Morgunblaðið - 13.03.2015, Side 24

Nú þegar jarð-
bönn eru geta
smáfuglarnir átt
erfitt upp-
dráttar. Afkoma
þeirra gæti ver-
ið háð mat-
argjöfum frá
mannfólkinu.
Það er gust-
ukaverk að fóðra þessi grey, en
gæta þarf að því að það sé gert á
„kattheldum“ stöðum.
Þarfir smáfuglanna eru mis-
jafnar en flestir eiga þeir það sam-
eiginlegt að þurfa á mikilli orku að
halda og því er alls konar feitmeti
æskilegt, auk brauðmetis og korns.
Fuglarnir velja sér svo úr mat-
argjöfunum það sem þeim hentar
best. Skógarþrestir og svartþrestir
eru t.d. mjög sólgnir í epli og per-
ur. Ágætt er að skera ávextina í
tvennt og þræða þá upp á trjá-
greinar, þar sem þeir geta naslað í
þá úr öruggri hæð. Fuglarnir venj-
ast ákveðnum stöðum og með tím-
anum sækja þeir í staðina þar sem
þeim er gefið.
Þeir eru margir sem vilja fóðra
krumma yfir harðasta tímann, en
gæta þarf að því að það sé gert ut-
an almannafæris því alltaf eru ein-
hver óþrif eftir svo stóra fugla. Þá
er líka vert að huga að því að sé um
myndarlegar matargjafir að ræða
eru töluverðar líkur á því að mávar
og aðrir sjófuglar sæki í matargjaf-
irnar, en þeir geta verið ansi hvim-
leiðir inni í þéttbýli og iðulega mjög
aðgangsharðir við smáfuglana.
Fuglavinur.
Velvakandi Svarað í síma 569-1100 frá kl. 10-12 velvakandi@mbl.is
Eru fiðruðu vinir okkar svangir?
Lífsbarátta Barist um bestu bitana.
Sem nemandi í tóm-
stunda- og félags-
málafræði við Háskóla
Íslands fékk höfundur
þessarar greinar það
verkefni að kynna sér
málefni sem varðað
gæti unglinga og ljá
þeim málefnum rödd.
Sem starfsmaður í
sértæku frístund-
astarfi hefur höfundur
oft velt fyrir sér þeirri
spurningu: „Erum við
að veita unglingum í sértæku frí-
stundastarfi svipuð tækifæri og
unglingar úr hinu ósértæka starfi
fá?“
Ávinningur þess að fá að stunda
frístundastarf er margþættur og er
algjörlega óháður því hvort við-
komandi sé með fötlun eða ekki.
Mikilvægi frístundastarfs liggur
í því að það leiðir saman einstakl-
inga, stuðlar að myndun virkra
samskipta milli einstaklinga og það
gefur unga fólkinu tækifæri til að
fá að sinna hinum ýmsu verkefnum
með lýðræðislegum
háttum, sem sagt að
ungmenni fá að ljá
rödd sína og fá að taka
þátt í skipulagningu á
því frístundastarfi
sem þau hafa kost á að
stunda.
Frístundastarf
reynir að stuðla að
auknum þroska, bætir
félagslegan þroska og
getur eflt sjálfsmynd
einstaklings á jákvæð-
an hátt.
Frístundastarf er
vettvangur óformlegs
náms, þar sem viðkomandi lærir
eitthvað nýtt með því að fá að
framkvæma (Learning by doing),
til dæmis fær einstaklingur æfingu
í félagslegum samskiptum með því
að vera í samskiptum við annað
fólk.
Í félagsmiðstöð í ósértæku starfi
er jafnan reynt að fara í skíða-
ferðalag einu sinni á ári. Ber að
nefna það að fatlaðir einstaklingar
geta leitað meðal annars til Styrkt-
arfélags lamaðra og fatlaðra og
Íþróttasambands fatlaðra og feng-
ið þar að láni sérstakan hjólastól
sem hægt er að setja skíði undir og
er hannaður til útiveru, endur-
gjaldslaust. Myndi maður því ætla
að þetta væri tækifæri til að nýta
til þess að fara með unglinga í sér-
tæku starfi í skíðaferðalag og leyfa
þeim að upplifa það að fá að fara á
skíði með jafnöldrum og reyna að
veita þeim svipuð tækifæri og bjóð-
ast í ósértæka starfinu.
Því miður er svo ekki, því að í
sértæku frístundastarfi er ekki óal-
gengt að það sé einn starfsmaður á
einstakling og til þess að fara með
unglinga í sértæku starfi í skíða-
ferð, yfir nótt, þá þyrfti ef til vil 1-2
starfsmenn fyrir hvern ungling og
þar með farið að kosta talsvert
mikið meira heldur en skíðaferð í
ósértæku starfi og er „Hvar á að fá
fjármagn?“ það svar sem búast má
við þegar um þetta er rætt. Sama
saga er um gistinætur. Frístund-
astarf sértækra félagsmiðstöðva
fer mestmegnis fram á dagvinnu-
tíma á virkum dögum, frá því skóla
lýkur til kl. 17 og eru unglingarnir
þá sóttir, eins og frístundaheimili.
