Peningamál - 01.03.2005, Blaðsíða 40

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PEN INGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
1
40
Meðfylgjandi tafla sýnir efnahagsspár sérfræðinga á fjármálamarkaði
sem gerðar voru í lok febrúar sl. Sem fyrr voru þátttakendur í könn-
uninni greiningardeildir Íslandsbanka hf., KB banka hf. og Lands-
banka Íslands hf. og Ráðgjöf og efnahagsspár ehf. Það vekur strax
athygli hversu mikill munur er á hæsta og lægsta gildi spánna, eink-
um fyrir verðbólgu og hagvöxt en einnig gengisvísitölu og úrvalsvísi-
tölu. Sérfræðingana greinir meira á um framvindu efnahagslífsins
næstu tvö árin en oft áður.
Efst í töflunni má lesa mat þeirra á verðbólguhorfum í ár og á
næsta ári. Verðbólguspá hækkar í samræmi við þróun vísitölu neyslu-
verðs undanfarið sem markast hefur af örri hækkun húsnæðisverðs. Sér-
fræðingar á fjármálamarkaði telja að verðbólgan yfir árið 2005 verði að
meðaltali 4,1% en 4% milli ársmeðaltala 2004 og 2005 og eru báðar
spárnar rétt við þolmörk verðbólgumarkmiðs Seðlabankans. Verðbólgu-
spá Seðlabanka er mun lægri en sérfræðinganna og rétt er að minna á
að í henni er reiknað með óbreyttum stýrivöxtum og gengisvísitölu á
spátímabili. Bankinn spáir 2,6% verðbólgu yfir árið 2005 og 3,6% milli
ársmeðaltala 2004 og 2005. Svarendur hafa mjög ólíkar skoðanir á verð-
bólguhorfum á næsta ári sem sjá má í töflunni. Að meðaltali álíta þeir að
verðbólga yfir árið hækki verulega, í 5,9%, en verði 4,9 % milli árs-
meðaltala 2005 og 2006. Til samanburðar gerir Seðlabankinn ráð fyrir
3,1% verðbólgu yfir næsta ár en 2,7% milli ársmeðaltala 2005 og 2006.
Markaðsaðilar eru heldur bjartsýnni á hagvöxtinn nú í ár en í
nóvember sl. og búast við 5,8% vexti en 4,3% á næsta ári. Sem fyrr
segir er allnokkur munur á hæstu og lægstu gildum. Seðlabankinn
spáir töluvert meiri vexti: 6,4% 2005 og 6,1% 2006.
Svarendur telja að gengisvísitalan verði 122 stig eftir tólf mán-
uði sem er töluvert lægra gengi en verið hefur undanfarnar vikur en
gengisvísitalan hefur sigið jafnt og þétt frá byrjun desember. Þá gera
þeir ráð fyrir að gengisvísitalan standi í röskum 130 stigum eftir tvö
ár sem þýðir enn frekari gengislækkun.
Stýrivextir Seðlabanka Íslands voru hækkaðir 22. febrúar sl. í
8,75%. Sérfræðingarnir reikna með frekari vaxtahækkunum næstu
mánuði því þeir spá að meðaltali 9,9% stýrivöxtum að ári - og eru þar
nánast á einu máli - en gera síðan ráð fyrir lækkun í 8,8% eftir tvö ár.
Þegar ráða á í framtíðarverð hlutabréfa eru uppi afar ólíkar
skoðanir. Næsta árið búast tveir við verðhækkun, einn við óbreyttu
ástandi og annar við lækkun hlutabréfaverðs. Enn meiri munur er á
spám til tveggja ára.
Eins og undanfarið spá allir því að fasteignir hækki áfram í
verði, hvort sem horft er eitt eða tvö ár fram á við.
Rammagrein 3
Könnun á mati sér-
fræðinga á fjármála-
markaði á horfum í
efnahagsmálum
2005 2006
Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi Meðaltal Lægsta gildi Hæsta gildi
Verðbólga (yfir árið) 4,1 3,2 5,0 5,9 4,5 8,2
Verðbólga (milli ársmeðaltala) 4,0 3,5 4,8 4,9 3,5 7,3
Hagvöxtur 5,8 4,5 6,5 4,3 2,5 5,5
Eitt ár fram í tímann Tvö ár fram í tímann
Gengisvísitala erlendra gjaldmiðla 122,0 115,0 130,0 130,6 125,0 137,0
Stýrivextir Seðlabankans 9,9 9,8 10,0 8,8 7,0 10,0
Langtímanafnvextir2 7,9 7,5 8,8 7,3 7,0 7,8
Langtímaraunvextir3 3,5 3,2 3,7 3,5 3,3 4,0
Breyting úrvalsvísitölu aðallista 5,0 -15,0 20,0 10,7 -19,3 29,0
Breyting fasteignaverðs 13,8 10,0 20,0 16,5 5,0 26,0
1. Taflan sýnir breytingu milli tímabila í % nema að því er varðar gengi og vexti. Sýnd eru þau gildi sem spáð er fyrir vexti (%) og gengisvísitölu erlendra gjaldmiðla (stig).
Þátttakendur í könnuninni eru greiningardeildir Íslandsbanka hf., KB banka hf., Landsbanka Íslands hf. og Ráðgjöf og efnahagsspár ehf. 2. Ávöxtunarkrafa í tilboðum
viðskiptavaka í ríkisbréf (RIKB 13 0517). 3. Ávöxtunarkrafa í tilboðum viðskiptavaka í íbúðabréf (HFF 15 0644).
Heimild: Seðlabanki Íslands.
Yfirlit yfir spár sérfræðinga á fjármálamarkaði1