Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1992, Síða 36

SIGURÐUR MAGNÚSSON FRÁ ÞÓRARINSSTÖÐUM
Beinafundur á Þórarinsstöðum í Seyðisfirði
Bærinn Þórarinsstaðir í Seyðisfirði er sunnanverðu fjarðarins, nokkum
veginn miðsvæðis frá Skálanestanga að fjarðarbotni.
Saga Þórarinsstaða er mér lítt kunn. En ekki er ósennilegt að Þórarins-
staðir hafi verið byggðir allt frá landnámstíð og þar hafi búið Þórarinn í
Seyðisfirði sem getið er um í Landnámu og víðar. Hann var afi Kol-
skeggs hins fróða, sem sagði frá landnámi á Austfjörðum. Gömul sögn
hermir að í brekku nokkurri skammt fyrir austan íbúðarhúsið á Þórarins-
stöðum hafi verið bænhús til foma. Fáir lögðu þó trúnað á sögnina og
þótti hún heldur ósennileg, en áttu þó engin rök gegn henni. Mönnum
virtist þó sem þama vottaði fyrir mannvirkjum nokkrum. Brekka sú sem
ég áður nefndi, heitir Hólatún, líka nefnd Hesthúshólar og Hólastykki.
Sumarið 1938 var mjög votviðrasamt á Austurlandi, einkum seinni hluti
þess. Víða varð hey úti þetta haust og ónýttist meira og minna vegna
þessara votviðra. Var ákveðið að byggja votheysgryfju á Þórarinsstöð-
um.
Hólatún varð fyrir valinu og einmitt sá staðurinn sem sögnin gamla
hermdi að bænhúsið hefði staðið á. Þá bjó á Þórarinsstöðum merkis-
bóndinn og sæmdarmaðurinn Sigurður Jónsson hreppstjóri Seyðisfjarð-
arhrepps. Hann hafði allstórt landbú og vélbátaútgerð, sem hann sá um
ásamt Þórami syni sínum. Eg, fóstursonur Sigurðar, sá um heyskap fyrir
hann þessi árin. Mér var falið að sjá um byggingu votheysgryfjunnar.
Með mér vann að því verki Bjöm Björnsson frá Sjávarborg í Seyðisfirði,
vandaður maður í orði og verki. Hann var þá kaupamaður á Þórarins-
stöðum.
Neðantil í Hólatúninu, þar sem bænhúsið hafði átt að standa, var dálítil
flöt og allbrött brekka niður af henni. Vegna brekku þessarar varð þessi
staður helst fyrir valinu, því það átti að gera frárennsli frá botni gryfj-
unnar og þama var góð aðstaða til þess. Ég heyrði slíka votheysgerð
nefnda sæthey, en ekki súrhey, sem þá mun hafa verið algengara á þess-
um tíma. Svo þótti einnig hagstætt að gryfjan var skammt frá fjósinu