Dagblaðið Vísir - DV - 02.03.2012, Blaðsíða 12

12 Fréttir 2.–4. mars 2012 Helgarblað
É
g er mjög þakklát. Þetta var
mjög erfiður tími en í dag er ég
þakklát fyrir hvern dag sem ég
lifi. Það er ekki hægt neitt ann-
að,“ segir Matthildur Hrönn
Matthíasdóttir, 27 ára kona, sem í
tvígang hefur fengið grædda í sig
lifur. Matthildur er á meðal þeirra
Íslendinga sem farið hafa í líffæra-
ígræðslu en á hverju ári er talið að
um það bil tíu einstaklingar hér á
landi þarfnist líffæraígræðslu. Þann
6. mars næstkomandi fer fram opið
málþing um líffæraígræðslur, Líf-
færi fyrir lífið, en málþingið verð-
ur haldið á Grand Hótel. Nánar er
fjallað um málþingið annars staðar
á síðunni.
Matthildur væri ef til vill ekki
á lífi í dag ef ekki hefði verið fyr-
ir tvær lifrarígræðslur sem hún
gekkst undir árin 2007 og 2008. Í
dag er hún heilsuhraust og stefnir
á Heimsleika líffæraþega sem fara
fram í Suður-Afríku árið 2013.
Send út samdægurs
Matthildur veiktist heiftarlega þann
2. október 2007, þegar hún var 23
ára. Líkami hennar varð gulleit-
ur og ákvað hún að fara rakleiðis á
Landspítalann til að fá greiningu.
„Þar vaknaði strax grunur um Wil-
son’s-sjúkdóm sem er genatengd-
ur sjúkdómur sem leggst á lifrina.
Samdægurs ákváðu læknarnir að
senda mig á Ríkisspítalann í Kaupa-
mannahöfn,“ segir Matthildur og
fóru foreldrar hennar, sem búsett-
ir eru í Neskaupstað, upp í næstu
flugvél til Reykjavíkur og fylgdu
henni til Danmerkur. Sjálf var Matt-
hildur búsett í Reykjavík þar sem
hún stundaði nám í uppeldis- og
kennslufræðum.
Þegar Matthildur kom til Dan-
merkur var hún lögð inn á spítal-
ann og send í rannsóknir. Þá var
hún tengd við ýmis tæki og tól sem
höfðu því hlutverki að gegna að
bjarga lifrinni til að hún þyrfti ekki
á lifrarígræðslu að halda.
„Það gekk hins vegar ekki upp.
Þá var ég sett á forgangslista um
nýja lifur og ég fékk þá fyrstu sem
kom,“ segir Matthildur en hún þurfti
einungis að bíða í nokkra daga eftir
nýju lifrinni.
Hafnaði nýju lifrinni
Eftir ígræðsluna leið Matthildi vel
í nokkra daga. Skömmu síðar kom
hins vegar upp annað vandamál og
í ljós kom að Matthildur átti langa
leið fyrir höndum í átt að bata. Gall-
ið fór ekki í þá átt sem það átti að
fara og var hún því send í gallvegs-
aðgerð. „Eftir þá aðgerð fór heilsan
aðeins að koma en ég kastaði öllu
upp sem ég lét ofan í mig,“ segir
Matthildur sem nokkrum dögum
síðar fékk aðrar slæmar fréttir. Lík-
aminn hafði hafnað nýju lifrinni.
