Húnavaka - 01.05.2015, Page 110
H Ú N A V A K A 108
af 4 úr utanhéraðsfólki.
Nær helmingur, eða 15,
voru teknir í kasti, og
voru þar af 3 sprungnir
[…].
Langversta tilfellið var
þó 4 ára gamall dreng ur,
sem var fluttur framan
úr Vatnsdal um 40 km
veg með sprung inn botn-
langa inni á milli smá-
þarma og mjög mikla
lífhimnu bólgu.
Honum var gefið
strepto mycin [eitt fyrsta sýklalyfið] og haldið við með saltvatns- og
glucoseinndælingum en er á leið 1. vikuna fór hann að fá ileuseinkenni [garna-
lömun] og var á 8. degi gerður
holskurður á ný. Loddi þá
saman allt smágirnið og voru
graftar pollar þar á víð og dreif
en er reynt var að greiða þetta
lítið eitt til, kom gat á görnina,
sem var í skyndi saumuð út í
magálinn.
Drengurinn lá í nokkra daga
milli heims og helju en hjarnaði
smám saman við. Lá hann alls í
rúma 4 mánuði á sjúkrahúsinu
og gekk saur út um sárið, sem
ekki var hægt að loka vegna
þess hve húðin í kring var
fleiðruð. Var hann þá sendur á Lands spítalann og þar tókst að græða skinn ið
með því að skipta á honum um búð um á klukkutíma fresti.
Ég er ekki í vafa um, að streptomycinið varð þessum dreng til bjargar. Þetta
er í 4. skipti, sem ég hef orðið að grípa til þess þrautaúrræðis, síðan ég kom
hingað, að opna görn út um magálinn vegna lífhimnubólgu eft ir sprunginn
botnlanga. Í öll skiptin var um börn á aldrinum 4–7 ára að ræða, og tókst að
bjarga 3 þeirra með þessari aðgerð.
Í þetta skipti, sem sagt er frá hér að framan, taldi ég algerlega vonlaust um
drenginn eftir seinni skurðinn en hélt þó áfram inndælingum og öllum öðrum
tilfæringum, frekar af einhverjum þráa og aðstandendum til hugarhægðar. Var svo
að vísu í hin skiptin einnig og hefur það sannfært mig um, að þeim slynga sláttu-
manni á maður að sýna fulla óbilgirni í þess orðs upp runalegu merkingu.“ 3
3 Heilbrigðisskýrslur (Public Health in Iceland) 1948. Samdar af landlækni eftir skýrslum
héraðslækna og öðrum heimildum. With an English Summary. Reykjavík, Prentsmiðjan
Gutenberg, 1952. (bls. 78).
Blönduós. Spítalinn fyrir miðri mynd.
Páll V. G. Kolka og Björg kona hans.