Dagblaðið Vísir - DV - 21.03.2014, Blaðsíða 25
Umræða 25Helgarblað 21.–24. mars 2014
Spurningin
Hún var mjög
hress
Alltaf þegar ég hugsa til baka
þá kemur Skeggi upp í hugann
Það býst enginn við
að fá svona greiningu
Hvað varð um
týndu flugvélina?
Víkingur Heiðar Arnórsson hitti ofurfyrirsætuna Cöru Delevingne. – DV Björg Guðrún Gísladóttir opnaði umræðuna um ofbeldi Skeggja Ásbjarnarsonar. – DVHildiþór Jónasson sigraðist á krabbameini og tekur þátt í Mottumars. – DV
Myndin Stund milli stríða Björk Guðmundsdóttir tónlistarkona og Darren Aronofsky ræða saman að loknum blaðamannafundi í vikunni. Björk og Darren voru hér á landi til þess að taka þátt í átaki til styrktar náttúruverndarsamtökum.
„Ég held að það hafi verið gerð tilraun
til að ræna henni en svo hafi hún
hrapað. Þetta hefur verið ránstilraun
sem hefur farið úrskeiðis.“
Valgerður R. Valgarðsdóttir
38 ára kennari
„Henni var rænt til að nota í hryðju
verk.“
Þórður Jónsson
17 ára nemi
„Ég segi að hún hafi hrapað. Ég held að
það hafi komið gat á hana, súrefnis
skortur og það leið yfir fólkið og svo
hrapaði hún.“
Stefán Már Jónsson
17 ára nemi
„Ég held að hún sé falin á flugvelli
einhvers staðar í Asíu.“
Bryndís Sigurðardóttir
38 ára tölvunarfræðingur
„Ég held að hún hafi bara hrapað.“
Ingibjörg Eik Hölludóttir
20 ára atvinnulaus
M
enntamálaráðherra hefur
gefið það út að stytting
framhaldsskólanáms sé
forsenda fyrir kauphækk-
unum kennara. Með öðrum orð-
um segir ráðherra að það þurfi að
fækka kennurum til borga þeim
hærri laun. Þar með hótar hann
þeim uppsögnum. Orð ráðherra
verða ekki til í tómarúmi, heldur
eru þau hluti af orðræðu um að að
íslenskt menntakerfi sé of dýrt í al-
þjóðlegum samanburði miðað við
árangur íslenskra nemenda, sem
er mældur í könnunum eins og t.d.
PISA. Þá hafa alþjóðlegar stofnanir,
eins og OECD, einnig mælt með því
að hér verði bæði framhaldsskóla-
og grunnskólanámið stytt.
Heildarkostnaður við íslenskt
skólakerfi segir ekki alla söguna.
Framlög til skólakerfisins eru ólík
eftir námsstigum. Þannig hafa
framlög til grunnskólanna aukist á
undanförnum áratugum, mælt sem
kostnaður á nemanda, en framlög
til framhaldsskólanna hafa minnk-
að. Hlutfallslega verja Íslendingar
mjög litlu til háskólanna og þyrftu
að tvöfalda framlagið til að ná með-
altali OECD. Það er sem sagt aðal-
lega kostnaðurinn við grunnskóla-
kerfið sem skýrir stöðu okkar í
samanburði við önnur OECD-ríki.
Hvergi er fjöldi nemenda á hvern
kennara eins lítill og hér en það út-
skýrist af dreifbýli landsins. Fjöldi
nemenda á hvern kennara er mikill
á fjölbýlli stöðum, eins og á höfuð-
borgarsvæðinu, en heildartalan er
dregin niður af fámennum skólum
á landsbyggðinni. Þá skýrist fjöldi
framhaldsskóla einnig af dreifbýl-
inu því hingað til hefur það verið
stefna að reyna að gera sem flest-
um kleift að stunda framhalds-
skólanám í sinni heimabyggð.
En hvað sem líður villandi upp-
lýsingum og hugmyndum um
hvernig megi minnka kostnað við
íslenskt menntakerfi, þá stendur
það eftir að fækkun námsára á að
vera kjaramálum kennara algerlega
óviðkomandi. Skólarnir eru komn-
ir að þolmörkum í niðurskurði og
kennarar, sem og aðrir háskóla-
menntaðir starfsmenn, hafa þurft
að sjá á eftir yfirvinnu og sporslum
og þeir hafa setið eftir í kjaraþróun
í grunnlaunum. Þeir hafa búið við
aukið álag og verri vinnuaðstæður
undanfarin ár og fá nú framan í sig
hótun um fækkun starfa í greininni
frá ráðherra sínum.
Afstaða ríkisstjórnarinnar í
þessu máli er hluti af stærri heild.
Hún felst í þeirri hugmynda-
fræði sem einkennt hefur hægri-
flokka víðs vegar um heim og
þeirri atvinnustefnu sem núver-
andi ríkisstjórn hefur samþykkt.
