Félagsbréf - 01.03.1962, Blaðsíða 61

Torfhildur Þorsteinsdóttir Hólm
Torfhildur Þorsteinsdóttir Hólm,
varð fyrst íslenzkra kvenna til að
gera sér ritstörf að ævistarfi. Með
því vann hún slíkt þrekvirki, eins
og málum var háttað þá, að fyrir
það eitt ætti nafn hennar að standa
ómáanlegt í íslenzkri bókmennta-
sögu.
Hún var fædd á Kálfafellsstað
1845. Sautján ára hleypti hún
heimdraganum og hóf mála- og
hannyrðanám í Reykjavík. Síðan
dvaldist hún í Höfn í sama skyni,
var því næst á íslandi um skeið
við heimiliskennslu og fleira. Hún
giftist 1874 Jakob Hólm verzlunar-
stjóra á Hólanesi, en missti hann
■eftir eins árs sambúð.
Árið 1876 fluttist hún til Kanada
og dvaldist þar til 1889, að hún
hélt aftur til íslands og bjó í Reykja-
vík til dauðadags. Hún andaðist úr
spönsku veikinni 1918.
Helztu ritverk Torfhildar Hólm
•eru þessi:
Brynjólfur bisku]) Sveinsson 1882
Sögur og ævintýri 1884
Smásögur handa börnum og ungl-
ingum 1886
Kjartan og Guðrún 1886
Elding 1889
Högni og Ingibjörg 1889
Barnasögur 1890.
Árið 1891 hóf Torfhildur útgáfu
tímaritsins Draupnis og kom hann
út til 1908. Þar birtust sögur
hennar Jón biskup Vídalín og Jón
biskup Arason ásamt margvíslegu
öðru efni. Eru báðar þessar sögur
stórvirki. Árið 1905 hóf hún svo út-
gáfu annars tímarits, er hún nefndi
Dvöl og kom út til 1917. Nokkur
af ritum hennar hafa síðar verið
endurprentuð.
Um þessar mundir eru svo að
koma út á vegum Almenna bókafé-
lagsins Þjóðsögur og sagnir, sem
lnin safnaði og skráði fyrstu ár sín
vestanhafs, og hefur dr. Finnur Sig-
mundsson annazt þá útgáfu. Er sú
bók að vissu leyti eitt af merkustu rit-
um hennar fyrir nútímann, því að
allar þessar sagnir hefur hún skráð
eftir munnlegum heimildum, og þó
að sumt, sem þar er að finna, komi
kunnuglega fyrir sjónir, og annað
megi e.t.v. kallast lítilvægt, er þar
fjölmargt áður óþekkt og merkilegt
í þjóðsagnafræðum.
Rithöfundarbraut Torfhildar