Dagblaðið Vísir - DV - 11.07.2014, Blaðsíða 37

Helgarblað 11.–14. júlí 2014 Fólk Viðtal 37
Dreymir um húsbíl
„Okkur finnst gott að leigja bara.
Þegar við fluttum til Danmerkur
þegar Bjartmar fór að læra þá seldum
við allt og síðan höfum við bara ekk-
ert viljað fjárfesta í neinu. Reyndar þá
eigum við okkur samt einn draum,“
segir hún dreymin á svip. „Okk-
ur langar að eignast húsbíl. Búa svo
bara í honum á sumrin og ferðast á
milli þar sem Bjartmar er að sýna og
spila. Svo gætum við bara skroppið í
Norrænu og dúllað okkur í Evrópu.
En þetta er svona draumur fyrir okk-
ur í ellinni.“
Selur ekki lög í auglýsingar
Bjartmar hefur líka ákveðin mottó
varðandi lögin sín og selur þau til
dæmis aldrei í auglýsingar. „Ég er
með ákveðin mottó. Ég hef þurft að
verja lögin mín fyrir því að vera ekki
notuð í auglýsingar, ég hef í þrígang
þurft að kalla út lögfræðistéttina hjá
STEF til að stoppa þannig bull því
það kemur ekki til greina. Ég er sér-
vitringur, ég veit það alveg,“ segir
hann ákveðinn.
„Ég hef einu sinni orðið fúl út í
hann fyrir þetta. Þá var hann beðinn
um að selja Súrmjólk í hádeginu í
auglýsingu en harðneitaði. Þann
daginn áttum við ekkert í ísskápn-
um og ég varð dálítið pirruð. En það
var fyrir tuttugu árum og það jafn-
aði sig fljótt því ég áttaði mig á því að
þetta væri honum hjartans mál,“ seg-
ir María. „Mér myndi bara líða eins
og ég væri að svíkja sjálfan mig,“ seg-
ir hann.
Alltaf unnið með listinni
Bjartmar er fyrir löngu orðinn einn
þekktasti tónlistarmaður landsins.
Lög eins og Súrmjólk í hádeginu,
Með vottorð í leikfimi og Fimmt-
án ára á föstu skipa sess í hjörtum
þjóðarinnar. Áður en hann byrj-
aði sjálfur að syngja þá spilaði hann
lengi á trommur og svo hefur hann
líka samið texta fyrir fjölmarga lista-
menn. En hann hefur alltaf skapað
jafnt í takt; myndlist, tónlist og texta.
Ungur byrjaði hann að teikna og það
var í raun kennaranum hans, Páli
Steingrímssyni, að þakka að hann
ræktaði með sér þessa sköpunar-
gáfu. Þrátt fyrir að hafa sinnt listinni
frá blautu barnsbeini þá vann hann
framan af alltaf önnur störf með list-
sköpun sinni. „Ég hef aldrei stólað á
listina sem slíka, ég hef alltaf unnið
með henni. Það er ekki fyrr en bara
núna sem hún stendur undir sér af
því ég er bæði með málverkin, og að
semja fyrir aðra og síðan hef ég ver-
ið að spila rosalega mikið undanfar-
ið,“ segir hann og býður okkur upp á
kaffi. „Má, bjóða ykkur Agga? Kaffið
kalla ég Agga eftir vini mínum, Agn-
ari, sem var drepinn,“ segir hann og
bendir á lítið olíumálverk af manni
sem hann sjálfur málaði. „Hann flutti
inn þetta skyndikaffi,“ segir hann og
blandar í bolla fyrir okkur. „Vinir mín-
ir kíkja oft við hjá mér í einn Agga.“
Samrýnd hjón
Þau Bjartmar og María eru afar sam-
rýnd hjón. Þau kynntust árið 1983
og eiga saman eina dóttur. Fyr-
ir átti Bjartmar tvær dætur og sam-
tals eiga þau sjö barnabörn. María er
líka söngkona og var meðal annars í
hljómsveitinni Íslensk kjötsúpa. „Ég
söng áður en ég kynntist honum,
hann var grúppía hjá mér,“ segir Mar-
ía. Þau kynntust í gegnum sameigin-
lega vini snemma á níunda áratugn-
um og hafa haldist saman allar götur
síðan. „Hann var búinn að rasa út
þegar ég kynnist honum,“ segir María
og viðurkennir að þau séu mjög sam-
rýnd. „Við erum bara mjög góðir vin-
ir og tölum mikið saman.“ Hún syng-
ur oft bakraddir með Bjartmari þegar
hann kemur fram. „Ég radda með
honum stundum.“ María vinnur sem
verkefnastjóri hjá Rauða krossinum
með aðsetur á Eiðum og er því mest-
megnis búsett fyrir austan. „Hann
er mest hér í bænum en svo kem
ég alltaf á fund í bæinn einu sinni í
mánuði og núna er ég í sumarfríi og
svo kemur hann austur,“ segir hún.
