Bændablaðið - 23.01.2014, Side 12

Bændablaðið | Fimmtudagur 23. janúar 201412
Fréttir
Reisa 100 milljóna króna
fóðurstöð í Flóahreppi
Fimmtudaginn 16. janúar tók
Bjarni Stefánsson, loðdýrabóndi
í Túni í Flóa og stjórnarformaður
Fóðurstöðvar Suðurlands, fyrstu
skóflustunguna að nýrri byggingu
stöðvarinnar sem verður í
Heiðargerði í Flóahreppi, við hlið
Kjötmjölsverksmiðjunnar.
Þetta er gert á 30 ára afmæli
Fóðurstöðvarinnar, en nýja
byggingin, sem verður um 500
fermetrar, verður tekin í notkun
í vor. Starfsemin, sem er nú á
Selfossi, flyst því í Flóahrepp. Í dag
þjónar stöðin níu loðdýrabúum en
framleiðslan er um 2.500 tonn á ári
af fóðri, þar af eru um 2.000 tonn
lífrænn úrgangur.
„Okkur líst mjög vel á að flytja
starfsemina í Flóahrepp. Við höfum
fengið mjög góðar viðtökur hjá
sveitarstjórn og íbúum, þannig að
tilfinningin fyrir flutningum
er mjög góð. Fyrirtækið hefur
verið rekið á sömu kennitölunni
þessi 30 ár og starfsemin
gengur mjög vel enda erum
við með úrvals starfsfólk og
góða viðskiptavini,“ sagði
Bjarni. Kostnaðurinn við nýju
bygginguna er áætlaður um
100 milljónir króna. /MHH
Nýtt ár er gengið í garð með
öll sín tækifæri, lausnir og
sigra. Vandamál eru ekki til,
sagði bjartsýnismaðurinn, bara
verkefni og lausnir.
Íslenskir bændur, mjólkur-
iðnaðurinn og Mjólkursamsalan
hafa verið í umræðunni eftir
áramótin vegna þess að flutt var
inn írskt smjör til að mæta því að
birgðir á fitu eða smjöri voru í
lágmarki og annaðhvort varð MS
að láta vanta vöru fyrir jólin og þá í
smurostum því engum datt í hug að
láta skorta smjör eða rjóma.
Það vantaði smjör vegna þess
að kýrnar mjólkuðu minna á
rigningarsumri sunnanlands og
mikil neyslubreyting átti sér stað
meðal þjóðarinnar og smjörsala
stórjókst af mörgum ástæðum og
ekki síst vegna þess að læknar
viðurkenna nú hreina náttúruafurð
eins og smjör og setja það á ný í
hollustuflokk miðað við aðra
fitu. Svo voru allir kolvetna- og
megrunarkúrarnir þar sem sykur
er orsök óhollustunnar en fitan úr
dýraríkinu talin af því góða.
Írska smjörið fyllti mælinn
Við skulum viðurkenna að miðað
við neytendaumræðu dagsins hér
heima og erlendis var eins og
írska smjörið hafi fyllt mælinn.
Bændurnir ósáttir við okkur í
mjólkuriðnaðinum og svo koma
margir inn í umræðuna í öðrum
tilgangi. Hrossakjöt í ESB í staðinn
fyrir nautakjöt og franska og
ítalska hneykslið eða kjötbökurnar
kjötlausu í Borgarnesi.
Nú hefur Sindri Sigurgeirsson,
formaður Bændasamtakanna, sett
deilumálið í farveg þar sem ýmsir
aðilar eru kallaðir að stefnumótun
um uppruna og rekjanleika
landbúnaðarafurðanna. „Hver
framleiðir matinn minn.“ Margar
kjötvinnslur eða afurðastöðvar hafa
merkt allar innfluttar kjötvörur
lengi, svo sem hakk, svínasíður eða
nautalundir. Það gerir Kjarnafæði
og aðrir lýsa nú yfir að þeir muni
fylgja þessari línu. Ég heyri að
afurðastöðvar bænda eru tilbúnar
að fara þessa leið og því ber okkur
að fagna þessari stefnumótun.
Nóatún merkir kjötborðið sitt
fánalitum og segir neytandanum
að þar sé eingöngu íslenskt kjöt.
Mjólkursamsalan með sitt hreina
merki og mikla vöruúrval á auðvelt
með að fylgja þessari línu þá eða að
merkið er tákn um að íslensk mjólk
er eingöngu á bak við merkið. Og
þurfi aftur að flytja inn smjör –
sem ég tel ólíklegt – yrði sú vara
sérmerkt.
