Dagblaðið Vísir - DV - 12.09.2014, Blaðsíða 24

Útgáfufélag: DV ehf. • Stjórnarformaður: Þorsteinn Guðnason • Ritstjóri: Hallgrímur Thorsteinsson • Ritstjórnarfulltrúi: Ingi Freyr Vilhjálmsson
Umsjónarmaður helgarblaðs: Kristjana Guðbrandsdóttir • Framkvæmdastjóri og vefstjóri DV.is: Jón Trausti Reynisson
Sölu- og markaðsstjóri: Heiða B. Heiðarsdóttir • Umbrot: DV ehf. • Prentun: Landsprent • Dreifing: Árvakur
Heimilisfang
Tryggvagötu 11
Hafnarhvoli, 2. hæð
101 Reykjavík
FRéttaSkot
512 70 70FR jál S t, ó Háð Dag b l að DV áskilur sér rétt til að birta aðsent efni blaðsins á stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Öll viðtöl blaðsins eru hljóðrituð. Notkun á efni blaðsins er óheimil án samþykkis.
512 7000
512 7010
512 7080
512 7050
aðalnÚmeR
RitStjóRn
áSkRiFtaRSími
aUglýSingaR
Sandkorn
24 Umræða Helgarblað 12.–15. september 2014
Heilbrigðiskerfi sem pínir veikt fólk
Málgagn réttvísinnar
Þ
egar ég var ungur maður, þá
gerðist það einhverju sinni,
að ég var á ferð í námunda við
Húsafell með nokkrum vinum
mínum. Með í för var einn ónefnd-
ur þáverandi vinur minn sem bauð
mér veðmál, sem innibar spurningu
um það hvort ég þyrði að stökkva of-
aní djúpan og ískaldan hyl. Ég hafði
tekið veðmálinu og vissi að ég ætl-
aði mér að láta mig falla á magann
þar sem hylurinn var grynnstur. En
þegar ég stóð þarna hjá hylnum í
námunda við dýpið, klæðalaus og
undirbúinn fyrir ætlunarverk mitt,
þá sagði þessi ónefndi fyrrverandi
vinur minn, að ég myndi ekki þora
að stökkva og með þeim orðum hr-
inti hann mér í hylinn, þannig að ég
féll aftur á bak og sökk einsog steinn
til botns. Þarna var dýpið allnokk-
uð og kuldinn slíkur að ég gat mig
hvergi hreyft. Þarna á botninum sá
ég fyrir mér að ég myndi vera á leið
yfir í annan heim. Ég heyrði fólkið á
bakkanum tala saman. Þar var óttinn
ríkjandi og engin lausn í sjónmáli.
Skyndilega gerðist það að það var
einsog stór krumla (sem þó var ekki
af þessum heimi) greip í öxl mína og
reif mig uppá við. Ég náði bakkanum
og þegar tvær vinkonur höfðu hjálp-
að mér og stutt mig að bíl og vafið
mig teppum, þá titraði ég og skalf,
um leið og mér var svo heitt að ég
hélt að ég myndi hreinlega springa.
Svo fór þó, að ég jafnaði mig. En ég
hef aldrei getað litið á hinn ónefnda
mann sem vin minn eftir þetta atvik.
Og ég er náttúrlega með bros á vör
þegar ég kalla þetta tilraun til mann-
dráps af gáleysi. En samtímis veit ég í
hjarta mínu að ég reyndi oftsinnis að
fyrirgefa ónefnda manninum þenn-
an grikk, jafnvel þótt hann sýndi mér
aldrei það lítillæti að biðjast afsökun-
ar. Og hvers vegna segi ég þessa sögu
hér? Og hvers vegna nefni ég mann-
inn ekki á nafn? Jú, það er vegna
þess, að réttur minn til tjáningar nær
akkúrat hingað. Ég er að skrifa í blað,
sem ég hef nú þegar leyft að birta 360
pistla; einn pistil í viku hverri í bráð-
um 7 ár. Og ég birti þessa sögu, vegna
þess að ég geri mér grein fyrir því að
til er gráðugt, frekt og siðlaust fólk
sem telur sig geta ráðskast með líf
okkar hinna, vegna þess eins að það
hefur óheft aðgengi að peningum,
afskriftum og klíkudýrum kerfisins.
Hingað til hef ég talið mig vera að
rita pistla fyrir málgagn réttvísinnar,
málgagn sem fer eins langt og kostur
er, þegar kemur að tjáningarfrelsi. En
nú er mér sagt að ég geti hugsanlega
verið innan um þankalausar blek-
mellur og uppdubbað þöggunarþý,
ef ég held áfram að rita pistla fyrir
málgagnið. n
Þeim hörmungar fylgja sem hugsa fátt
þótt hlegið og dansað þeir auðvitað geti
svo rata þeir aldrei í rétta átt
frá raunum sem byggja á andlegri leti.
