Náttúrufræðingurinn - 2009, Qupperneq 33

33
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
hrammana, líkt og hann væri að
teygja úr sér.
Umhverfisráðuneytið ákvað í
samráði við Umhverfisstofnun að
reynd yrði björgun á dýrinu með
þeim ráðum sem tiltæk voru og
þess freistað að koma því lifandi
til náttúrlegra heimkynna. Aðgerð
var sett í gang í þessu skyni af hálfu
Umhverfisstofnunar. Áætlunargerð-
in reyndist flókin og tímafrek þar
sem engin reynsla af þess háttar
aðgerð var fyrir hendi. Áætlunin lá
fyrir seint um kvöld hjá Umhverf-
isstofnun og gekk út á að svæfa
dýrið með deyfilyfjum sem skotið
yrði úr pílubyssu, færa síðan dýrið
í búr og flytja það með varðskipi
að ísröndinni og sleppa því þar. Til
aðstoðar og skipulagningu á vett-
vangi var fenginn yfirdýralæknir
dýragarðsins í Kaupmannahöfn,
Carsten Grøndahl. Um þetta leyti
var Landhelgisgæslan fengin að
málinu og bauðst hún til að taka
þátt í aðgerðum með þyrlu og varð-
skipi. Umhverfisráðuneytið setti í
gang vinnu við að afla tilskilinna
leyfa hjá stjórnvöldum á Grænlandi
þannig að sleppa mætti dýrinu í
grænlenskri lögsögu.
Gengið var frá því við Icelandair
Cargo að þeir flygju með búrið og
danska dýralækninn til Akureyrar
þaðan sem þyrla Landhelgisgæsl-
unnar myndi flytja hann út á Hraun.
Ýmissa leyfa þurfti að afla varðandi
innflutning þess búnaðar sem stóð
til að nota við björgunaraðgerðina.
Búrið komst ekki fyrir í þyrlunni og
því þurfti að flytja það landleiðina
á staðinn. Að kveldi 16. júní var
búið að ganga frá flestum endum
hvað varðaði áætlunina um björgun
dýrsins, þ.e. flug með dýralækni og
búr, leyfisveitingar og samskipti við
Landhelgisgæsluna og lögreglu um
aðgerðir. Hvítabjörninn hafði lítið
hreyft sig úr bæli sínu í æðarvarpinu
á þessum tíma.
Aðfaranótt 17. júní hafði björninn
ekki mikið verið á ferðinni, en um
hálfsexleytið varð vart við hreyfingu
og dýrið tók að vafra um æðarvarp-
ið (4. mynd). Það gerði nokkrar
tilraunir til að fanga kollur sem enn
lágu á, en virtist ekki hafa erindi
sem erfiði. Eftir stuttan göngutúr
hélt dýrið niður að vatni þar sem
það lagðist aftur og hélt að mestu
4. mynd. Um klukkan sex að morgni 17. júní lét hvítabjörninn loks á sér kræla og fór að
ganga um æðarvarpið, líklega í ætisleit. Ljósm.: Þorsteinn Sæmundsson 2008.
3. mynd. Hraun á Skaga og Skagatá. Ljósm.: Þorsteinn Sæmundsson 2008.