Uppeldi og menntun - 01.06.2015, Page 35

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 24(1) 2015 35
HaNNa RaGNaRSdóTTiR
MeNNTavíSiNdaSviði HáSkóLa íSLaNdS
Uppeldi og menntun
24. árgangur 1. hefti 2015
Reynsla ættleiddra barna á Íslandi
af skólum og samfélagi:
Eigindleg langtímarannsókn
Greinin fjallar um niðurstöður úr eigindlegri langtímarannsókn á högum, aðbúnaði og að-
lögun ættleiddra barna og fjölskyldna þeirra á Íslandi. Tuttugu fjölskyldur, sem hafa ættleidd
börn frá útlöndum, tóku upphaflega þátt í rannsókninni sem hófst árið 2005.1 Börnin voru
ættleidd árin 2002 og 2004. Rannsókninni er m.a. ætlað að veita innsýn í reynslu foreldra af
því að ættleiða barn frá útlöndum og varpa ljósi á það hvernig móttöku barnanna var háttað og
hvernig þeim gengur að aðlagast nýju samfélagi. Fyrstu viðtölin við börnin voru tekin í nóv-
ember 2011 og þau síðustu í maí 2012 og viðtölin við grunnskólakennara þeirra voru tekin árið
2012. Í greininni er fjallað um reynslu barnanna af skólagöngu, jafningjahópum, ættleiðingu
og fjölskyldulífi. Niðurstöður viðtalanna við börnin og kennarana benda til þess að þau hafi
flest aðlagast fjölskyldum sínum, samfélagi og skólum mjög vel. Flestum barnanna gengur vel
í námi og félagslega, en í hópnum eru þó börn sem eiga við fötlun og námserfiðleika að stríða.
Efnisorð: Ættleidd börn á Íslandi, aðlögun, móttökur, reynsla, skólaganga
inngangUr
Ættleiddum börnum á Íslandi hefur fjölgað jafnt og þétt undanfarin ár. Alls hafa um
600 börn á Íslandi verið ættleidd frá öðrum löndum frá árinu 1978 (Íslensk ættleiðing,
e.d.). Félagið Íslensk ættleiðing hefur lengst af haft milligöngu um ættleiðingar til Ís-
lands og hefur ásamt Alþjóðlegri ættleiðingu (Alþjóðleg ættleiðing, e.d.) löggildingu
stjórnvalda til að annast þá milligöngu. Helstu samstarfslönd Íslenskrar ættleiðingar
eru nú Indland, Kína, Kólumbía, Tékkland og Tógó (Íslensk ættleiðing, e.d.).
Fáar rannsóknir hafa verið gerðar á högum ættleiddra barna á Íslandi (sjá þó t.d.
Ingibjörgu Margréti Magnúsdóttur, 2014; Jórunni Elídóttur, 2013; Snjólaugu Elínu Sig-
urðardóttur, 2012). Rannsóknin sem greinin fjallar um er fyrsta langtímarannsókn með