Náttúrufræðingurinn - 2009, Qupperneq 17

17
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
vegar vegna náttúruverndarsjónar-
miða, þar sem slæmir vegir tak-
marka fjölda fólks og eiga þannig
þátt í að vernda viðkvæma náttúru
svæðisins. Hins vegar vegna þeirra
viðskiptatækifæra sem felast í að
bjóða upp á jeppaferðir á lélegum
vegum, enda töldu þeir að sér-
staða svæðisins lægi að einhverju
leyti í því. Ferðaþjónustuaðilar í
Skaftárhreppi telja aftur á móti að
ef vegurinn að Lakagígum væri
fær fólksbílum myndi gistinóttum
í hreppnum fjölga. Ekki er þó víst
að sú yrði raunin (16. mynd). Ef
vegurinn væri það góður að hægt
væri að skoða svæðið á hluta úr
degi myndi gistinóttum hugsanlega
fækka í hreppnum. Sama gæti gerst
ef gerð yrði hringleið um Miklafell
og Þverá sem tengdist inn á Lakaveg
við Galta. Ferðafólk gæti þá t.d.
gist í Skaftafelli og farið upp með
Þverá inn að Lakasvæðinu, komið
niður hjá Hunkubökkum og brun-
að áfram vestur í Vík sama dag,
án þess að skilja eftir eina einustu
krónu í Skaftárhreppi.
Ferðaþjónustuaðilar í héraði og
sveitarstjórnarmenn telja jafnframt
að betri vegur myndi lengja ferða-
mannatímann í Skaftárhreppi. Niður-
stöður frá umferðarteljurunum sem
settir voru upp á Lakasvæðinu sýna
aftur á móti að gestum fækkar mjög
þegar kemur fram í september, þótt
enn sé vel fært upp í Laka. Líkur
eru því á að annað en ástand veg-
arins takmarki fjölda ferðamanna
til Laka þegar haustar. Á vorin
byrjar umferð aftur á móti strax og
opnað er og því erfitt að meta út frá
talningunni hvort betri vegur, sem
opnaðist fyrr á vorin, myndi lengja
ferðamannatímann í þann endann,
en það má vel vera. Í því sambandi
verður þó að gæta þess að álag á
land er mest á meðan frost er enn
að fara úr jörðu á vorin og gróður
ekki farinn að taka vel við sér.
Lakasvæðið gegnir í dag mikil-
vægu hlutverki fyrir ferðaþjónustu í
Skaftárhreppi, en langflestir þeirra
sem fara inn að Lakasvæðinu gista
á Kirkjubæjarklaustri eða hjá ferða-
þjónustuaðilum í dreifbýli sveitar-
félagsins. Skálarnir á Lakasvæðinu
eru einnig nokkuð nýttir, þ.e. Blágil,
Hrossatungur og Miklafell. Sveitar-
stjórnarmenn, þjóðgarðsyfirvöld
og flestir ferðaþjónustuaðilar telja
að mikilvægi svæðisins fyrir ferða-
mennsku eigi eftir að aukast enn
frekar á næstu árum, þegar áhrifa
Vatnajökulsþjóðgarðs fer að gæta.
Sú auglýsing sem felst í þjóðgarðs-
nafngiftinni á eflaust eftir að laða
að fjölda ferðamanna í framtíðinni.
Í lögum um þjóðgarðinn er gert ráð
fyrir að Lakasvæðið verði eitt af
hliðum hans.
Umræður og ályktanir
Þolmörk ferðamennsku við Laka
Þolmörk ferðamanna gagnvart breyt-
ingum á umhverfinu ráða því hvert
þeir leita. Ef svæði er breytt þannig
að það höfði ekki lengur til þess
ferðamannahóps sem þangað sækir
nú, er þolmörkum þess hóps náð og
hann flytur sig annað. Á móti kemur
að svæðið höfðar þá til nýrra mark-
hópa. Þetta gæti gerst ef vegurinn
inn að Laka væri gerður fólksbílafær.
Ferðamenn sem þangað koma núna
eru almennt mjög hrifnir af því hve
frumstætt svæðið er. Aukin þjónusta
og frekari breyting á hinu náttúrlega
umhverfi svæðisins myndi eyða
þeirri sérstöðu sem svæðið hefur
sem ferðamannastaður í núverandi
mynd. Gestum myndi væntanlega
fjölga ef vegurinn væri gerður fólks-
bílafær. Þeim ferðamönnum sem
nú heimsækja Laka finnst gestum
ekki mega fjölga mikið. Sá hluti
þeirra sem sækist eftir fámenni og
því frumstæða og hefur gaman af
því að aka á grófum vegum myndi
því væntanlega leita á önnur svæði.
Í staðinn kæmu þeir sem færu á
fólksbifreiðum inn á Lakasvæðið.
Hagsmunaaðilar þurfa því að vega
og meta hvorn markhópinn þeir
vilja. Hagur ferðaþjónustuaðila í
Skaftárhreppi hlýtur að liggja í því
að hafa sem mestar tekjur af þeim
gestum sem þangað koma og hafa
13. mynd. Kraftur náttúruaflanna er kynngimagnaður við Lakagíga. – The power of nature
is impressive in the Laki area. Ljósm./Photo: Helga Davids.