Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1992, Page 123

MULAÞING
121
vík, sem bendir ótvírætt til vistar þeirra í Strandasýslu.5 Má því telja, að
nokkurn veginn fullkomin vissa sé fyrir því, að það hafi verið áður-
greindir strokufangar, sem ferðuðust norður eftir Múlasýslu með skrif-
lega beiðni yfirvaldsins, Hans Wíums, um að fólk greiddi götu þeirra til
heimkynna sinna. Þetta kann að virðast harla ósennilegt, en engu að síð-
ur verður þessum vitnisburði þingmannanna ekki mótmælt, og sýnir
hann því, svo að ekki verður um villzt, að Wíum hefur engan veginn
skirrzt við að liðsinna sekum mönnum, ef því var að skipta.
Nokkru eftir þetta, eða 1. október 1766, ritaði Pétur Þorsteinsson
Magnúsi amtmanni kæru yfir þessari og annarri embættishegðun
Wíums, einkum í réttarfarsmálum. Kvað hann allt mega ganga sem vildi
í þeim efnum og hefði hið fimmtán ára gamla Sunnefumál verið gott
dæmi um það. Taldi hann, að draga mætti nokkrar ályktanir um hegðun
Wíums af þeim þremur “óskilamönnum”, sem lýst hefði verið á alþingi
árið áður. Orðrétt sagði hann:
“Veit ég ei betur en að hans ráði einum hér í miðp: í Húsavík til vistar væri
niðurkomið, og með hinum tveimur skrifaði hann reisupassa, með hvern þau
reistu í gegnum norður part sýslunnar”.6
Enda þótt kalt væri á milli þeirra nágrannasýslumannanna, hefði hann
varla leyft sér að bera Wíum opinberlega á brýn slíkar ávirðingar án
þess að hafa nokkum veginn öruggar sannanir fyrir þeim, og staðfestir
það því betur en nokkuð annað sannleiksgildi þess, sem hér hefur verið
sagt. Hins vegar kemur hvergi fram, að Wíum hafi verið veitt nein á-
minning fyrir hjálp sína við þessa sakborninga eða nokkur eftirmál orð-
ið út af kæru Péturs. Það kann þó að vera, að þótt hafi skorta sannanir
fyrir því, að um umrædda sakamenn hafi verið að ræða, enda hafa þau
vafalaust farið huldu höfði, er þau fréttu, að Pétur var kominn á slóð
þeirra. Er það því til sönnunar, að árið eftir varð vart við “útileguþjófa-
vistir” á Brúaröræfum, sem talið var að væru Eyvindur og Halla. Gerði
Pétur Þorsteinsson út leiðangur að leita þeirra, en sú leit bar ekki árang-
ur, enda þótt eldstó þeirra fyndist.7
Gísli Konráðsson hefur skrásett aðra frásögn um hjálpsemi Wíums við
eftirlýstan afbrotamann, Magnús að nafni, er flúið hafði af Vesturlandi
austur í Múlasýslu og notið þar aðstoðar hans við að komast undan,
enda þótt það mistækist. Svipaða frásögn hefur og Sigfús Sigfússon
skráð skömmu fyrir síðustu aldamót eftir frásögn gamalla manna á
Fljótsdalshéraði, og þar sem Gísla ber saman við Sigfús í öllum aðalat-