„Hún passaði einfaldlega ekki. Hún
var of stór og feit. Ég fór þá aftur á
biðlista eftir nýrri lifur og það tók
um tvær vikur því læknarnir vildu
að þetta yrði alveg pottþétt í þetta
skiptið. Eftir seinni lifrarígræðsluna
fór guli liturinn en ég hélt áfram að
kasta upp. Það var eitthvað meira
sem var í gangi. Ég fór í röntgen-
rannsóknir og gallvegurinn var
skoðaður aftur. Þá kom í ljós að það
var ekki nógu vel tengt þarna niðri
og þá þurfti ég að fara í aðra gall-
vegsaðgerð,“ segir Matthildur. Þeg-
ar þarna var komið sögu fór allt að
ganga betur og tók líkaminn við
nýju lifrinni og gallvegsaðgerðin bar
tilætlaðan árangur. Hún þurfti að
dvelja á sjúkrahúsinu í hálft ár þar
sem hún var inni á spítalanum allan
Æ
tlað samþykki felur í sér að
löggjafinn geri ráð fyrir að
látinn einstaklingur sé sjálf-
krafa líffæragjafi nema hann
eða ættingjar fyrir hans hönd hafi látið í
ljós vilja til hins gagnstæða. Í dag er gert
ráð fyrir svokölluðu upplýstu samþykki
sem felur í sér að viðkomandi sé ekki
talinn vilja gefa líffæri nema hann hafi
skráð sig,“ segir Guðmundur Löve, fram-
kvæmdastjóri SÍBS og talsmaður hópsins
Annað líf sem stendur að málþingi um
líffæragjafir sem haldið verður á Grand
Hótel þann 6. mars næstkomandi.
SÍBS og Annað líf hafa undanfarin misseri barist
fyrir lagabreytingu á sviði líffæragjafar. Eins og Guð-
mundur segir gera lög í dag ráð fyrir því að látnir ein-
staklingar gefi ekki líffæri nema þeir hafi sérstaklega
látið í ljós vilja sinn til þess. Með lagabreytingunni yrði
látinn einstaklingur sjálfkrafa líffæragjafi nema hann
hafi látið í ljós vilja til hins gagnstæða. Neiti aðstand-
endur líffæragjöf við lát einstaklings yrði þó tekið tillit
til þeirrar óskar.
Fulltrúar SÍBS héldu fund með fulltrúum þing-
flokka í velferðarnefnd síðasta haust þar sem til-
lagan var kynnt. Vel var tekið í tillöguna og varð hún
til þess að átján þingmenn úr öllum flokkum fluttu
þingsályktunartillögu um að velferðarráðherra yrði
falið að semja frumvarp sem geri ráð fyrir „ætluðu
samþykki“ við líffæragjafir í stað „ætlaðrar
neitunar“.
„Ástæða þess að við tókum þetta upp
sem baráttumál er sú að samkvæmt bæði
íslenskum og erlendum könnunum eru 80
til 90 prósent manna aðspurð hlynnt því að
gefa úr sér líffæri eftir sinn dag. Reyndin er
hins vegar sú að á Íslandi er um það bil 40
prósenta neitun þegar á hólminn er komið
af hálfu aðstandenda. Þarna er stórt bil
sem við teljum að geti orsakast af ýmsu,“
segir Guðmundur og nefnir í því samhengi
erfiða ákvarðanatöku aðstandenda fyrir
hönd einhvers sem er látinn og hins vegar
almenn óvissa og skortur á fræðslu hjá almenningi.
„Væri hér við lýði ætlað samþykki þá kynni það að
auðvelda fólki þessa ákvarðanatöku. Að minnka þetta
bil gæti bjargað fjórum til fimm mannslífum á ári,“
segir Guðmundur.
Á ráðstefnunni sem haldin verður 6. mars næst-
komandi verður meðal annars fjallað um lagaum-
hverfið á Íslandi og líffæraígræðslur almennt. „Við
fáum til okkar tvo Norðmenn, annar þeirra er yfir-
læknir líffæraígræðslunnar á háskólasjúkrahúsinu
í Osló og hinn er sjálfur líffæraþegi sem hefur bæði
fengið hjarta, lungu og lifur,“ segir Guðmundur en auk
þeirra mun Runólfur Pálsson, yfirlæknir nýrnalækn-
inga á Landspítalanum, halda erindi. „Þetta verður
snörp og málefnaleg umræða um málið.“
Hægt að bjarga
lífi fjölmargra
n Gekkst tvisvar undir lifrarígræðslu n Ætlar að keppa í hlaupi á Heimsleikum líffæraþega
Einar Þór Sigurðsson
blaðamaður skrifar einar@dv.is
Þakklát fyrir hvern dag
„Ég missti allan
kraft og þurfti að
byggja upp þolið aftur
n Berjast fyrir lögleiðingu á ætluðu samþykki
Herbert dæmdur í Hæstarétti:
„Núna er ég
gjaldþrota“
„Er ég ekki endanlega laus núna?
