Dagblaðið Vísir - DV - 14.10.2011, Blaðsíða 19

stjórnlagaráð á sínum tíma. Nú kveð-
ur við annan tón hjá þínum flokki.
Finnst þér að þjóðin eigi að fá að kjósa
um frumvarpið eins og það er?
„Það læddist inn í stefnuskrá Fram­
sóknarflokksins að það ætti að hafa
hér stjórnlagaþing, en á árunum 2003
til 2008 kom ég ekkert að störfum
flokksins. Svo þegar ég skoðaði málið
og eftir kosningarnar, þá var ljóst að
þessi hugmynd gekk ekki upp. Stjórn­
arskráin býður ekki upp á að úthýsa
stjórnskipunarvaldinu frá Alþingi.
Þessar hugmyndir – að senda drögin í
þjóðaratkvæðagreiðslu núna – eru að
mínu mati algjör vitleysisgangur. Það
getur aldrei orðið annað en skoðana­
könnun. Í öðru lagi, hvernig á að vera
hægt að kjósa um tillögu frá 25 manna
ráði sem er skipað eftir lögum frá Al­
þingi eftir ógildar stjórnlagaþings­
kosningar? Þarna er verið að kjósa í
ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðslu
um ráðgefandi tillögur stjórnlagaráðs
sem byggist upp á þeim aðilum sem
voru dæmdir í ólöglegum kosningum.
Þú sérð hvað við erum komin langt
frá grundvallarhugsun réttarríkisins
í þessu máli. Segjum sem svo að það
væri vilji til að fara með málið í þjóð­
aratkvæðagreiðslu, þá spyr ég á móti,
ætlar ríkisstjórnin að taka þá áhættu
að fara í kosningu þar sem þátttakan
yrði kannski undir 20%? Í stjórnlaga­
þingskosningunum var svo lítil kosn­
ingaþátttaka að það var einsdæmi.
Hvað ætlar ríkisstjórnin að gera, verði
tillögunum hafnað í þjóðaratkvæða­
greiðslu? Nú þegar eru tæpar þúsund
milljónir farnar í súginn. Það er vegna
þess að ríkisstjórnin er í svo miklum
vandræðum með hvað á að gera við
afurð þessara aðila. Hvorki forsætis­
nefnd né ríkisstjórn vilja leggja tillögur
stjórnlagaráðs fram í frumvarpsformi.
Það vill enginn bera þá ábyrgð. Þetta er
bara eins og hver önnur skýrsla sem er
unnin fyrir þingið.“
En það sem stendur efnislega í
frumvarpinu. Á hvað ertu helst gagn-
rýnin þar?
„Sumt er ágætt. Ég hef ekki les­
ið þetta allt, því ég var alveg viss um
að skýrslan myndi taka svo miklum
breytingum því ríkisstjórnin er ekki
sátt við úrlausnina eins og hún lýs­
ir sér í skýrslunni. Þannig að ég verð
að viðurkenna að ég hef ekki eytt
tíma í að lesa þetta nema mjög lítil­
lega, en ég er búin að lesa greinina
um fullveldisafsal þjóðarinnar vegna
ESB­umsóknarinnar og það er stór­
hættulegt ákvæði. Það er opnað á
það í stjórnarskránni að hægt sé að
framselja fullveldi ríkisins án þess að
til þurfi að koma bindandi þjóðar­
atkvæðagreiðsla.“
Evrópa brennur
Eruð þið ekki bara að flækja ESB-mál-
in með því að leggja til að þjóðin kjósi
um hvort haldið verður haldið áfram
með viðræðurnar og er það ekki líka
ólýðræðislegt að snúa við máli sem
hefur verið samþykkt á Alþingi?
„Samfylkingin er einangruð í mál­
inu og þá spyr ég á móti: Hvers vegna
á flokkur sem mælist með rúmlega
20% fylgi að geta haldið áfram með
sitt eina stefnumál? Jóhanna og Öss­
ur vita að ef umsóknin verður lögð á
hilluna eins og Sigmundur Davíð hef­
ur lagt til eða mín tillaga nær fram að
ganga ásamt fleirum um þjóðarat­
kvæði núna, þá er Samfylkingin dauð.
Þess vegna verða þau að halda áfram
með þessi mál. Ég spyr: Hver er rétt­
ur landsmanna til að geta stoppað
þetta ferli? Evrópa brennur, evran er í
tætlum og það berast sorglegar fréttir
af evrusvæðinu. Virtir hagfræðingar
segja að þetta sé allt saman sprungið.