Tollar og opinber verðlagning
Svo verða bændur að muna
að verslun og þjónusta eru í
umræðunni í öðrum tilgangi, þeim
finnst líklegt að hægt sé að sundra
liðsheildinni og að tollar verði
einhliða felldir niður eða lækkaðir
til að auðvelda innflutninginn sem
er þeirra hjartans mál. Enda snýr
þeirra eftirspurn eftir „kjörkuðum,“
stjórnmálamönnum eins og þau
orða það, sem hrinda kerfinu.
Svo er hin opinbera verðlagning
annað, en hún er á nokkrum
vörum, svo sem mjólk, rjóma,
smjöri og ostum. Alþingi lögfesti
það fyrirkomulag 2004 ekki
síst til að tryggja samkeppni í
smávöruverslun og stuðla að því
að meðalstórar og smærri verslanir
ættu áfram sinn tilverugrundvöll.
Einnig til að tryggja framboð
þessara dagvara á sama verði um
land allt og í litlum og stórum
matvöruverslunum, og að bændur,
hvar sem þeir búa, fái sama verð
fyrir sína mjólk. Ég minnist þess að
eigendur smærri verslana sögðust
loka búðinni ef þeir stóru fengju
þessar dagvörur á hinum stóra
afslætti sem frjáls verðlagning
kallar fram hér á landi. Ég tel
reyndar að opinber verðlagning
með fulltrúa launþega, bænda
afurðastöðva og ríkisins hafi
reynst gegnsæ í vinnubrögðum
og sanngjörn bæði neytendum og
bændum.
Ég er að fullu sannfærður
um þessi afstaða og ákvörðun
meirihluta Alþingis 2004 hafi
bæði verið á rökum reist og
einnig gefið góða raun fyrir
neytendur og bændur. Því til
staðfestingar er hægast að vitna
í niðurstöður rannsóknavinnu
Samkeppnisyfirvalda sem birtust
í tveimur skýrslum stofnunarinnar,
Matvöru markaðurinn Verðlags-
þróun í smásölu 1996 til 2000
(1/2001) og í skýrslu um
Verðþróun og samkeppni á
dagvörumarkaði (2/2012). Þar má
lesa bæði með beinum og óbeinum
hætti, að ákvörðun um opinbera
verðlagningu var að fullu réttmæt
– auk þess sem þar má greina
á niðurstöðum, að aðstæður á
smásölumarkaði dagvara hafa
lítið breyst á umræddu tímabili
1996–2011, nema í þá átt að hinir
stóru verða stærri.
Í hagræðingarstarfi sínu síðustu
árin hefur mjólkuriðnaðurinn
lækkað árlegan vinnslukostnað
um 2 milljarða kr., sem svarar til
20 kr. á lítra nýmjólkur eða um
200 kr./kg ost. Þessi ávinningur
hefur gengið til neytenda í gegnum
heildsöluverð mjólkurvara og til
bænda í gegnum mjólkurverð til
þeirra. Umræðan er af hinu góða
og nú er upprunamerkingin komin
í góðan farveg og neytendur og
bændur horfa fram á veginn til
komandi verkefna.
Guðni Ágústsson, framkvæmdastjóri SAM:
Ekki vandamál, bara
verkefni og lausnir
Fróðleiksmolar um hrossabeit
Landgræðslan hefur gefið út
bæklinginn Fróðleiksmolar
um hrossabeit, en í honum er
fjallað um ýmis atriði er varða
beitarstýringu og velferð hrossa
og lands. Í bæklingnum er farið
yfir hvaða einkenni þarf að hafa
í huga þegar ástand hrossahaga
er metið.
Þar er einnig ástandsskali þar
sem hrossahögum er skipt í flokka
frá 0–5 eftir ástandi og einkennum
og myndir því til skýringa.
Þessi ástandsflokkun birtist
fyrst í ritinu Hrossahagar, sem
gefið var út 1997. Einnig eru
leiðbeiningar um úrbætur, sé þeirra
þörf. Tilgangurinn með útgáfu
fróðleiksmolanna er að auðvelda
hestamönnum að meta ástand sinna
hrossahaga og stuðla þannig að
bættri landnýtingu.
Hægt er að nálgast bæklinginn á
vefsíðu Landsgræðslunnar, land.is
og einnig á héraðssetrum hennar.
nýrri byggingu Fóðurstöðvar Suðurlands. Myndir / MHH
Loðdýrabændur og sveitarstjóri Flóahrepps, Margrét Sigurðardóttir (í
Verktakafyrirtækið Arnon í
Hveragerði sér um jarðvegs-
vinnu og byggingu nýja húss-
ins. Hér til hægri er Helgi
Ársælsson, gröfumaður fyrir-
tækisins.
Torfi Áskelsson,
framkvæmdastjóri
á mynd enda stórviðbu
rður á 30 ára afmælisár
i
stöðvarinnar.
Hross kroppar í snjóinn í ætisleit eftir óveður í Mývatnssveit. Mynd / MÞÞ
Bændablaðið Smáauglýsingar 56-30-300