Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2010, Síða 59

Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 3. tbl. 86. árg. 2010 55
Ritrýnd fræðigrein
lyfjategundir en fjórar (mynd 2). Ellefu af 24 þátttakendum gátu
tjáð sig skiljanlega og tíu gátu venjulega gert sig skiljanlega
en þurftu tíma til að finna orð. Þegar skilningur þátttakenda
á samtölum var athugaður kom í ljós að níu einstaklingar
höfðu fullan skilning og aðrir níu höfðu venjulega skilning
á því sem fram fór. Tíu þátttakendur kvörtuðu endurtekið
undan kvíða. Helmingur hafði haft dapurt, þjáningarlegt eða
áhyggjufullt yfirbragð undanfarið. Fjórtán höfðu dregið sig
í hlé frá félagslegum samskiptum undanfarna daga og tólf
einstaklingar höfðu verið greindir með þunglyndi. Þreyta var
áberandi meðal þátttakenda og fundu sextán hinna öldruðu
fyrir það mikilli þreytu daglega að þeir gátu ekki lokið við það
sem þeir tóku sér fyrir hendur eða voru of þreyttir til að byrja á
verkum (mynd 2). Sjá má á mynd 3 hvernig þátttakendur mátu
eigið heilsufar.
Aðstoð og stuðningur frá fjölskyldu og heilbrigðis- og
félagsþjónustu
Flestir þátttakenda eða 19 af 24 tóku engan þátt í félagsstarfi.
Þrettán fengu heimsókn frá gömlum vinum eða ættingjum síðasta
mánuðinn og fimm fengu heimsókn fyrir meira en mánuði síðan.
Átta þátttakendur voru ekki í tengslum við gamla vini eða ættingja
í gegnum síma eða með tölvusambandi. Sjö þátttakendur voru
minna en eina klukkustund einir heima á sólarhring og sex voru
einir heima í eina til tvær klukkustundir á sólarhring. Sex voru þrjár
til átta klukkustundir einir heima og fimm sögðust vera einir heima
í meira en átta klukkustundir á sólarhring.
Tafla 2. Skipting aldraðra eftir færni við að sinna flóknari athöfnum daglegs lífs og þörf fyrir aðstoð og stuðning (N=24).
N=24 Máltíðir Venjuleg
heimilis­
störf
Fjármála­
umsýsla
Lyfja­
notkun
Notkun
síma
Stigar Innkaup Ferðir með
almennings­
vagni
Sjálfbjarga 2 1 1 3 5 11 0 1
Lítil aðstoð 3 1 0 1 6 4 1 1
Mikil aðstoð 4 7 5 10 6 5 9 4
Algjörlega ósjálfbarga/framkvæmir ekki 15 15 18 10 7 4 14 18
Alls 24 24 24 24 24 24 24 24
Fjöldi aldraðra (n) með sjúkdómsgreiningu
Al
zh
eim
er
M
inn
iss
júk
dó
m
ar
a
ðr
ir
en
A
lzh
eim
er
Pa
rk
en
so
ns
júk
dó
m
ur
He
ila
bló
ðf
all
Hj
ar
ta
sjú
kd
óm
ur
ve
gn
a
bló
ðþ
ur
rð
ar
Hj
ar
ta
bil
un
La
ng
vin
n
lun
gn
at
ep
pa
Þv
ag
fæ
ra
sý
kin
g
sl.
9
d
ag
a
Sy
ku
rs
ýk
i
9
7
33
9
5
11
4 3
Mynd 1. Sjúkdómsgreiningar aldraðra sem bíða hvíldarinnlagnar.
Le
gið
á
sj
úk
ra
hú
si
á
síð
us
tu
3
m
án
.
Fjöldi aldraðra (n)
16 16
12 12 12
22
24
13
11 1110
21
18 17
8 9
5
Fu
ll s
tjó
rn
á
þ
va
gi
Fu
ll s
tjó
rn
á
h
æ
gð
um
Þö
rf
fyr
ir
ble
iu/
un
dir
br
eið
slu
Sa
ga
u
m
h
æ
gð
at
re
gð
u
Ta
ka
ly
f d
ag
leg
a
Fjö
lly
fja
no
tk
un
(+
10
te
gu
nd
ir
da
gle
ga
)
En
du
rte
kn
ar
k
va
rta
nir
te
ng
da
r k
víð
a
No
ta
r þ
un
gly
nd
isl
yf
og
/e
ða
ö
nn
ur
g
eð
lyf
No
ta
r þ
un
gly
nd
isl
yf
og
/e
ða
ö
nn
ur
g
eð
lyf
o
g
sv
efn
lyf
No
ta
r s
ve
fn
lyf
Fin
na
fy
rir
þ
re
ytu
Ge
ta
tj
áð
si
g
sk
ilja
nle
ga
a
llta
f/o
fta
st
Sk
am
m
tím
am
inn
i s
ke
rt
Sj
álf
stæ
ði
til
ák
va
rð
an
at
ök
u
við
d
ag
leg
ar
a
th
afn
ir
Sk
er
t á
ttu
n
Sk
er
ðin
g
á
fra
m
kv
æ
m
da
m
inn
i
Mynd 2. Heilsufar, andleg líðan, vitræn geta og tjáskipti aldraðra sem bíða hvíldarinnlagnar.