Kristján Hreinsson
Skáldið
skrifar
Ríka fólkið mun bjarga þér
S
varthöfði er hrikalega ánægð-
ur með ríkisstjórn Íslands
sem virðist líta til þeirrar ver-
aldar sem Svarthöfði kemur
frá, sem er byggð á vísinda-
skáldskap. Þannig birtist í fjárlaga-
frumvarpi ríkisstjórnarinnar sci-fi-
áætlun sem snýst í grófum dráttum
um það að ef við lækkum skatt á flat-
skjáum en hækkum skatt á mat, þá
munu allir hafa það á endanum betra
í krafti ósýnilegu handarinnar.
Þetta er náttúrlega algjör snilld.
Svarthöfði hafði séð fram á mögur
ár þar sem hann gat ekki leyft sér að
kaupa sér nýjan flatskjá, af einskærum
ótta við að vera þjakaður samviskubiti
yfir því að hafa aukið verðbólgu því
sem nemur flatskjánum. Núna get-
ur hann með góðri samvisku farið út
í næstu raftækjaverslun og hent í tvö,
þrjú stykki af flatskjáum og þannig
munu samlegðaráhrifin gera það að
verkum að staða þeirra sem hafa það
verst mun vænkast.
Þess vegna skalt þú, kæri lesandi,
ekki hafa áhyggjur af hækkandi mat-
arverði. Við ríka fólkið munum bjarga
þér með því að kaupa eins marga flat-
skjái og við getum borið, allt í nafni
mannúðar. Brauðmolakenningin í
allri sinni dýrð og allir munu hafa í
sig og á. Nú þarf bara að flatskjáv-
æða Afríkulöndin og uppræta þessa
hungursneyð sem þar ríkir í eitt skipti
fyrir öll. n
Svarthöfði
„Nú þarf bara að
flatskjávæða
Afríkulöndin og uppræta
þessa hungursneyð sem
þar ríkir í eitt skipti
fyrir öll.
Mynd ReuteRs
Hér er um eitthvert
vandræðamál að ræða
Arnþór Helgason, formaður KÍM, um hvarf kínversks sendiherra. – DV
Þetta frumvarp boðar nýja frjáls-
hyggjutilraun í íslenskum stjórnmálum
Katrín Jakobsdóttir formaður Vinstri grænna um nýtt fjárlagafrumvarp. – Alþingi
Enginn barlómur í
fátæktinni
Ólafur darri Ólafsson leikari kynnti sér starfsemi UNICEF á Madagaskar. -DV
A
ndstyggilegasta birtingar-
mynd illa rekins og illa fjár-
magnaðs heilbrigðiskerfis
á Íslandi er mannvonskan
sem birtist í því að fólk sem
greinist með krabbamein eða aðra lífs-
hættulega sjúkdóma stendur skyndi-
lega í þeirri fáránlegu stöðu að þurfa
að stefna fjárhagslegu öryggi sínu í tví-
sýnu til að hafa efni á lækniskostnað-
inum sem er dembt á það í kerfinu.
Það er með hreinum ólíkindum að
það hafi þurft að stofna fyrr á þessu
ári sérstakan neyðarsjóð innan stuðn-
ingsfélagsins Krafts til að hjálpa fólki
í að takast á við það fjárhagslega áfall
sem nú fylgir því að verða krabba-
meinssjúklingur á Íslandi. Kraftur
er stuðningsfélag fyrir ungt fólk sem
greinst hefur með krabbamein og að-
standendur þeirra. Hvað varð eigin-
lega um þá grundvallarhugmynd að
sameiginlegi neyðarsjóðurinn okkar
í svona tilfellum sé ríkissjóður? Eða
hvernig má það vera að heilbrigð-
iskerfi sem hefur beinlínis þann til-
gang að hjálpa og bjarga fólki í neyð
sé þannig skipulagt og fjármagnað að
það beinlínis auki neyðina hjá fjölda
fólks?
Öllum þykir þetta alveg ferlegt, al-
veg fráleitt. Allir eru sammála um að
þetta eigi ekkert að vera svona. Því má
meira að segja hæglega halda fram að
þetta sé bannað með lögum. Lög um
sjúkratryggingar kveða á um jafnan
aðgang að heilbrigðisþjónustu óháð
efnahag. En þetta er haft svona samt.
Og það er skammarlegt.
Þetta er ekki svona í mörgum ná-
grannalandanna. Eftir því sem sam-
gangur okkar við þau eykst heyrir
maður sífellt oftar lýsingar af heilbrigð-
iskerfum sem virka eins og maður hélt
að okkar kerfi ætti að virka. Heilbrigð-
istryggingin þar virðist virka og þjón-
ustan er ókeypis þegar hún er veitt.
Þar fyrir utan þekkist ekki að þegar fólk
veikist þá þurfi það að standa í flókn-
um reddingum með ótal hlaupum
með vottorð og eyðublöð milli ósam-
hæfðra stofnana: Tryggingastofnunar,
vinnuveitanda, lífeyrissjóða og lækna.
