Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Blaðsíða 32

Tímarit Máls og menningar - 01.03.1998, Blaðsíða 32
GÚNTER grass höggmyndir. I upphafi níunda áratugarins gerði ég þriggja til fjögurra ára hlé á ritstörfum vegna þess að mig langaði að hugleiða ákveðna hluti vel og vandlega, og á þeim tíma byrjaði ég strax að fást við höggmyndalist, einkum leirverk. En í lok þessa tímabils fékk ég hugmynd og fór að vinna að henni. Seinna varð hún að skáldsögunni Rottan. Þess vegna voru fyrstu síður Rottunnar skrifaðar með skærum á rakar leirhellur sem ég lét síðan brenna í ofni. Þær urðu að sannkallaðri keramík. Þannig skrifaði ég fyrstu tuttugu og fimm blaðsíðurnar. Síðan sneri ég mér að hinum hefðbundna pappír, og hélt áfram. Ég hef alltaf fengist við að teikna, mála eða gera grafikmyndir til hliðar við ritstörfin, en að fást við höggmyndir og skrifa skáldsögur, það gengur ekki. Þetta eru tvær tegundir frásagnar sem ekki fara saman ... L.P.: í þau fjörutíu ár sem þú hefur fengist við að skrifa skáldsögur hafa landamæri færst til og gríðarlegar breytingar átt sér stað í stjórnmálum, þjóðfélagsmálum, menningarmálum og svo framvegis. En ein þessara breyt- inga er annað og meira. Ef maður ber Örtlich betáubt (Staðdeyfing, 1969) saman við Danzigþríleikinn sem var næstur á undan — Blikktrommuna, Kött og mús, Hundaárin - þá kemst maður meðal annars að því að unglingar á fjórða áratugnum voru enn hluti af þjóðfélaginu og að persónan hafði þá einhverja almenna reynslu af lífinu og dauðanum. En unglingurinn á sjö- unda áratugnum er einn, hann er einfari og býr yfir afar takmarkaðri reynslu. Mér virðist því sem maðurinn taki stakkaskiptum í skáldsögum þínum á sjöunda áratugnum. G.G.: Það er rétt að með skáldsögunni Staðdeyfmg lýkur ákveðnu skeiði í sagnaskrifum mínum, skeiði sem samanstóð af Blikktrommunni, Ketti og mús og Hundaárunum. Þessar þrjár bækur eru nátengdar fortíðinni, einkum árunum strax eftir stríð. Með Staðdeyfmgu var ég í fyrsta sinn í takt við samtímann. Þá hætti ég viljandi að vera í þeirri fjarlægð sem höfundur vill yfirleitt vera í. Sama er að segja um næstu bók á eftir, Aus dem Tagebuch einer Schnecke (Úr dagbók snigils, 1972). En í þeirri frásögn er fleiru blandað saman við: annars vegar er söguþráðurinn þar sem sagt er frá kosningabar- áttu árið 1969, hins vegar sá sem gerist í fortíðinni í Danzig þar sem sagt er frá lífinu í kringum guðshús gyðinga í Danzig á nasistatímanum. En í Staðdeyfingu byrja ég að glíma við samtímann. Auðvitað var önnur kynslóð þá að vakna til vitundar, jafnvel farin að mótmæla - þetta var tímabil mótmælanna gegn Víetnamstríðinu. En hver og einn var átakanlega einangr- aður í eigin getuleysi. Enda þótt þetta unga fólk hafi birst í hópum var það fyrst og fremst að hugsa um sjálft sig með þessum aðgerðum. Þrátt fyrir það urðu miklar breytingar á þessum tíma. Söguhetjur fyrstu skáldsagna minna 22 TMM 1998:1
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.