Þetta er eins og með Schengen. Við
þurfum að fylgjast með hvað er að
gerast í kringum okkur. Það eru búnir
að gerast alvarlegir hlutir í kringum
okkur og við þurfum að staldra við
og segja: Bíddu, er þetta það sem við
viljum? Ætlum við að stökka á sökkv­
andi skip? Þetta er bara að hríslast í
sundur.“
Er ekki nóg að þjóðin greiði at-
kvæði um samninginn þegar hann er
tilbúinn?
„Nei, af því vil ég fá þjóðaratkvæða­
greiðslu nú um hvort við eigum að
halda þessu áfram eða ekki. Gleymdu
því ekki að fjármagnið og orkan sem
er að fara í þessa umsókn er gífurleg. Í
stað þess að nota hana innanlands og
byggja upp hér. Við eigum svo mikil
tækifæri, við eigum svo mikið af nátt­
úruauðlindum. Við erum stödd þar á
landakorti heimsins að framtíð okkar
er glæst. En það er ekki vilji til þess hjá
þessari ríkisstjórn.“
Vilja bæta samfélagið
Þið hafið lagt fram stórar tillögur
um atvinnusköpun fyrir Alþingi. Við
fyrstu sýn eru mikil útgjöld í þeim og
líka skattalækkanir. Er þetta raun-
hæft?
„Við erum afar stolt af tillögum
okkar og þetta sýnir að við erum á
fullu að reyna að bæta íslenskt samfé­
lag með því að koma með tillögur inn
í þingið, en þær fást ekki ræddar.
Mjög mörg atriði í þessari þings­
ályktunartillögu, sem við lögðum til,
eru komin fram í sambærilegum til­
lögum frá ríkisstjórninni eftir að þetta
plagg var lagt fram. Til dæmis um
ferðaþjónustuna, Kvikmyndaskólann
og jöfnun húshitunarkostnaðar. Það
er hins vegar með hana eins og margt
annað að það eru einhverjir aðilar í
ráðuneytunum sem lesa allar tillögur
sem koma fyrir þingið og gera þær
að sínum. Svo eru nýjar tillögur lagð­
ar fram í nafni ráðherrans eða þing­
manna ríkisstjórnarflokkanna. Sérðu
hvernig vinnubrögðin eru. Í stað þess
að taka fyrir tillögur okkar, ræða þær
efnislega, hleypa þeim á dagskrá
þingsins, koma þeim inn í nefndir og
láta greiða atkvæði um þær í þinginu,
þá eru þær stoppaðar inni í nefndum.
Þetta verðum við að lifa við. Þetta
eru vinnubrögð þessarar ríkisstjórnar
og þess vegna erum við mjög virk í
ræðustól Alþingis við lítinn fögnuð
ríkisstjórnarinnar. Svo er það þetta
endalausa nöldur Jóhönnu og Stein­
gríms um að við séum að misbeita
valdi okkar í ræðustól Alþingis með
málþófi. Jóhanna hélt einu sinni ræðu
þegar hún var í stjórnarandstöðu
sem var 10 klukkustundir. Halló! Er
fólk bara búið að gleyma öllu? Árið
2003 sagði Steingrímur við Geir Ha­
arde að hann væri gunga og drusla!
Er þetta ekki slæmur málflutningur?
Svo koma þessir aðilar samanlagt
með rúmlega 60 ára þingreynslu og
eru grenjandi yfir öflugri stjórnarand­
stöðu. Alltaf vælandi yfir því hvað við
erum hörð og að það sé notaður svo
ljótur málflutningur.“
Er það ekki hluti af því hvers vega
Alþingi nýtur lítillar virðingar hvernig
talað er úr ræðustól?
„Ég hvet alla til að kíkja á umræður
liðinna ára og áratuga. Að sjálfsögðu
eru oft átök. Til þess eru stjórnmála­
flokkar – að vera með sína stefnu og
fylgja henni eftir. Það verður þá að
sverfa til stáls í því. Við gætum haft
einn ríkisflokk með 63 þingmönnum.
Þá væri allt slétt og fellt og allir sam­
mála. Okkur greinir á um framtíðar­
sýn landsins. Út af því eru orðaskipti í
ræðustólnum og hann er líka til þess.“
Vantar ferskt blóð
Má ekki segja um stjórn og stjórnar-
andstöðuna að hvorug sé nægilega
samvinnufús?
