Múlaþing: byggðasögurit Austurlands - 01.01.1992, Side 212

210
MÚLAÞING
Á tvítugs aldri til opt bar,
þó trúi því nú enginn,
bæjarleið sér brugðu þar
bríkur að horfá drenginn.
Eg hefi verið á mörgu heimilinu og eru þau æði misjöfn og heimilislíf-
ið, eins og náttúrlegt er, því menneskjurnar vóru aldrei skapaðar svo að
allt gæti verið jafnt, og mest og leiðinlegast sumstaðar að sjá karlmenn
rápast um iðjulausa meiri hluta vetrarins, þó þeir hafi hlaupið út til
kinda, ekki að tala um yfirstöður kringum bæi þar sem hæg fjárgeymsla
er og liggja svo alla nóttina í rúmunum. Þetta hefi eg víða séð, og aptur
önnur heimili, sem öllu fólki sleppur aldrei verk úr hendi. Þar gengur
optast betur til að jafnaði, einnig þar sem hafa verið mörg böm, þegar
foreldramir hafa látið þau ganga aðgjörðalaus daginn út og daginn inn,
já og tefja verk af fullorðnum með ærslum og ógangi. Þetta á sér stað
sumstaðar því miður. Þegar eg hef dvalið á þeim heimilum, hefi eg reynt
að stilla bömin við eitthvað, farið að kenna sumum að draga til stafs,
smíðað þeim tafl, og kennt þeim gang í því, myllu, refskák og manntafli,
og jafnframt predikað fyrir þeim að taka í sig menningu og dugnað til að
vinna sér og öðrum til sóma, því iðjuleysið væri skömm og skaði á
hvörju heimili, en dugnaður framkvæmd og reglusemi sæmd og sómi
fyrir þau og heimilið, og það ekki einasta, heldur fengju menn hrós útum
allan heim, þeir sem yrðu duglegir í stöðu sinni. Mér hefur altént leiðst
að sjá iðjuleysi, þó eg hafi kannske aldrei verið iðjumaður sjálfur, þá er
það aldrei nema ljótt og leiðinlegt, því optast má fá eitthvað að vinna sér
og öðrum í þarfir. Eg er hreint þreyjulaus þegar eg hefi ekkert að fitla
við, fyrir utan það hvað það styttir tímann fyrir öllum, og ekki síst fyrir
þeim sem eru heldur þunglyndir, þá hressir vinnan og gleður.
Árið 1887 fór eg frá Hafrafelli suður að Geithellrum í Álptafirði. Eg
hefi kunnað svona allvel við mig, eptir því sem af er að gjöra. Mér fellur
það þyngst, að geta nú ekki verið nálægur þessari stúlku, sem eg fékk
svoddan elsku á, uppúr stóru legunni á Hrafnkelsstöðum, fyrir það
hvominn hún passaði mig og hjúkraði þann tíma sem hún gat. Eg er viss
um að eg hefði dáið hefði hún ekki verið þar, og hefur þetta fleirum orð-
ið enn mér, að fá ást á þeim sem hafa verið yfir (þeim) veikum. Fyrir
utan það, að hún hefur það upplag, að sýna alla nákvæmni því sem eitt-
hvað er vesælt, og svo höfum við verið nálægt hvort öðru um 8 ár, en þó
hún hafi verið á öðrum bæjum, þá hefur hún þó jafnaðarlega opt vikið
sitthvörju í veg fyrir mig, bætt leppa mína sem hafa forargast í smíðun-