Sú stefna er bæði aðför að vel-
ferðar- og menntakerfinu og störf-
um ríkisstarfsmanna þar sem sjö
af hverjum tíu störfum eru unn-
in af konum. Hún er fjandsamleg
samfélaginu og þeirri hugsun að
grunnþjónusta sé lykillinn að jöfn-
uði og farsæld og að menntun og
velferð eigi að vera öllum aðgengi-
leg. Hún er einnig fjandsamleg
kvennastörfum enda sýnir núver-
andi kjaradeila framhaldsskóla-
kennara hvaða augum stjórn-
völd líta þau. Þeim á að fækka.
Þá var talað um það í tengslum
við fjárlagafrumvarpið að bjarga
þyrfti heilbrigðiskerfinu og styrkja
heilsugæsluna, en fyrir stuttu birti
efnahagsráðgjafi fjármálaráð-
herra grein þar sem hann talar
gegn opin beru heilbrigðiskerfi. Þá
sýnir nýleg greining á breytingun-
um sem fjárlögunum fylgdi að enn
er skorið niður í heilsugæslunni og
enn sitja hjúkrunarfræðingar eftir í
kjaraþróun eins og aðrar kvenna-
stéttir.
Það er dapurlegt að núver-
andi stjórnvöld skuli ekki meta
kvennastörf að verðleikum heldur
leggja sig fram við að fækka þeim
og halda niðri launum. Ég er ekki
bjartsýn á kjör kvennastétta batni
sem skyldi í tíð núverandi ríkis-
stjórnar. Það er miður. n
Vegið að störfum kvenna
Kristján Hreinsson
Skáldið
skrifar
Líf Magneudóttir
skrifar
Kjallari „Ég er ekki bjart-
sýn á kjör kvenna-
stétta batni sem skyldi í
tíð núverandi ríkisstjórnar.
„Þessi mál munu
öll lenda á lista yfir
loforð sem þessir menn
munu aldrei efna.
Þ
að eru alltaf allir sammála
mér, einkum þegar ég rita um
stjórnmál. Allavega er það
þannig, að ég hef aldrei lesið
mótmæli í minn garð. En þetta segir
mér að ég hljóti að hafa rétt fyrir mér
– án undantekninga. Það er allavega
þannig, að þótt ég frétti af skrifum þar
sem fólk þykist vera mér ósammála,
þá les ég þau skrif ekki, fyrst og fremst
vegna þess að það er fullkomlega
ástæðulaust. Og þegar ég rita um þá
ríkisstjórn sem núna fer með svoköll-
uð völd í landinu, þá er ég viss um að
hér er á ferð lélegasta stjórn sem þjóð-
in hefur eignast, jafnvel þótt menn
hafi haldið að stjórn Haarde og félaga
státaði af efnilegustu glæpamönnum
sögunnar.
Þegar ég var í fótbolta hér í eina
tíð, var mér tjáð að ég væri svo helvíti
harður, að best væri að hafa mig í
marki. Og fræg er ein setning þjálfara
liðs á Suðurnesjum. En hann sagði,
þegar hnokkinn ég vappaði inn á völl-
inn: -Strákar, eina leiðin til að skora
hjá markmanni Blikanna, er að skjóta
yfir hann.
Víst var þetta bæði satt og rétt. Og
ég man líka eftir því, á æfingum, þegar
verið var að ræða liðsuppstillingu, að
þjálfarinn okkar sagði að við mættum
aldrei sýna aumingjatakta á vellinum.
-Sá ykkar sem vogar sér að slappa af á
vellinum, verður umsvifalaust tekinn
útaf, sagði hann og bætti við: -Hér er
ekki pláss fyrir hlandaula og við látum
ekki svefngengil bera fyrirliðabandið!
Ég nefni þetta hér og nú, vegna
þess að mér finnst stundum einsog ís-
lensk ríkisstjórn sé hópur hlandaula
í fótbolta. Jafnvel þótt ekki sé samlík-
ingin fullkomin. Því það er eiginlega
sama hversu afundnir aumingjar
drengir geta verið við fótboltaspark;
alltaf skulu þeir hafa þann ásetning
að gera sitt besta – allavega sitt næst-
besta. Og slíkri döngun er ekki að
heilsa þar sem íslenskir stjórnmála-
menn fara.
Og núna kem ég að þeirri skoðun
minni sem allir eru sammála: Það er
skoðun mín, að ríkisstjórn Sigmund-
ar Davíðs Oddssonar, hið svokall-
aða Silfurskeiðabandalag, hafi ekki
í hyggju að efna eitt einasta af öll-
um þeim fjölmörgu loforðum sem
ríkisstjórnarflokkarnir skreyttu sig
með fyrir kosningar. Höfuðstólsleið-
réttingin, húsnæðismálin, málefni
sem snerta ferðamannapassa, veiði-
gjaldsfrumvarpið, frumvarp um
stjórn fiskveiða, afnám verðtryggingar
og hvað þetta nú heitir allt; þessi mál
munu öll lenda á lista yfir loforð sem
þessir menn munu aldrei efna. n
Þótt stjórnarherrar andi enn
þeim ekkert tekst að gera,
já, um það virðast allir menn
á einu máli vera.
Allir sammála mér … alltaf
Mynd SiGtryGGur Ari