Núna er ég gjaldþrota þannig að
málið er bara dautt,“ segir Herbert
Guðmundsson tónlistarmaður.
Hæstiréttur Íslands hefur dæmt
Herbert til greiðslu á tæplega 6
milljónum króna vegna deilna
hans við húsfélagið Prestabakka
11–21. Deilurnar hafa staðið yfir
um langt skeið og velkst um í
dómskerfinu. Núna er málinu hins
vegar loksins lokið og sér Herbert
ekki fram á annað en gjaldþrot.
Húsfélagið vann sigur á Her-
berti fyrir Héraðsdómi Reykja-
víkur í fyrra og var þá Herberti og
fyrrverandi eiginkonu hans gert
að greiða húsfélaginu rúmar 3,6
milljónir króna og 1,5 milljónir í
málskostnað. Hæstiréttur staðfesti
þennan úrskurð og bætti við 500
þúsunda króna málskostnaði fyrir
Hæstarétti. Ofan á þetta reiknast
svo dráttarvextir og sér Herbert
fram á að verða krafinn um tæp-
lega átta milljónir króna.
Málið hefur ítrekað farið fyrir
dóm sem fyrr segir en það á rætur
sínar að rekja til viðgerða sem
Herbert og Svala Guðbjörg Jó-
hannesdóttir réðust í á heimili
sínu fyrir nokkrum árum. Við-
gerðirnar, meðal annars á þaki
síns eignarhluta, greiddu þau fyrir
úr eigin vasa en síðar var ákveðið
að ráðast í sambærilegar viðgerðir
á hinum eignarhlutum fjöleignar-
hússins og þess krafist að hjónin
tækju þátt í kostnaði vegna þeirra.
Leita að vitnum
Lögreglan á höfuðborgarsvæð-
inu leitar vitna að atviki er varð
á Skothúsvegi við Tjarnargötu
í Reykjavík föstudagskvöld-
ið 24. febrúar klukkan 22.20.
Þar var reynt að þvinga stúlku,
sem var fótgangandi á vestur-
leið, inn í hvítan sendibíl sem
var staðsettur á gangstétt við
götuna. Stúlkan, sem hefur lagt
fram kæru vegna málsins, segir
að 3–4 konur hafi átt leið hjá
þegar þetta gerðist og við það
hafi komið styggð að þeim sem
ætlaði að svipta hana frelsi og
færa í bílinn, eins og áður sagði.
Talið er að konurnar hafi verið á
dökkleitum smábíl en lögreglan
biður þær að gefa sig fram. Aðrir
sem kunna að geta varpað ljósi
á málið eru sömuleiðis beðnir
að hafa samband við lögreglu í
síma 444-1000 eða senda upp-
lýsingar í tölvupósti á netfangið
abending@lrh.is.
Skarphéðinn
fær bætur
Hæstiréttur hefur dæmt íslenska
ríkið til að greiða Skarphéðni Berg
Steinarssyni, fyrrverandi stjórnar-
formanni FL
Group, 300
þúsund krónur.
Ástæðan er
sú að eignir
Skarphéðins
voru kyrrsett-
ar í tengslum
við rannsókn
á meintum
brotum FL Group á lögum um
virðisaukaskatt. Áður hafði hér-
aðsdómur sýknað ríkið af kröfum
Skarphéðins.
Skarphéðinn, sem nú er for-
stjóri Iceland Express, fór fram á
að fá 750 þúsund krónur greiddar.