Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1992, Qupperneq 162

160
MULAÞING
júní 1554 getur tveggja bræðra hans, sr. Ólafs sem kemur nokkrum
sinnum við skjöl og var lengst prestur á Hallormsstöðum og Jóns sem
kvæntist ekkju6 Jóns Þorsteinssonar á Eyjólfsstöðum á Völlum og bjó
þar. Þriðji bróðir Einars Árnasonar var Ásbjöm Ámason lögréttumaður
á Hallormsstöðum 1540.7Fjórði bróðirinn var sr. Magnús8 á Kolfreyju-
stað og Skorrastað.9 Systir þeirra bræðra var Ragnhildur staðarhaldari í
Möðrudal.10
Bræður Einars Árnasonar, sr. Ólafur og sr. Magnús, voru um langan
tíma í tölu helstu presta austanlands. Sr. Magnús gæti verið sá sem
Gissur biskup Einarsson skipar officialis í ágúst 1541,11 Ásbjöm er um
árabil lögréttumaður úr Múlaþingi og augljóslega í röð bestu bænda
austanlands. Þetta sýnir svo ekki verður um villst að þau Árnabörn eru
“af góðri rót’’ eins og sr. Einar skáld í Heydölum segir í ævikvæði
- 12
sinu.
Árni Kollgrímsson
Nú er það engan veginn víst að faðir sr. Einars komi fyrir í fáskrúðug-
um heimildum 16. aldar. Líklegt verður það þó að teljast.
Ég tel að faðir hans hafi verið Ámi nokkur Kollgrímsson sem er
staddur í Njarðvík í Borgarfirði þann 31. janúar 1539.13 Ásamt Áma er
vottur að sölu á Gripdeildarreka Ásbjörn Árnason og kemur hann þá
fyrst við skjöl. Þetta skjal er reyndar merkilegt fyrir þeirra hluta sakir að
Bjöm “skafinn” í Njarðvík virðist ná verðmætum reka fyrir þrjár ær, og
er hægt að ímynda sér að þar hafi sulturinn rekið Eirík Móðólfsson til
að selja stórbóndanum í Njarðvík erfðagóss.
En hver var Ámi Kollgrímsson? Ekki eru frekari heimildir um þann
mann, en föðumafnið gefur hinsvegar vísbendingu í þá átt að hann hafi
verið sonur sr. Kollgríms Koðránssonar sem um árabil var einn hefðar-
klerka austanlands. M.a. var sr. Kollgrímur prestur í Vallanesi14 hluta
þess tíma sem sr. Einar segist hafa verið í uppeldi í Vallanesi.
Ef miðað er við hvenær systkini sr. Einars koma við skjöl, þá er ekki
ólíklegt að hann hafi verið nokkuð eldri og þess vegna ekki sammæðra.
Eins og fyrr sagði þá eru heimildir fyrir því að Einar Ámason var
fæddur 1498, og því gæti Árni faðir hans verið fæddur rétt fyrir 1480.
Móðir sr. Einars gæti síðan verið dóttir Einars hirðstjóra Ormssonar
eins og Benedikt frá Hofteigi getur sér til um.
Rétt er að vekja athygli á atriði sem gæti bent til að Ámi Kollgríms-
son væri ekki faðir sr. Einars. Ámi Einarsson á Hafursá, sonur Einars