„Við erum með framtíðarsýn ­fyrir
landið okkar og við erum að koma
með tillögur til að byggja upp eftir
hrunið og við leggjum okkar alla fram
en okkar tillögur eru ekki ræddar og
okkur greinir á um leiðir. Á meðan er
ríkisstjórnin enn með gömlu vinnu­
brögðin og er að endurreisa hér allt
eins og það var fyrir hrun og sér ekki
nýja möguleika neins staðar í framtíð­
arsýninni. Samsetning þingsins hefur
breyst mjög mikið. Jóhanna og Stein­
grímur eru búin að sitja rúmlega 30
ár á þingi og þarna er komið inn fólk
með allt aðra menntun og lífsskoðun.
Fólk sem kann að notfæra sér netið og
sækja upplýsingar út í heim á meðan
þau eru ennþá á steinaldarstiginu.
Þá rekast þessir menningarheimar á.
Fólk í dag lærir á tölvur og internet á
meðan fyrir 30 árum var fólk enn með
blað og blýant. Þau eru orðin of feysk­
in til að geta staðið í þessu. Þau vantar
snerpu sem þarf til.“
Tekur ekki þátt í lögbrotum
Á fundi Landssambands framsókn-
arkvenna í Grindavík um daginn var
kosinn formaður með eins atkvæðis
mun. Þú varst ekki sátt og sögðu fund-
argestir að þú hefðir mætt upp í pontu
þar sem þú hefðir hellt úr skálum reiði
þinnar og labbað svo út.
„Þú hefur greinilega mjög góð
tengsl inn í þann arm flokksins sem
hefur verið svolítið á förum úr flokkn­
um. Ég og Sigrún Magnúsdóttir, fyrr­
verandi borgarfulltrúi, vöruðum við
því margsinnis að samkvæmt lögum
félagsins bæri að taka þetta eina at­
kvæði til greina. Ég var búin að standa
tvisvar upp og vara við að þetta yrði
túlkað með þessum hætti. Samkvæmt
lögum félagsins var það þannig að
hægt væri að mæta á fundinn og skrá
sig til að vera fullgildur meðlimur.
Ég var búin að vara við þessu tvisvar
fyrst og fremst af því að ég er lögfræð­
ingur og tel mig kunna að lesa lögin.
Svo fór fundurinn fram á þann hátt að
hann fór gegn lögum félagsins. Ég er
svo mikil prinsipp­manneskja að ég
get ekki tekið þátt í lögbrotum, hvorki
innan Framsóknarflokksins né ann­
ars staðar. Þannig að ég einfaldlega
stóð upp og sagðist ekki geta tekið
þátt í því að starfa á þessum fundi því
þarna færi fram lögbrot og bara fór.
Ef þú stendur ekki með sjálfum þér,
því sem þú hefur lært og því sem þú
ert að gagnrýna, þá gerir það enginn.
Eftirmálar voru að þessi fundur var
kærður til laganefndar Framsóknar­
flokksins.“
Það eru átök innan flokksins. Siv
var stuggað út úr forsætisnefnd. Var
það út af því að hún fylgdi ekki foryst-
unni að málum?
„Veistu, það er kominn af stað svo
mikill misskilningur með þetta mál og
raunverulega skil ég ekki hvar þetta
byrjaði. Við, Eygló og Siv þurftum allar
að skera niður um eina nefnd. Núna
sitjum við allar í einni nefnd. Þetta
er eitthvað sem andstæðingar okkar
komu af stað. Fólk verður að kynna
sér málin betur. Fastanefndum þings­
ins var fækkað úr 12 í 8. Við þurftum
öll að taka á okkur niðurskurð. Ég er
heldur ekki að setjast í nefndir sem ég
var í áður þannig að ég bara skil ekki
þessa umræðu. Hlut LFK í málinu skil
ég engan veginn.“
Fréttir | 19Helgarblað 14.–16. október 2011
„Verður maður ekki
stundum að hv sa sig?“
„Ég held að Guðni verði seint
tengdur við flokkseigendafélagið
og þeir sem hafa grandskoðað Framsóknar-
flokkinn vita að hann er ekki tengdur því
Vigdís Hauksdóttir
Hefur gaman af því
þegar gert er grín að
henni fyrir mismæli.
Mynd SigTryggur Ari