Í fréttum Stöðvar 2 þessa vikuna
voru rakin nokkur grátleg dæmi um
kostnað fólks við það að fá krabba-
mein á Íslandi. Meðal annars var sögð
saga af 27 ára gömlum manni sem hef-
ur þurft að borga eina og hálfa milljón
króna vegna lækninga á krabbameini
sem hann greindist með fyrir tveimur
árum.
Í DV í dag eru rakin fleiri dæmi
um aukinn kostnað sem hleðst á veikt
fólk vegna aukinnar greiðsluþátttöku
í fjársveltu heilbrigðiskerfi. Verði fjár-
lagafrumvarpið samþykkt í núverandi
mynd mun greiðsluþátttaka sjúklinga
í lyfjakostnaði aukast til muna og í
fyrsta skipti munu sjúklingar þurfa að
bera hluta kostnaðar af svokölluðum
S-merktum og leyfisskyldum lyfjum.
Um er að ræða sértæk lyf sem gjarn-
an eru mjög dýr, allt upp í að ársmeð-
ferð kosti um 100 milljónir króna, en
jafnframt lífsnauðsynleg. Sjúklingar
munu þó aðeins taka þátt í kostnaði
vegna S-lyfja sem ávísað er til notk-
unar utan sjúkrahúsa, en ekki á með-
an sjúkrahúsdvöl stendur. Um er að
ræða gigtarlyf til dæmis sem sjúk-
lingar á dagdeildum geta sjálfir tekið
heima hjá sér. Lækkunin á fjárheim-
ild til Sjúkratrygginga Íslands vegna
þessara aðhaldsaðgerða er 305 millj-
ónir króna.
Getum við virkilega ekki fund-
ið peninga til þess að hætta þessum
píningum gagnvart veikum sam-
borgurum? n
„Hvað varð
eiginlega um þá
grundvallarhugmynd að
sameiginlegi neyðarsjóð-
urinn okkar í svona
tilfellum sé ríkissjóður?
Leiðari
Hallgrímur thorsteinsson
hallgrimur@dv.is
sigmundur lúffar
Mikilvægustu pólitísku tíðindi
vikunnar komu ekki í stefnuræðu
forsætisráðherrans, sem kyrjaði
rislágan fósturjarðarbrag. Og jú,
tók reyndar líka stórmerkilegt
flikkflakk á matarskattinum. Fjár-
lög Bjarna Benediktssonar voru
heldur ekki aðalmálið.
Nei, pólitísku tíðindin eru um
þau vatnaskil sem nú eru orðin
í því, hvor þeirra sigmundar og
Bjarna ræður ferðinni í stærstu
málum, sérstaklega í afnámi
gjaldeyrishaftanna.
Það felast í því ákveðin vatnaskil,
að þverpólitískur samráðs-
fundur þungaviktarmanna allra
flokka sem haldinn var í gær
með framkvæmdanefndinni um
losun haftanna, var á forsend-
um Bjarna og þeirrar stefnu sem
hann hefur markað í málinu.
Frumkvæðið er komið til hans á
afgerandi hátt. Breyttur tónn Sig-
mundar Davíðs í hvernig hann
fjallaði um haftamálið í stefnu-
ræðunni var augljós, hann var að
gefa eftir leifarnar af forystu sinni
í málinu yfir til Bjarna. Hann var
að lúffa.
Fundurinn í gær snerist um það
hvernig nálguninni við kröf-
uhafa hefur miðað og hver
næstu skref verða en efnislegt
innihald tillagnanna frá fram-
kvæmdanefndinni mun ekki
liggja fyrir fyrr en í október. End-
anlegt uppgjör um raunveru-
lega forystu og hugmyndafræði
þessarar ríkisstjórnar mun fara
fram þá.
Og þá verður prófraunin á það
hvort haglabyssa sé verkfæri sem
þessi íslenski forsætisráðherra
ætti yfirleitt eitthvað að vera að
fikta við. Hún er varla eitthvað
sem menn mundu hafa með sér í
flikkflakk til dæmis.
Vond könnun?
Ekkert bólar á niðurstöðum
úr skoðanakönnun um stöðu
Hönnu Birnu sem Gallup fram-
kvæmdi um miðja síðustu viku.
Þar var að finna loðna spurn-
ingu um það hvort hún ætti að
„hætta afskiptum af stjórnmál-
um“ fyrir fullt og allt. Samkvæmt
nýlegri skoðanakönnun vilja tve-
ir þriðju Íslendinga ráðherrann
burt. Ekki er víst að svo margir
séu á því að banna eigi Hönnu
Birnu að koma nærri stjórnmál-
um í nokkurri mynd. Sögusagn-
ir eru á kreiki um að stuðnings-
menn ráðherrans hafi staðið
að könnuninni í þeirri von að
lappa upp á ónýtt orðsporið. Sú
töf sem hefur orðið á birtingu
niðurstaðna bendir til þess að
það hafi ekki tekist.