Það kemur fyrir að einu sinni í viku
er kvöldviðburður en það er ekki
fastur liður. Kvöldopnun í ósér-
tækri félagsmiðstöð er 2-3 sinnum í
viku, unglingarnir geta leitað
þangað til þess að hitta jafnaldra.
Félagsmiðstöð er kjörinn staður
fyrir þá sem ekki eru sterkir fé-
lagslega, vinafáir, þeir geta leitað
þangað 2-3 í viku þegar þeir eru
einmana og hafa ekkert að gera. Í
sértæku starfi þá er boðið upp á
starfsemi eftir kl. 17 einu sinni til
fjórum sinnum í mánuði. Það er þá
bara einu til fjórum sinnum í mán-
uði sem þessir unglingar fá að upp-
lifa eitthvað sem svipar til ósér-
tæka starfsins, böll, bíó, opið hús.
Lög um samning Sameinuðu
þjóðanna um réttindi barnsins eru
í gildi hérna á Íslandi og segir hér
samkvæmt 23. gr.:
23. gr. 3. Með tilliti til hinna sér-
stöku þarfa fatlaðs barns skal að-
stoð samkvæmt 2. tölul. þessarar
greinar veitt ókeypis þegar unnt
er, með hliðsjón af efnahag for-
eldra eða annarra sem hafa á hendi
umönnun þess, og skal hún miðuð
við að tryggt sé að fatlaða barnið
hafi í raun aðgang að og njóti
menntunar, þjálfunar, heilbrigð-
isþjónustu, endurhæfingar, starfs-
undirbúnings og möguleika til tóm-
stundaiðju, þannig að stuðlað sé að
sem allra mestri félagslegri aðlög-
un og þroska þess, þar á meðal í
menningarlegum og andlegum efn-
um.
Þingskjal 1045, 141. löggjafar-
þing 155. mál: samningur Samein-
uðu þjóðanna um réttindi barnsins
(staðfesting barnasáttmála).
Lög nr. 19 6. mars 2013.
Í þessum lögum sem tóku gildi 6.
mars 2013 segir að aðildarríkið á
að tryggja það að fötluð börn hafi
aðgang að og hafi möguleika til
tómstundaiðju, þannig að stuðlað
sé að sem allra mestri félagslegri
aðlögun og þroska þess, þar á með-
al í menningarlegum og andlegum
efnum. Í samningi þessum merkir
barn hvern þann einstakling sem
ekki hefur náð 18 ára aldri, nema
hann nái fyrr lögræðisaldri sam-
kvæmt lögum þeim sem hann lýt-
ur.
Ekki er hægt að segja að ekki sé
verið að framfylgja þessum lögum,
en erum við að stuðla að sem allra
mestri félagslegri aðlögun og
þroska unglinganna ef við tökum af
þeim tækifæri til þess að hljóta
ávinning og lífsreynslu af því að fá
að upplifa ferðalög og aukna sam-
veru með jafningjum, vegna þess
„að það er of kostnaðarsamt“,
þetta eru hlutir sem eru sjálfsagðir
í ósértækum félagsmiðstöðvum en
„of kostnaðarsamir“ þegar kemur
að sértæku félagsmiðstöðvunum.
Veitir sértækt frístundastarf sömu
tækifæri og frístundastarf ófatlaðra?
Eftir Símon Þorkel
Símonarson Olsen » Ávinningur þess að
fá að stunda frí-
stundastarf er marg-
þættur og er algjörlega
óháður því hvort við-
komandi sé með fötlun
eða ekki.
Símon Þorkell
Símonarson Olsen
Höfundur er annars árs nemi á tóm-
stunda- og félagsmálafræðibraut við
Háskóla Íslands og frístundaleiðbein-
andi með umsjón.
24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 13. MARS 2015
Nánari upplýsingar á www.heilsa.is
Fæst í apótekum og heilsuvöruverslunum
Oft er talað umMagnesíum sem„anti –stress“ steinefni
því það róar taugarnar og hjálpar okkur að slaka á. Magnesíum stjórnar og virkir um
300 ensím sem gegna mikilvægum hlutverkum í eðlilegri virkni líkamans. Það er
nauðsynlegt fyrir frumumyndun, efnaskipti og til að koma á jafnvægi á kalkmyndun
líkamans og fyrir heilbrigða hjartastarfsemi. Magnesíum er líka afar hjálplegt við
fótaóeirð út af vöðvaslakandi eiginleikum þess. Mjög gott er að taka magnesíum í
vökvaformi fyrir svefn til að ná góðri slökun og vakna úthvíldur.
Magnesium vökvi
• Til að auka gæði svefns
• Til slökunar og afstressunar
• Hröð upptaka í líkamanum
• Gott til að halda
vöðvunummjúkum
Virkar strax
Láttu okkur létta
undir fyrir
næstu veislu
Háaleitisbraut 58-60 • 108 Reykjavík • haaleiti@bjorg.is • Sími 553 1380
GÆÐI – ÞEKKING – ÞJÓNUSTA
Serviettu- og
dúkaleiga
Gardínuhreinsun
Dúkaþvottur