Peningamál - 01.11.1999, Blaðsíða 38

sé um hlutverk ESCB í Maastricht-sáttmálanum
verður í þessari grein einungis rætt um hlutverk
evrukerfisins því aðeins sá hluti stofnana ESCB sem
tilheyrir evrukerfinu mun sinna því hlutverki sem
kveðið er á um í sáttmálanum.
Hlutverk evrukerfisins
Samkvæmt Maastricht-sáttmálanum er það hlutverk
evrukerfisins að sinna eftirfarandi meginverkefnum:
• að skilgreina og framkvæma peningastefnu evru-
svæðisins með það fyrir augum að stuðla að
verðstöðugleika og öðrum markmiðum EMU
svo fremi sem þau samrýmast verðstöðugleika;
• að framkvæma aðgerðir á gjaldeyrismörkuðum;
• að varðveita og ávaxta gjaldeyrisforða aðildar-
ríkjanna;
• að stuðla að hagkvæmri og áfallalausri starfsemi
greiðslukerfa;
• að gefa út seðla og mynt á evrusvæðinu.
Að auki skal evrukerfið taka þátt í eftirliti með
starfsemi lánastofnana og stuðla að stöðugleika fjár-
málakerfisins, veita álit um ný lagafrumvörp og til-
lögur að reglugerðum á verksviði þess, safna töl-
fræðilegum gögnum sem nauðsynleg eru til að það
geti sinnt hlutverki sínu og vinna að alþjóðlegri sam-
vinnu á sviði efnahags- og peningamála.
Verkaskipting innan evrukerfisins
ECB er kjarni evrukerfisins og ber ábyrgð á því að
það sinni hlutverki sínu. Ákvarðanataka innan kerf-
isins er miðstýrð. Bankaráð ECB (e. Governing
Council) tekur allar stefnumarkandi ákvarðanir bæði
um peningastefnu evrukerfisins og innri starfsreglur
þess. Framkvæmdastjórn ECB (e. Executive Board)
stjórnar aðgerðum kerfisins sem skulu vera eins
dreifstýrðar og hagkvæmt er. Seðlabönkum aðildar-
ríkjanna er því falið stórt hlutverk í framkvæmd
peningastefnunnar. Maastricht-sáttmálinn heimilar
ECB samt sem áður að framkvæma aðgerðir á mið-
stýrðan hátt ef þörf er á því.
Til þess að tryggja að dreifstýring aðgerða komi
ekki niður á framkvæmd þeirra ber seðlabönkum
aðildarríkjanna að fylgja leiðbeiningum og fyrirmæl-
um ECB. ECB hefur heimild til þess að gera nauð-
synlegar ráðstafanir til þess að tryggja að seðlabank-
ar aðildarríkjanna fylgi fyrirmælum, og geti skotið
álitamálum fyrir Evrópudómstólinn (e. European
Court of Justice).
Seðlabanki Evrópu
ECB er persóna að lögum skv. opinberum alþjóða-
rétti. Bankinn hefur því rétt til þess að gera sam-
þykktir á grundvelli opinbers alþjóðaréttar og taka
þátt í vinnu á vegum alþjóðastofnana s.s. Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins, Alþjóðagreiðslubankans (e. Bank
for International Settlements) og OECD. ECB hefur
víðtækar lagaheimildir á grundvelli þjóðarréttar í
hverju aðildarríki evrusvæðisins og hefur t.d. rétt til
37
Seðlabankakerfi Evrópu, ESCB
Seðlabankar aðildarríkjaSeðlabanki Evrópu, ECB
Bankastjórar
seðlabanka
Bankaráð
Governing Council
Framkvæmdastjórn
Executive Board
Fjórir
stjórnarmenn
Bankastjóri ECB
og varabankastjóri
Allsherjarráð
General Council