Félagsbréf - 01.03.1962, Blaðsíða 20

KJARTAN SVEINSSON:
Dr. Hannes Þorsteinsson, þjóðskjalavörður
Hinn 30. ágúst 1960 var öld liðin síðan einn mætasti sonur íslenzku
þjóðarinnar sá fyrst heimsins ljós, og þann dag var fyrst heimilt
að opna alþykkan skjalaböggul, sem varðveittur hafði verið í stein-
klefa þjóðskjalasafnsins um aldarfjórðungs skeið, en sá böggull
hafði að geyma sjálfsævisögu dr. Hannesar Þorsteinssonar. Nú er
þetta mikla og merkilega rit væntanlegt á bókamarkað innan
skamms, og munu margir bíða þess með óþreyju.
Dr. Hannes átti flestar ættir að rekja úr Arnesþingi og Árnesing
taldi hann sig jafnan. Hann var fæddur að Brú í Biskupstungum,
sonur Þorsteins Narfasonar smiðs og konu hans Sigrúnar Þorsteins-
dóttur hreppstjóra á Drumboddsstöðum. Móðir Narfa var Elísabet
frá Efstadal (föðursystir Magnúsar Andréssonar í Syðra-Langholti)
Narfadóttir, Einarssonar, í beinan karllegg frá Narfa sýslumanni
Ormssyni, er bjó í Reykjavík og átti hana, en höfuðsmaðurinn
danski, Lauritz Kruse, kúgaði af honum jörðina, ásamt öllum henn-
ar hjáleigum, í skiptum fyrir þrjár hlunnindalausar sveitajarðir.
— Hvar sá hinn sami höfuðsmaður lenli, eftir sína hérvistardaga,
þarf ég ekki að nefna. Það sagði mér séra Árni Þórarinsson. —
Aldrei varð þó úr að llannes gerði kröfu til Reykjavíkur, enda
orðið með mörgum að skipta.
Hannes átti vægast sagt erfiða æsku. Foreldrar hans eignuðust
alls 11 börn og voru ekki aflögufær, og nokkru eftir fermingu fór
Ilannes til sjóróðra, bæði suður á Álftanes og til Eyi'arbakka. Hug-
ur hans stefndi þó jafnan inn á menntabrautina, en þangað virt-
ust öll sund lokuð. En hinar óvenjulegu gáfur og atgervi Hannesar
gátu ekki dulizt og vöktu slíka athygli, að fyrir kennslu og að-