Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2013, Qupperneq 12

Tímarit hjúkrunarfræðinga – 3. tbl. 89. árg. 20138
Á undanförnum árum hefur mátt greina breytingu á kennslu í grunnnámi í
hjúkrunarfræðideild Háskóla Íslands. Þessi breyting felst í því að dregið hefur úr
kennslu og leiðsögn í klínísku námi nemenda. Þar kemur tvennt til. Annars vegar
hefur dregið úr beinni kennslu sérfræðinga og kennara hjúkrunarfræðideildar og
hins vegar hefur leiðbeining af hendi hjúkrunarfræðinga á vettvangi minnkað.
Hvorutveggja stafar af alvarlegum fjárhagsvanda.
FRAMTÍÐ KLÍNÍSKRAR KENNSLU
Í GRUNNNÁMI Í HJÚKRUNARFRÆÐI
Fjárveitingar til hjúkrunarfræðináms
á Íslandi hafa alla tíð verið minni en
fjárveitingar til sambærilegs náms,
bæði í innlendum og erlendum
samanburði. Niðurskurður á fjárveitingu
til hjúkrunarfræðimenntunar í HÍ í kjölfar
efnahagskreppunnar 2008 kom sér því
sérstaklega illa. Fjárveiting til starfsemi
hjúkrunarfræðideildar dróst saman um
þriðjung frá 2007 til 2012. Fastráðnum
kennurum við deildina hefur fækkað um
sama hlutfall á því tímabili. Launagreiðslur
til leiðbeinenda (deildarkennara) á
Helga Jónsdóttir, Þóra Jenný Gunnarsdóttir, Birna G. Flygenring, Auður Ketilsdóttir, Marianne E. Klinke
og Þorbjörg Sóley Ingadóttir, helgaj@hi.is
klínískum vettvangi hafa lagst af.
Hlutfall nemenda á fastráðinn kennara í
grunnnámi er nú 23 í hjúkrunarfræðideild.
Til samanburðar þá er hlutfallið 10 í
læknadeild og 16 í sjúkraþjálfun. Ein
af meginathugasemdum, sem alþjóðleg
úttektarnefnd á vegum Mennta­ og
menningarmálaráðuneytisins, gerði árið
2007, þegar heilbrigðisvísindagreinar
fengu starfsleyfi samkvæmt nýjum
lögum um háskóla, var að fjárveiting
til hjúkrunarfræði og sjúkraþjálfunar
yrði færð til samræmis við aðrar
heilbrigðisvísindagreinar. Ekkert hefur
miðað í þá átt. Áratugalöng barátta
hjúkrunarfræðinga fyrir fjárveitingum til
samræmis við sambærilegar fræðigreinar
hefur svo til engu skilað. Í því sambandi
má benda á að þegar geisla­ og
lífeindafræði fluttist í læknadeild árið
2005 var fjárveiting á hvern nemanda
strax meiri en í hjúkrunarfræði. Þau
jákvæðu tíðindi urðu hins vegar nýverið
að fjárveiting til ljósmæðranáms fyrir árið
2013 var hækkuð og er sambærileg
fjárveitingu til kennslu í læknisfræði.