Fékk flogakast
Það var einmitt fyrir austan fyrir um
ári síðan sem ákveðið áfall reið yfir
þau. María kom að Bjartmari þar
sem hann hafði dottið niður og vissi
hvorki í þennan heim né annan. „Ég
nenni ekkert að ræða þetta, þetta á
ekkert heima í blöðunum. Ég þoli
ekki svona sorgarfíkla,“ segir Bjart-
mar gallharður spurður um hvað hafi
gerst. „Nei, þetta er ekkert þannig,“
segir María og horfir á Bjartmar sem
lætur undan en hefur augljóslega
ekki miklar áhyggjur af veikindun-
um. „Málið er það að ég þornaði bara
upp. Ég var undir í öllum vítamín-
um, drakk bara 40 kaffibolla á dag,
var vatnslaus og allslaus. María var
fyrir austan og enginn til þess að gefa
mér að éta!“ segir hann og skellihlær.
Dagana á undan hafði hann málað
mikið, tíu verk á þremur dögum og
gleymt að sinna sér. Sem betur fer
var hann þó fyrir austan þegar hann
veiktist því annars er óvíst hvernig
hefði farið.
Hrædd um að hann
væri orðinn grænmeti
„Ég vakna sex um morguninn og
heyri einhvern hávaða frammi. Ég
fór fram og þá lá hann bara í floga-
kasti. Ég vissi ekki hvað væri að ger-
ast með manninn. Ég hringi auðvit-
að strax á sjúkrabíl því hann var bara
út úr heiminum, lá bara í kasti. Þetta
hafði aldrei gerst áður,“ segir hún.
Sjúkrabíllinn kom og Bjartmar var
fluttur á spítala. „Þetta gerðist klukk-
an sex um morguninn og það var ekki
fyrr en þrjú um daginn á spítalanum
á Norðfirði sem hann vaknar. Það
fyrsta sem ég spurði hann var: „Bjart-
mar, hver er kennitalan þín? Ég var
svo hrædd um að hann væri orðinn
grænmeti,“ segir hún.
Bjartmar þuldi upp kennitöluna
og uppskar risa bros eiginkonunnar.
Eftir rannsóknir kom í ljós að Bjart-
mar er með flogaveiki sem líklega
hefur að einhverju leyti fylgt hon-
um alla ævi þó að fyrsta kastið hafi
ekki komið fyrr en eftir sextugt. Hann
mátti ekki vera einn á eftir þar sem
læknarnir sögðu að hann myndi fá
annað kast á næsta árinu. Ekki væri
hægt að setja hann á lyf fyrr en seinna
kastið kæmi. „Við þorðum ekki að
láta hann vera einan. Svo kom seinna
kastið hérna og þá var Berglind inni
í herbergi. Hún vaknar við læti og
fer fram og þá hafði hann dottið
fram úr sófanum. Hún vissi um hvað
þetta snerist og hringdi því strax á
sjúkrabíl,“ segir María. Við tóku rann-
sóknir og Bjartmar fékk lyf. Í dag
finnur hann ekki fyrir þessu.
Ofvirkur
„Hægra heilahvelið hjá mér er svo
kolofvirkt. Ég var á spítala þegar ég
var 11 ára því ég var með svo mikl-
ar martraðir, það vissi enginn hvað
væri að mér. Alls konar svona hug-
myndir, fóbíur, sýklahræðslu og ann-
að. Það hefur tengst þessu. Þegar ég
var tvítugur var ég líka í þrjá mánuði
á spítala af því blóðþrýstingurinn
var svo hár, alltaf verið að spyrja mig
hvort ég hefði komið nálægt ein-
hverjum örvandi efnum sem ég hef
aldrei nokkurn tímann gert,“ segir
hann og útskýrir að hann sé mjög of-
virkur. Örvandi efni hafi róandi áhrif
á hann. „Ég get drukkið endalaust af
kaffi, ef ég er andvaka þá fer ég fram
og fæ mér einn rótsterkan og þá dett
ég út,“ segir hann hlæjandi.
Þrátt fyrir að Bjartmar láti veik-
indin ekki mikið á sig fá þá viður-
kennir María að það hafi verið erfitt
að upplifa þetta. „Ég upplifði líka
alltaf aftur að sjá hann liggjandi
þarna, það var óþægilegt því maður
vissi ekkert hvað þetta var,“ segir hún.
„Heilsan er svo mikilvæg, maður veit
aldrei hvað gerist.“
Óttaðist að fá kast á sviðinu
Þetta sló þó Bjartmar ekki út af laginu
og hefur hann lítið viljað tala um
þetta. „Hann var samt mjög stressað-
ur að koma fram eftir fyrsta kastið því
læknarnir sögðu að hann gæti feng-
ið kast hvenær sem er,“ segir María.
