Uppeldi og menntun - 01.06.2015, Síða 62

Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 24(1) 201562
„bArA Fimm mínúTUr í viðbóT“
setja sér mörk, „bara einn leik enn“ eða „bara fimm mínútur í viðbót“, sem þau stóðu
svo ekki við.
Tómas lýsir tilraunum sínum þegar mamma hans er búin að setja honum fyrir
heimavinnu í tölvunni:
Hún segir mér kannski að gera heimadæmi eða eitthvað svoleiðis í tölvunni og fer
svo. Ég kannski segi svo bara við mig, ætla aðeins að skreppa í Mind Craft og finn svo
bara einhvern góðan surver og leik mér og svo líður kannski hálftími og þá fer ég að
hugsa um mömmu. Ahh það er kominn hálftími, ég þarf að fara að læra og þá er alltaf
bara fimm mínútur lengur.
Tryggvi sagði einnig frá því hvernig hann reyndi að setja sér mörk: „… stundum bara
missi ég mig alveg og vill ekkert hætta fyrr en bara seint á kvöldin og vaki stundum
til klukkan þrjú eða eitthvað svoleiðis … ég hef eiginlega engin svona takmörk eða
eitthvað svoleiðis …“ Hann segist oft segja við sjálfan sig „æ bara 5 mínútur í viðbót“.
Af ummælum hér að framan má sjá að foreldrar og unglingar telja að setja þurfi
skorður við netnotkun unglinganna, þó flest þeirra séu ekki sátt við þær. Einnig gera
þau tilraunir til að setja sjálfum sér mörk þó oft sé það með litlum árangri.
Samskipti unglinga og foreldra tengd netnotkun
Fimm þátttakendur lýstu ítarlega samskiptum sínum við foreldra, annars vegar þau
sem áttu í skoðanaskiptum við foreldra sína og hins vegar þrír sem lýstu samskiptum
sem mætti lýsa sem „erfiðum“. Flestir viðmælendanna tjáðu sig þó lítið um samskipti
við foreldra nema þeir væru spurðir um þau, þó almennt töluðu þeir mikið um sam-
skipti og hversu miklu máli þau skiptu í netnotkuninni.
Tómas sagði að foreldrar hans hefðu byrjað á að setja upp netvara en hann hefði
mótmælt og því hefði hann verið tekinn niður. Hann sagði að stundum gengi mamma
hans of langt í að setja reglur. Hann sagði frá samskiptum við móður sína varðandi
heimalærdóm og umbun þegar allt gengi vel og þá settist mamma hans jafnvel niður
við sauma og leyfði honum að vera í tölvunni. Tómas tók dæmi um fjölskyldusam-
veru og að þá væri lítið mál að hætta í tölvunni:
…byrja bara á því að fara í tölvuna klukkan sex, fer aðeins í Mind Craft og svo er
matur, rosalega góður matur, pasta eða eitthvað svoleiðis. Þá göngum við öll fjöl-
skyldan bara frá sko, en það er ekki alltaf best en ok. Svo bara ræð ég því hvað ég
geri áður en við förum að hafa gaman, þannig að þá fer ég kannski bara í tölvuna
í klukkutíma. Og svo þarf ég kannski bara að hætta en það er allt í lagi því að það
er kannski bara þægilegur laugardagur og þá fer ég bara niður í stofu og horfum á
einhverja góða þætti, fjölskyldan saman og poppum eða borðum snakk saman. Þá er
það ekkert svona „shit“, þarf að hætta.
Sigga sagði að foreldrar hennar hefðu lýst áhyggjum af netnotkun hennar því að þó
að þau treystu henni sögðust þau ekki geta treyst þeim sem hún væri í samskiptum
við á netinu. Hún skilur það og sagðist hafa kynnst mörgu fólki sem foreldrar hennar
þekktu ekki og skilur afstöðu þeirra og áhyggjur.