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
-
A
ct
av
is
3
1
3
0
9
1
Göngum frá
verknum
Notkunarsvið: Íbúfen inniheldur íbúprófen sem er bólgueyðandi, verkjastillandi og hitalækkandi lyf. Íbúfen tilheyrir okki lya sem kölluð eru NSAID lyf (bólgueyðandi lyf sem ekki eru sterar). Íbúfen er notað við vægum
til meðal miklum verkjum eins og höfuðverk, mígreni, tannpínu, tíðaverkjum og hita. Ekki má taka Íbúfen: Þeir sem hafa ofnæmi fyrir íbúprófeni, öðrum skyldum lyum eða einhverju hjálparefnanna. Þeir sem fengið
hafa ofnæmisviðbrögð eins og astma, nefrennsli, útbrot með kláða eða ef varir, andlit, tunga eða háls hafa bólgnað upp eftir að hafa tekið íbúprófen eða skyld lyf. Þeir sem þjáðst hafa af sárum eða blæðingum í maga eða
smáþörmum (skeifugörn) í tengslum við fyrri notkun bólgueyðandi verkjalya, þjást núna af sárum eða blæðingum í maga eða smáþörmum (skeifugörn) eða hafa áður þjáðst af slíku, tvisvar eða oftar, með alvarleg lifrar-,
nýrna-, eða hjartavandamál (kransæðasjúkdómar meðtaldir), þeir sem þjást af umtalsverðum vökvaskorti (vegna uppkasta, niðurgangs eða of lítillar vökvaneyslu), eru með einhverjar blæðingar (blæðingar í heila
meðtaldar), eru með sjúkdóm af óþekktum uppruna sem leiðir til óeðlilegrar myndunar blóðfrumna. Sérstök varnaðarorð: Þeir sem eru með rauða úlfa (SLE) eða aðra sjálfsnæmissjúkdóma, arfgengan sjúkdóm sem
hefur áhrif á blóðrauða, hemoglóbín (purpuraveiki), langvarandi bólgusjúkdóma í þörmum eins og bólgur í ristli með sárum (sáraristilbólgu), bólgur í meltingarvegi (Crohn´s) eða aðra maga- eða þarmasjúkdóma, truanir
á blóðfrumnamyndun, vandamál tengd blóðstorknun, ofnæmi, ofnæmiskvef, astma, langvarandi bólgur í nefslímhúð, kinnbeinaholum, kokeitlum eða langvarandi teppusjúkdóma í öndunarvegi, blóðrásarkvilla í
slagæðum handleggja og fóta, lifrar-, nýrna- eða hjartavandamál eða háan blóðþrýsting, nýkomnir úr meiriháttar skurðaðgerð ættu ekki að nota lyð. Meðganga/brjóstagjöf: Íbúprófen má ekki taka á síðustu 3
mánuðum meðgöngu. Aðeins ætti að nota Íbúfen á fyrstu 6 mánuðum meðgöngu í samráði við lækni og ef það er algerlega nauðsynlegt. Íbúprófen getur gert konum erðara með að verða þungaðar. Þessi áhrif ganga
til baka þegar hætt er að taka lyð. Íbúprófen berst í brjóstamjólk í litlum mæli og brjóstagjöf þarf yrleitt ekki að hætta meðan á skammtíma meðferð stendur. Ef lengri
tíma meðferð er áætluð, ætti að meta hvort hætta eigi brjóstagjöf. Aukaverkanir: Svartar, tjörukenndar hægðir eða blóðlituð uppköst (sár í meltingarvegi með
blæðingum), brjóstsviði, kviðverkir, meltingartruanir, truanir í meltingarfærum s.s. niðurgangur, ógleði, uppköst, vindgangur og harðlí, sáramyndun í meltingarvegi
með eða án rofs, þarmabólga og versnandi bólga í ristli og meltingarvegi (Crohn´s) og pokamyndun í digurgirni (rof eða stlar), smásæjar blæðingar frá þörmum sem geta
leitt til blóðleysis, sára og bólgu í munni, höfuðverkur, sya, svimi, sundl, þreyta, æsingur, svefnleysi og viðkvæmni. Skammtastærðir: Fullorðnir og unglingar eldri en 12
ára (≥ 40 kg): 200-400 mg sem einn skammtur eða 3-4 sinnum á dag með 4-6 klst. millibili. Hámarks dagsskammtur er 1200 mg. Börn 6-9 ára (20-29 kg): 200 mg, 1-3 sinnum
á dag á 4-6 klst. fresti eftir þörfum. Hámarks skammtur er 600 mg á dag. Börn 10-12 ára (30-40 kg): 200 mg, 1-4 sinnum á dag á 4-6 klst. fresti eftir þörfum. Hámarks
skammtur er 800 mg á dag. Sjá nánar í fylgiseðli. Börn 12 ára og yngri eiga ekki að nota Íbúfen nema í samráði við lækni. Lyð er ekki ætlað börnum yngri en 6 ára.
Lesið vandlega leiðbeiningar sem fylgja lynu. Mars 2013.
– Bólgueyðandi og verkjastillandi
Íbúfen®
400 mg, 30 stk og 400 mg, 50 stk