimur sögum, annars
vegar af Sigrúnu sem er nýkomin úr
heimshornaflakki en kemst ekki í krappan
dans fyrr en hún fer að vinna í dósaverk-
smiðju upp á Islandi. Hinsvegar Stella sem
þjóðfélagið sker svo þröngan stakk að hún
getur ekki haldið lífi í barninu sínu. í
framhjáhlaupi eru flutt tíðindi af kjörum
verksmiðjufólks, aðbúnaði lítilmagna og
lítilmennsku góðmenna. Saga sem sver sig
í ætt við ljóðið „Fyrir þína hönd“ úr
ljóðabókinni Verksummerki. Saga sem
kemur í tæka tíð því satt að segja var farið
að hvarfla að lesanda að skáldið væri ein-
skorðað við fliss og flím og fyrirmunuð
einlægni.
I sínum fyrri verkum þótti mér Stein-
unn stundum föst í einhverjum heila-
spuna eða húmor sem var svo prívat að
lesandi átti í erfiðleikum með móttöku.
Strax við fyrsta lestur á „Sögum til nœsta
bœjar“ vekur athygli hve skáldkonan birt-
ist frjáls og óþvinguð, það er eins og hún
hafi fundið stellingar sem gera henni
auðvelt að syngja erfiðustu aríur. Og það
118