„Já, ég bannaði stelpunum að koma,“
segir hann og á við dætur sínar þrjár.
„Ég vildi ekki að þær myndu sjá ef ég
myndi detta niður á sviðinu,“ seg-
ir hann. Það gerðist þó sem betur
fer ekki en tónleikarnir voru löngu
planaðir og fóru fram fyrir fullum sal
áhorfenda í Salnum í Kópavogi.
Núna vinnur Bjartmar hörðum
höndum að því að mála upp í næstu
sýningu en einnig er hann að taka
upp næstu plötu Bjartmars og Berg-
risanna sem er langt á veg komin.
Ætlar að gera söngleik
„Nú eru þrjátíu ár á þessi ári frá því ég
hóf sólóferilinn. Sumarliði er þrítug-
ur,“ segir hann og vísar í persónuna
Sumarliða sem kemur gjarnan fyrir í
lögum Bjartmars.
„Þetta er eiginlega söngleikur.
Þessar týpur; Sumarliði, hippinn og
fúll á móti eru búnir að fylgja mér alla
tíð. Þetta eru kommentasjúklingar
sem kastast á. Sumarliði er ofsalega
flott týpa sem er með allt á hreinu,
hann er fagurkeri sem talar rétt mál.
Ég held hann sé að vinna sig upp í
ríkinu. Hann á þrjú börn, stelpan er
fimmtán ára á föstu-stelpan, svona
tengist þetta allt,“ segir hann hlæj-
andi og syngur texta úr nokkrum lög-
um. „Ég sé þetta fyrir mér og held að
þetta geti orðið mjög skemmtilegt. Ég
er búinn að sjá fyrir mér leikmyndina
og vonast til þess að geta sett þetta
upp,“ segir hann.
Veit ekki hvaðan
textarnir koma
Bjartmar hefur verið þekktur fyr-
ir skemmtilega texta sem oft eru lit-
aðir samfélagsádeilu. Á hann auð-
velt með að semja? „Ég hef alltaf
farið ofsalega varlega með þetta. Ég
veit ekkert hvaðan hugsunin kem-
ur, hún er bara sjálfráð, mér finnst
stundum eins og mér sé treyst fyrir
þessu. Ég vil ekki fara illa með þetta
og þess vegna myndi ég aldrei setja
lögin mín í auglýsingar. En ég veit
ekki hvaðan þetta kemur. Ég er bú-
inn að gera þetta síðan ég var krakki.
Ég ligg rosalega lengi yfir textun-
um samt,“ segir hann. „Hann er með
fullkomunaráráttu þegar kemur að
þessu,“ segir María. Bæði tónlistinni
og myndlistinni. Hann væri til í að
bæta endalaust. Ef hann sér myndir
sem hann hefur gert þá væri hann al-
veg til í að vera með pensil og bæta
aðeins við eða lagfæra,“ segir hún og
uppsker bros Bjartmars í staðinn.
Ekki feiminn við heiminn
„Ég er oft enn að spá í lög 20 árum
eftir að þau komu út, að það hefði
kannski frekar átt að vera svona eða
svona,“ segir hann brosandi. Bjart-
mar lítur framtíðina björtum augum
og er sérstaklega ánægður með æsku
landsins. „Ég er rosalega ánægð-
ur með íslensk ungmenni, hvort
sem er í íþróttum, tónlist, listum eða
hvað sem er. Þetta er æðisleg æska,
ég er ofsalega ánægður með unga
fólkið og segi bara; vertu ekki feim-
inn við heiminn. Hann hlakkar líka
til að gefa út plötuna með Bergris-
unum enda er þar að finna í mörg-
um textunum gamlar minningar. „Á
nýju plötu Bergrisanna er ég í sum-
um ljóðunum að framkalla myndir
sem ég hef geymt í huga mínum frá
bernsku, til dæmis eins og ljóðið Sól-
stafir,“ segir hann og endar þetta með
nokkrum ljóðlínum úr laginu:
Sólstafir fylla fjörðinn fögur er
hún blessuð jörðin sjórinn silfurtær
og túnin koparrauð. Trillukarlinn
oní fjöru ataður í slori og tjöru hann
er að gera klárt fyrir sumarúthaldið.
Máríuerlan undir bryggju býr sitt bú
að fyrirhyggju hún er að gera klárt
fyrir sumarúthaldið. n
Amma og afi María Björt, barnabarn þeirra Bjartmars og Maríu, er eitt af sjö barnabörn-
um þeirra hjóna. MynD Sigtryggur Ari
Veröldin hans Bjartmars Hér er hann í sínum heimi, þar sem hann skapar list. MynD Sigtryggur Ari
Söngleikur í smíðum Bjartmar undirbýr
söngleik byggðan á persónum úr lögum hans.
Fjölskyldan Hér er fjölskyldan öll saman komin síðastliðna páska.