Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.05.1986, Page 20

Tímarit Máls og menningar - 01.05.1986, Page 20
Tímarit Mdls og menningar höfundar að ná til fólks með boðskap sinn annars vegar — hins vegar formviljinn, metnaður sem beinist einkum að því að skapa góðan skáldskap. Lýsing Klöru Sig., sem klárar sig ekki á neinu en er upp á karla komin, sem hefur vissulega vakta vitund um sig sem konu en fátt annað, sem setur allar réttu skoðanirnar sem hún hefur lesið um í vitlaust samhengi, skilur ekki stöðu sína gagnvart eiginmanninum Þresti sem er alltaf á ferð og flugi meðan hún dúsir í búrinu, er uppfull af jafnréttishjali án þess að rétta systrum hjálparhönd, stundar líkamsrækt og ljós sem hneigð virðist vera í sögunni til að álíta hina nýju ópíumneyslu, predikar yfir alþýðumanni svo viss í sinni sök, alltaf svo viss þangað til hún brotnar frammi fyrir spéspegl- um sálarinnar í nóttinni — þessi lýsing á býsna margt sameiginlegt með kvenlýsingu Guðlaugs Arasonar sem fyrr var rakin og þá ekki síður það alþýðlega mótvægi sem sett er fram til að afhjúpa yfirstéttarjafnréttisfröm- uðinn. Og aðferðin: að reka söguna einkum áfram með rökræðum sem reynt er að gera trúverðugri með því að drita talmálsslettum hér og hvar í annars skipulegan textann — „ég meina sko annars hérna þarna“ — og afhjúpunin, eða öllu heldur árásin á væntanlegan viðtakanda bókarinnar, lesandann, sem helst má vænta að sé tepruleg og vel menntuð jafnréttissinn- uð kona, og er nokkuð gert til að stuða með „hressilegu og hispurslausu tungutaki“ — þetta minnir hvort tveggja á Vík milli vina Ólafs Hauks Símonarsonar þar sem jákvæð gildi bókarinnar voru reyndar tengd konum á borð við Klöru Sig, eiginkonum dáðlausra arkitekta, en sú stétt virðist af einhverjum ástæðum vinsæll skotspónn nýraunsæispenna. Nýjung Stefaníu felst einkum í því að láta fyrirmyndarpersónurnar dúsa utansviðs, enda hefur slíkt fólk reynst nýraunsæispennum allþungt í skauti, verið furðu þvingað í sínu eðlilega jákvæði. Hvert stefnir? Hinir eldri raunsæishöfundar höfðu viðmið sveitarinnar sem þeir gátu stefnt gegn borginni, nýraunsæju höfundarnir höfðu hugsjón um réttlátt þjóðfélag sem þeir létu einhverja málpípuna sína segja fávísum frá; Stefanía og Guðlaugur hafa hvort með sínum hætti snúist gegn þeirri manntegund sem áður var málpípa og Guðbergur hafði raunar tætt í sig í Hjartað býr enn í helli sínum, bækur þeirra eru uppgjör við óheilindi hins menntaða og upplýsta einstaklings sem þykist vita hvað öðrum sé fyrir bestu. Arkitektum og félagsráðgjöfum ætti þá að vera nægilega úthúðað í íslenskum bókmenntum að sinni. Pétur Gunnarsson fór aðrar leiðir: reyndi í Andraflokki sínum að lýsa aðeins Reykjavík án þessa síáleitna viðmiðs sveitar eða framtíðarþjóðfélags- ins, þótt ekki færu róttækar skoðanir hans milli mála. Lesendur brugðust við bókum hans með því að segja: já einmitt, já svona, svona var það einmitt 146
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140

x

Tímarit Máls og menningar

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.